Referanduma
10 gün kala 250 sanatçı bir araya gelerek “Bir ağaç gibi tek ve hür bir orman
gibi kardeşçesine yaşamak için ‘Hayır’” dedi. Sanatçılar, ortak bir basın
toplantısı da düzenleyerek “hayır” gerekçelerini anlattı, halkı “hayır” demeye
çağırdı.
Toplantıda
öne çıkan konuşmalar şöyle:
Orhan
Alkaya:
Bizler
politik ve şiirsel bir itiraz gerçekleştiriyoruz bugün. Ustamız Nazım Hikmet’in
ütopyasıyla buluştuk 250’yi aşkın sanatçı. Bu metnin altında birleşen hepimiz
16 Nisan referandumunda gerekçelerini bilerek ve açıklamış olarak ‘hayır’ demiş
insanlarız. Diliyorum ki Türkiye’yi yeni bir kargaşaya yönlendirecek olan bu
anayasa taslağı halkımızın kabulüyle yasalaşmaz, anayasalaşmaz.
Füsun
Demirel:
Hayır bir
yurttaşlık görevi diye düşünüyorum. Bu ülkede son 5 yılda yüzde 71.6 oranında
çocuk istismarı yaşanmış. 2016’da 300 civarında kadın cinayeti yaşanmış. 2017
nin günümüze kadar olan rakamları da çok kötü. Ortalama 50 kadın cinayeti,
kadın tecavüzü, çocuk istismarı… Öyle bir iktidar var ki bundan sorumlu bakan
bir kereden bir şey olmaz ve arkasından çocuklara bağırın dedi. Bir yurttaşın
bunun yanında olmasına imkan var mı? Bir annenin, bir kadının bunun yanında
olmasına imkan var mı? O nedenle toplumda geniş bir kesimin hayır demesini
bekliyoruz.
Edip
Akbayram:
50 senedir
bu ülkede sanat adına bir şeyler yapmaya çalışıyorum. Ve biliyorum ki
kardeşçesine yaşayabileceğimiz, çağdaş, demokratik, evrensel bir Türkiye için
ben de ‘hayır’ diyorum ve bu anayasayı reddediyorum.
Nur Sürer:
Ben “hayır”
diyorum. 12 Eylül’de de “hayır” diyordum. Buradan binlerce kez “hayır” diyorum.
Demokratik bir cumhuriyet için, bütün halkların kardeşçe yaşadığı bir ülkeyi
görmek için “hayır” diyorum.
Rutkay Aziz:
‘Hayır’
çıkacağından eminiz. Beni endişelendiren durum ‘hayır’ sonrası. 17’sinde bayram
yapma hakkımızın olmadığını düşünüyorum. Hiç bayramlık bir durum yok. Yani
‘hayır’ın kavgasını sürdürmekle yükümlüyüz. Yani iş 16’sında bitmiyor.
Pelin Batu:
Ben buraya
gelirken anneme yalan söyledim. Bunu söylerken gözlerim doluyor, çok
üzülüyorum. Niye söyledim anneme; şiirlerimi başmak için fotokopiciye gideceğim
dedim. Çünkü annem benim için korkuyor. Kızının hapse girmesinden korkuyor.
Kızının sokakta vurulmasından korkuyor. Ben ‘hayır’ diyorum. Çünkü bu kadar çok
annenin korkmasından içim ağlıyor artık.
Orhan Aydın:
Ben köprüden
önceki son çıkış olduğunu düşünüyorum ve bu yolun sonu uçurum. Orada barış,
adalet, eşitlik, özgürlük ve aşk yok; orada kin var, nefret var, ölüm var;
orada Türkiye’nin geleceği yok. Oysa hayır dediğimiz anda her şey için, barış
için, kardeşlik için herkes için yeni bir kapı aralayabileceğiz. Bahar güzel
bir mevsimdir. 17 nisan güzel bir bahar sabahı olacak diye inanıyorum
Gülriz
Sururi:
İlhan
Selçuk’un, Uğur Mumcu’nun, Aziz Nesin’in onca uyarısına rağmen bizler bir araya
gelemedik. Üstümüze sanki bir ölü toprağı serpilmişti. Bugün tabii ki isyan
ediyoruz. Çok inanıyorum ‘hayır’ların çoğalacağına ve kazanacağımıza. Yeter ki
biz ondan sonra ittihatçılar gibi oturup da ‘Peki şimdi ne yapacağız?’
demeyelim.
