BM'nin bugüne kadar gizli kalan bir raporuna göre Saddam Hüseyin rejiminin Kürtlere karşı katliamda kullandığı kimyasal silahların hammaddelerinin yarısı Hollanda şirketleri tarafından temin edildi. Hollanda'nın hammaddelerin kimyasal silahlarda kullanılabileceğini bilerek Saddam rejimine satışına onay verdiği ortaya çıktı.
Birleşmiş Milletler (BM)'nin Irak'ın kimyasal silahlarına ilişkin bu güne kadar gizli tutulan raporu açıklandı. BM Özel Komisyonu (UNSCOM) tarafından 1996 yılında hazırlanan Irak'ın kimyasal silahlarına ilişkin nihai raporda Hollanda şirketleri ve devletin Kürtlere karşı katliamdaki rolü açık bir şekilde dile getirildi.
Raporda, Saddam Hüseyin rejiminin kimyasal silahlar için gerekli olan ham maddelerin yarısının Hollanda'dan temin edildiği vurgulandı. Saddam'ın kimyasal silah programı (CW-programmes) için gerekli olan ham maddelerin temini için banka garantileri bölümünde, Arnhem kentinde bulunan Melchemie Holland BV, Terneuzen'de bulunan KBS ve 16 yıl hapse mahkum edilen kimyasal silah tüccarı Frans van Anraat'ın isimleri yer aldı.
Rapora göre KBS Şirketi 1983 yılında hardal gazı için gerekli olan 500 ton Thiodigycol ham maddesini sattı. Yine Melchemie Şirketinin tonlarca çeşitli ham maddeler sattığı kaydedilen raporda, kimsayal silah ham maddelerinin satışında Hollanda hükümetinin de rolüne dikkat çekildi. Hollanda hükümetinin, ham maddelerin kimyasal silahlarda kullanılabilineceğini bilerek satışına izin verdiği belirtildi. Söz konusu şirketlerin Saddam rejimine sattıkları ham maddelerin satış onayında dönemin Ekonomi İşlerinden sorumlu Devlet Sekreteri Frits Bolkensein'in ismi bulunuyor.
Saddam rejimi ise bu ham maddelere dayanarak yaptığı kimsaysal silahları Kürtlere karşı soykırımda kullandı. Enfal operasyonunda en az 20 bin kişi kimyasal silahlarla katledildi. Bu saldırılarda sadece Halepçe katliamında 5 bini aşkın kişi kimyasal silahların kurbanı oldu. Saddam rejiminin Enfal operasyonu sırasında en az 182 bin Kürt katledilmişti.
Hollanda soruşturma yürütmek zorunda
Bu güne kadar gizli tutulan BM raporunu değerlendiren Silah ticaretine karşı Kampanya Komitesi'nden Frank Slijper, Hollanda De Pers gazetesine yaptığı açıklamada, Hollanda'nın soruşturma yürütmek zorunda olduğunu söyledi. Slijper 'Parlamento Hollanda'nın bu çok açık katkısı ile parlamenter soruşturmadan kurtulamaz' dedi.
Hollanda Başbakanı Jan Peter Balkenende, geçtiğimiz mart ayında Liberal Parti milletvekili fred Teeven, Sosyalist Parti Milletvekilleri Harry van Bommel ile Krista van Velzen'in Hollanda'nın Kürtlere karşı kimyasal silahlarla yapılan saldırıların soykırım olarak tanınmasını reddetmişti.
Başbakanın reddi, Hollanda'nın Kürt katliamındaki rolunun kabul edilmesi durumunda doğacak milyarlarca dollarlık tazminatlardan kaçma olarak yorumlandı. Soykırım, uluslararası hukukta en büyük suç olarak tanımlanıyor.
BM gizli raporunun açıklanması ardından Hollanda hükümetinin Kürt katliamında oynadığı role ilişkin ne tür bir yaklaşım göstereceği merakla beklenirken, Hollanda'daki Kürtler ile örgütlerinin sert tepki göstermesi bekleniyor.
OSMAN KILIÇ - AMSTERDAM / ANF
