Ankara 4. Bölge İdare Mahkemesi,
üniversite öğretim üyelerinin 2 Aralık 2016’ya kadar işledikleri disiplin
suçlarından ceza verilemeyeceği sonucunu doğuran çok önemli bir karara imza
attı. Mahkeme, Anayasa Mahkemesi’nin disiplin cezalarına ilişkin usul ve esasların
YÖK tarafından belirlenecek yönetmelikle düzenleneceğine ilişkin düzenlemeyi
iptal etmiş olması nedeniyle, bu düzenlemeye dayanılarak çıkarılan Disiplin
Yönetmeliği ile karar verilemeyeceğine hükmetti.
Cumhuriyet’ten Kemal Göktaş’ın haberine
göre, karar, AYM’nin YÖK Kanunu’ndaki iptal kararını verdiği 14 Ocak’tan sonra,
disiplin yönetmeliğinin yasal dayanaktan yoksun kalması nedeniyle hiçbir
akademisyene bu yönetmeliğe dayanılarak ceza verilemeyeceği anlamına geliyor.
Karar, Barış İçin Akademisyenler’in “Bu Suça ortak Olmayacağız” başlıklı
bildirisine imza attıkları için haklarında disiplin cezası verilen
akademisyenlere de disiplin cezası verilememesi sonucunu doğuracak.
Ankara Üniversitesi Rektörlüğü, 2 Eylül
2015 tarihinde, Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde araştırma görevlisi olan Ozan
Değer’e, Twitter paylaşımları nedeniyle YÖK Disiplin Yönetmeliği uyarınca
kınama cezası verdi. Değer’in avukatı Oya Aydın, cezanın iptali istemiyle
Ankara 2. İdare Mahkemesi’nde dava açtı. Mahkeme, davacı tarafından paylaşımların
kendi Twitter sitesinden yapıldığının teknik olarak ispat edilemediği iddia
edilse de “suç unsuru olan paylaşımların kendisi tarafından yazılmadığına dair
açık bir beyanı ve inkârı olmadığı” ve idarenin teknik bir ispat yükümlülüğünün
de bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verdi.
Değer, karara Ankara 4. Bölge İdare
Mahkemesi’nde (BİM) itiraz etti. BİM kararında, YÖK Kanunu’nda disiplin
işlerinin düzenlendiği ve 1 Mart 2014’te değiştirilen 53/b maddesinin Anayasa
Mahkemesi tarafından 14 Ocak 2015’te iptal edildiği hatırlatıldı. İptal edilen
bu kanun hükmüne dayalı olarak hazırlanan Yükseköğretim Kurumları Yönetici,
Öğretim Elemanı ve Memurları Disiplin Yönetmeliği’nde disiplin suçlarının ve
cezalarının düzenlendiği kaydedilen kararda, AYM kararının bu yönetmelik
üzerindeki hukuki etkisinin değerlendirilmesi gerektiği belirtildi.
BİM kararında, “AYM’ce bir kanunun
tümünün ya da belirli hükümlerinin Anayasa’ya aykırı bulunarak iptal edilmiş
olduğu bilindiği halde eldeki davaların Anayasa’ya aykırılığı saptanmış olan
kurallara göre görüşülüp çözümlenmesi Anayasa’nın üstünlüğü ve hukuk devleti
ilkesine aykırı düşeceği için uygun görülemez” ifadelerini kullandı. Kararda,
bu nedenle AYM’nin iptal kararının bu karardan önce açılmış bulunan ve henüz
sonuçlanmamış olan bütün davalara uygulanması gerektiği vurgulanarak işleme
dayanak olan kanun hükmünün iptal edilmiş olması nedeniyle dava konusu işlemin
de yasal dayanağı kalmadığı belirtildi. Mahkeme bu gerekçeyle kınama cezasının
iptal edilmesi gerektiğine hükmederek yerel mahkeme kararını bozdu ve işlemi
iptal etti.
AYM’nin iptal ettiği düzenleme yerine
yeni yasal düzenleme 2 Aralık 2016’da yürürlüğe girdi. Böylece 2 Aralık 2016’ya
kadar işlenen fiiller nedeniyle akademisyenlere disiplin cezası verilemeyecek.