bir ağaç
gibi tek ve hür
ve bir orman
gibi kardeşçesine"*
Yaşamak İçin
HAYIR"
diyen sanatçılar şöyle:
“Hayır” diyen
sanatçıların isimleri şöyle:
Nilüfer Açıkalın (Oyuncu, Yazar), Ezel Akay
(Yönetmen), Tül Akbal (Eleştirmen), Edip Akbayram (Müzisyen), Onur Akın
(Müzisyen), Hale Akınlı (Oyuncu), Arif Akkaya (Yönetmen), Sabahat Akkiraz
(Müzisyen), Alaattin Aksoy (Ressam), Mehmet Aksoy (Heykeltıraş), Serap Aksoy
(Oyuncu), Sina Akyol (Şair), Filiz Ali (Eleştirmen), Orhan Alkaya (Şair,
Yönetmen), Emin Alper (Yönetmen), Nazım Alpman (Yazar), Mustafa Altıntaş
(Ressam), Mustafa Altıoklar (Yönetmen), Müjde Ar (Oyuncu), Cihat Aral (Ressam),
İnci Aral (Yazar), Nurdan Arca (Yönetmen), Ekrem Ataer (Müzisyen), Barış Atay
(Oyuncu), Zeynep Avcı (Yazar), Övül Avkıran (Oyuncu), Orhan Aydın (Oyuncu),
Çağıl Nurhak Aydoğdu (Yönetmen), Eren Aysan (Yazar), Enver Aysever (Yazar),
Rutkay Aziz (Yönetmen, Oyuncu), Selda Bağcan (Müzisyen), Hayko Bağdat (Yazar),
Serhan Bali (Eleştirmen), Jehan Barbur (Müzisyen), Özgür Başkaya (Yönetmen,
Oyuncu), Pelin Batu (Şair, Oyuncu), Oya Baydar (Yazar), Bedri Baykam (Ressam),
Ataol Behramoğlu (Şair), Cengiz Bektaş (Şair), Süreyya Berfe (Şair), Cahit
Berkay (Müzisyen), Ayşe Lebriz Berkem (Oyuncu), Egemen Berköz (Şair), Zeliha
Berksoy (Oyuncu, Yönetmen), Lemi Bilgin (Oyuncu, Yönetmen), Atilla Birkiye
(Yazar), Baha Boduroğlu (Müzisyen), Cuma Boynukara (Yazar), Ayhan Bozkurt
(Yazar), Umur Bugay (Yazar), Cüneyt Cebenoyan (Eleştirmen), Gülsüm Cengiz
(Şair), Metin Cengiz (Şair), Laçin Ceylan (Oyuncu), Metin Coşkun (Oyuncu),
Tuncer Cücenoğlu (Yazar), Cevat Çapan (Şair, yazar), Semih Çelenk (Yazar,
yönetmen), İsa Çelik (Fotoğraf sanatçısı), Jaklin Çelik (Yazar), Haluk Çetin
(Müzisyen), Turgut Çeviker (Mizah tarihçisi), Vecdi Çıracıoğlu (Yazar), Mazlum
Çimen (Müzisyen), Şevket Çoruh (Oyuncu), Aydın Çubukçu (Yazar), Güvenç Dağüstün
(Müzisyen), Melike Demirağ (Müzisyen), Meriç Demiray (Senaryo yazarı), İsmail
Hakkı Demircioğlu (Müzisyen), Füsun Demirel (Oyuncu), Ümit Denizer (Yazar) ,
Ayşegül Devecioğlu (Yazar), Ece Dizdar (Oyuncu), Haldun Dormen (Yönetmen,
Oyuncu), Atilla Durak (Fotoğraf sanatçısı), Refik Durbaş (Şair), Güneş Duru
(Müzisyen), Sedef Ecer (Yazar), Yavuz Ekinci (Yazar), Şükrü Erbaş (Şair), Vecdi
Erbay (Yazar), Füsun Erbulak (Oyuncu), Sevinç Erbulak (Oyuncu), Enver Ercan
(Şair), Turgay Erdener (Müzisyen), Nimet Erdem (Yazar), Mehmet Ergen
(Yönetmen), Haydar Ergülen (Şair), Halil Ergün (Oyuncu), Mahir Ünsal Eriş
(Yazar), Genco Erkal (Yönetmen, Oyuncu), Zühtü Erkan (Oyuncu), Arif Erkin
(Oyuncu, müzisyen), Cezmi Ersöz (Şair), Murat Ertel (Müzisyen), Yücel Erten
(Yönetmen), Mehmet Esen (Oyuncu), Akın Evren (Yazar), Müjdat Gezen (Yönetmen,
Oyuncu), Fatma Girik (Oyuncu), Dilek Gökçin (Yönetmen), Güney Zeki Göker
(Oyuncu), Yasemin Göksu (Müzisyen), Mehmet Güleryüz (Ressam), Ahmet Gülhan
(Oyuncu), Gülümser Gülhan (Oyuncu), Semih Gümüş (Yazar), Yaşar Gündem
(Yönetmen, Oyuncu), Selma Güneri (Oyuncu), Tarık Günersel (Şair), Erdal Güney
(Müzisyen), Mahir Günşiray (Oyuncu, Yönetmen), Sadık Gürbüz (Müzisyen), Selma
Gürbüz (Ressam), Kemal Gökhan Gürses (Karikatürist), Defne Halman (Oyuncu),
