Enternasyonalin bu çalışması gittikçe etkili oluyordu. Uluslararası işçi hareketine Marksizmin etkisi artıyordu. Çalışmaları 18 Mart 1871 devrimiyle taçlandı. Paris Komünü kuruldu. Paris Komünü ilk proleter devrimdi. İnsanlık tarihinde burjuva devleti yıkıp proletarya diktatörlüğünü kuran ilk biçimdi Devrim ve Paris Komünü'nin etkinliği sürerken Marks ve Engels önderliğindeki I. Enternasyonal doğru taktik izledi. Gerçek proleter enternasyonalizmi gösterdi. Pek çok üyesi Paris'teki derneklere, diğer kitle örgütlerine üyeydi. Komün hükümetinde Enternasyonal'in üyeleri vardı. Bir çoğu kavga alanlarında yetişmişti. Marks ve Engels Genel Kurul'da da Komünü destekleyen önemli çalışmalar yaptılar. Bütün ülkeler mektuplar gönderiyor, dünya proletaryasına Komün'ün gerçek niteliğini açıklıyorlardı. Komün savaşçılarıyla dayanışma çağrısı yapıyor, maddi-manevi yardım sağlanmasını istiyorlardı.
Marks komün üyeleriyle yakın bağlarını sürdürüyordu. Bilgi alıyor, ekonomik, siyasal, askeri pratik öğütler veriyordu. I. Enternasyonal'de Marksizm ile küçük-burjuva sosyalist akımlar arasında süren derin ideolojik kavga Paris Komünü kuruluşunda, çalışmalarında kendini gösterdi. Bu akımların temsilcileri Komünden kendi karşı-devrimci emelleri uğruna yararlanmak, Komünü burjuvaziye, iktidarına zararsız yöne çevirmek istiyorlardı. Marks ve Engels, Proudhon'cu Blanque'ci gibi komün yönetim organlarında olan siyasal grupların teori ve uygulamalarını eleştirdiler. Komünün siyasal, toplumsal ve ekonomik alanlarda çeşitli yanılgılarının bir nedeni de bu küçük-burjuva sosyalist akımların Komün üzerindeki etkisiydi. Ama 18 Mart devrimi belki. erken doğan Komün Proudhon'cu ve Blanque'ci anarşist akımları alıp süpürdü, işçi hareketinde Marksizm'in zaferini damgaladı. Paris Komünü yalınızca 72 gün yaşadı.
Fransa proletaryası yenildi, ama burjuvaziye karşı kavgada büyük bir deney kazandı. Bütün dünyanın işçileri bu deneyden öğrenirler. Komün, bütün Avrupa'da sosyalist hareketi uyandırdı. İç savaşın gücünü gösterdi, Avrupa proletaryasına sosyalist devrim görevlerini somut olarak ortaya getirmeyi öğretti. Enternasyonal'in de verdiği görevle Marks ve Engels Paris işçilerinin devrimci kavgalarından çıkan deneyi bilim süzgecinden geçirdiler. Komünün zayıf yanlarını da irdeleyip, işçi sınıfına yenilgilerinden dersler çıkarmayı öğrettiler.
Komün hareketi Paris çevresine sıkışıp kalmıştı. Köylünün işçi sınıfıyla ittifakını kuramamıştı. Ama hepsinden önce, Komün savaşçılarının ana silahı, Marksist proleter partisi yoktu. Komün, Marksizm öğretilerinin doğruluğunu uygulamada gösterdi. I. Enternasyonal bu öğretileri yaymaya çok uğraşmıştı. Gerçek M-L'ler ve dünyanın dört bir yanındaki devrimciler, burjuvaziye, emperyalizme ve revizyonizme karşı yürüttükleri kavgada I. Enternasyonal'in ve Paris Komünü'nün devrimci geleneklerini sürdürüp geliştiriyorlar.