Haluk Işık (Yazar), Cem İdiz (Müzisyen), Tevfik İhtiyar (Yayıncı), Özdemir İnce
(Şair), Ülker İnce (Çevirmen), Cemil İpekçi (Tasarımcı), Handan İpekçi
(Yönetmen), Müge İplikçi (Yazar), Zehra İpşiroğlu (Yazar), Küçük İskender
(Şair), Balkan Naci İslimyeli (Ressam), Hicri İzgören (Şair), Şefik
Kahramankaptan (Eleştirmen), Arife Kalender (Şair), Suna Kan (Müzisyen), Vivet
Kanetti (Yazar), Turgay Kantürk (Şair, Yönetmen), Hüseyin Karabey (Yönetmen),
Tolga Karaçelik (Yönetmen), Mesut Kara (Yazar), Çerkes Karadağ (Fotoğraf sanatçısı),
Karin Karakaşlı (Yazar), Sema Kaygusuz (Yazar), Nesrin Kazankaya (Yönetmen,
Oyuncu), Ercan Kesal (Yazar, Oyuncu), Tuğrul Keskin (Şair), Arif Keskiner
(Yapımcı, Yazar), Emre Kınay (Oyuncu), Güven Kıraç (Oyuncu), Rıza Kıraç
(Yazar), Kemal Kocatürk (Yönetmen, Oyuncu), Macit Koper (Yönetmen, Oyuncu),
Komet (Ressam), Mustafa Köz (Şair), Ayşe Kulin (Yazar), Jülide Kural (Oyuncu),
Nilgün Kurt (Yapımcı), Akif Kurtuluş (Şair), Namık Kuyumcu (Şair), Pınar Kür
(Yazar), Zülfü Livaneli (Müzisyen, Yazar, Yönetmen), Sami Berat Marçalı
(Yönetmen, Yazar), Orçun Masatçı (Yönetmen), Bejan Matur (Şair), Ahmet Mekin
(Oyuncu), Murat Meriç (Eleştirmen), Ayşe Emel Mesci (Yönetmen), Mirza Metin
(Oyuncu, Yönetmen), Şükran Moral (Görsel sanatçı), Murat Morova (Ressam), Murathan
Mungan (Şair, Yazar), Cavit Nacitarhan (Yayıncı), Abdullah Nefes (Yazar),
Özdemir Nutku (Yazar), Erkan Oğur (Besteci), Nazlı Ongan (Tasarımcı), Zeynep
Oral (Yazar), Kemal Oruç (Yazar), Işık Öğütçü (Yazar), Feryal Öney (Müzisyen),
Aslı Öngören (Oyuncu), Taner Öngür (Müzisyen), Fenni Özalp (Tasarımcı), Vedat
Özdemiroğlu (Yazar), Levent Özdilek (Oyuncu, Yönetmen), Cengiz Özek (Yönetmen),
Işıl Özgentürk (Yazar), Yavuz Özkan (Yönetmen), Yeşim Özsoy (Yönetmen), Zeynep
Özyağcılar (Oyuncu), Adnan Özyalçıner (Yazar), Zeyno Pekünlü (Görsel sanatçı),
Özdem Petek (Yapımcı), Barış Pirhasan (Yönetmen, Şair), Enis Rıza Sakızlı
(Yönetmen), Vedat Sakman (Müzisyen), Tilbe Saran (Oyuncu), Meltem Savcı
(Oyuncu), Ahmet Say (Yazar), Vecdi Sayar (Eleştirmen, Sanat yönetmeni), Seçkin
Selvi (Eleştirmen), Suavi (Müzisyen), Gülriz Sururi (Oyuncu, Yönetmen), Ferhan
Şensoy (Yazar, Yönetmen, Oyuncu), Nur Sürer (Oyuncu), Yusuf Taktak (Ressam),
Cihat Tamer (Oyuncu), Ülkü Tamer (Şair), Tuğrul Tanyol (Şair), Zeynep Tanbay
(Dansçı, Koreograf), Tevfik Taş (Şair), Alin Taşçıyan (Eleştirmen), Orhan
Taylan (Ressam), Latife Tekin (Yazar), Ahmet Telli (Şair), Mehmet Teoman
(Müzisyen), Ferhat Tunç (Müzisyen), Dilek Türker (Oyuncu), Melek Ulagay
(Yönetmen), Umay Umay (Müzisyen, Yazar), Cem Uslu (Oyuncu, Yönetmen), Murat
Uyurkulak (Yazar), Muhammet Uzuner (Oyuncu), Ahmet Ümit (Yazar), Ahmet Haluk
Ünal (Yönetmen), Levent Üzümcü (Oyuncu), Cüneyt Yalaz (Yönetmen, Oyuncu), Ragıp
Yavuz (Yönetmen), Nejat Yavaşoğulları (Müzisyen), Işık Yenersu (Oyuncu), Vedat
Yeniçeri (Yayıncı), Selahattin Yıldırım (Yazar), Vedat Yıldırım (Müzisyen),
Oylum Yılmaz (Yazar), Iraz Yöntem (Oyuncu), Özcan Yurdalan (Fotoğraf
sanatçısı), Şanar Yurdatapan (Müzisyen), Hüseyin Yurttaş (Şair), Fırat Yücel
(Eleştirmen), Alican Yücesoy (Oyuncu), C. Hakkı Zariç (Şair), Berfin
Zenderlioğlu (Yönetmen, Oyuncu) Emre Zeytinoğlu (Ressam), Irmak Zileli (Yazar)