Türk Tabipler Birliği (TTB), Adli Tıp Uzmanları Derneği ve Türkiye Psikiyatri Derneği, istismar sonucu 115 çocuğun hamile kalmasının Kanuni Sultan Süleyman Eğitim ve Araştırma Hastanesi tarafından gerekli mercilere bildirilmemesine ilişkin İstanbul Tabip Odası’nda basın toplantısı düzenledi. Toplantı salonuna “Devlet politikaları çocukların haklarına ihanet etmemelidir” yazılı pankart asıldı.
“Yüz çocuktan 60’ı evlendiriliyor”
Ortak basın metnini okuyan TTB Merkez Konseyi Başkanı Raşit Tükel, Sağlık Bakanlığı’nın 2007-2017 yılları arasında, 17 yaş ve altındaki çocukların dünyaya getirdiği bebeklerden 2 bin 404’ünün bir gün yaşayamadan hayatını kaybettiğine ilişkin rakamları açıkladı. Tükel, “12-17 yaş arasındaki kız çocuklarının hamilelik döneminde hayatını kaybetme riski, 20-24 yaş arasındaki hamilelerin ölüm riskinden 5 kat fazla bulunmuştur. 2013 yılında yapılan Türkiye Nüfus Araştırmaları, ülkemizde her yüz kadından 7’sinin 15-19 yaşları arasında evlendirildiğini, 5’inin ergenlik döneminde doğum yaptığını gösteriyor. Her yüz çocuktan 60’ı kendisinden 5 ya da 10 yaş büyük insanlarla evlendiriliyor. 15-19 yaşı çocuklar için bu evliliklerin yarısında yalnızca dini nikah yapılıyor” bilgisini verdi.
“Değişiklikler çocukları korumuyor”
Çocuklara yönelik cinsel istismarın Türk Ceza Kanunu’nun 103 ve 104. maddelerinde tanımlandığını fakat buna rağmen cezai işlemlerin yetersizliğinden dolayı üzerinin örtüldüğüne vurgu yapan Tükel, “Son yıllarda Adalet ve Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlıkları, Diyanet İşleri Başkanlığı’nın açıklama ve uygulamaları, Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun verdiği yetkiyle müftüler nikah kıymaya başladı. Bununla dini nikahın yaygınlaştırılmasına olanak veren Anayasa Mahkemesi kararları, Türk Ceza Kanunu’nda yapılan değişiklikler, çocukları istismardan koruyacak düzenlemeleri etkisiz kılmaktadır” dedi.
“Çocuk yaşta evlilikler yasaklanmalı”
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından “gebe çocuk ve çocuk anneleri” izleyen birimler oluşturulduğunu; fakat bu birimlerin 2015 yılında kapatıldığını hatırlatan Tükel, şöyle devam etti:
Sağlık Bakanlığı’nın istismar nedeniyle oluşan gebeliklerde çocuğun yasal hakları ve yüksek yararı doğrultusunda tutum alması önemlidir. Çocuk sağlığı ve güvenliği için, çocukların üstün yararı ilkesini Sağlık, Aile ve Sosyal Politikalar ve Adalet bakanlıklarından başlayarak devlet politikası üreten ve yürüten tüm yetkililere hatırlatıyoruz. İlgili tüm çevreleri yasalarda açıkça dile getirilen yükümlülüklerini acilen yerine getirmeye davet ediyoruz. Çocuk yaşta evlilikler yasaklanmalıdır. Bu konularda kamu spotları, zorunlu yayınlar, eğitimde zorunlu dersler ile çocuklar ve toplum bilgilendirilmelidir. Çocuklara sosyal ve yasal destek sistemleri derhal işletilmelidir. Çocuk istismarını çok disiplinli değerlendirecek birimler her hastanede oluşturulmalıdır. Tüm çocukların eğitim sistemine ulaşımı sağlanarak ergenlerin cinsel eğitimi zorunlu ders haline getirilmelidir. İmam nikahı çocuklar için yasaklanmalıdır. Gebe çocuk ve çocuk anneler için sağlık sistemi her yerde erişilebilir hale getirilmelidir.
Söz konusu hastanede çocukların gebe kalması konusunda bildirimde bulunan sağlık çalışanının baskı görmesinin kabul edilemez olduğunu belirten Tükel, “Çocukların yararını üstün tutan davranışı nedeniyle kendisini kutluyor, istismar konusunda hassasiyetini yitirmeyen kamuoyuna teşekkür ediyoruz” dedi.
Cinsel eğitimin önemine dikkat çekildi
Ardından söz alan Adli Tıp Uzmanları Derneği üyesi Doç. Dr. Gökhan Ersoy, “Biz sadece çocukların cinsel istismarını konuşmakla kalmıyoruz. Aslında uzantısı olan doğumları da görebiliyoruz. 18 yaş altı doğumlarda pekala bir akran ilişkisi olabileceği gibi pekala da cinsel istismarı görebiliriz” diyerek, istismarın ortaya çıkarılması için adli bildiriminin yapılması gerektiğini söyledi. Ersoy, akran ilişkilerinde de 18 yaş altında doğumların yaşanmaması için cinsel eğitimin de önemine dikkat çekti.
“Erken yaşta evlilikler engellenmeli”
Türkiye Psikiyatri Derneği üyesi Prof. Dr. Yıldız Akvardır, erken yaşta bir çocuğun gebe kalmasının ya da evlendirilmesinin onun sosyal ve okul yaşantısını, kendini geliştirmesini engellediğini söyledi. Yıldız, “Bunlar, travmaya ilişkin sorunlar sık yaşadığımız sorunlar. Tabi ki sadece kadınlar etkilenmiyor, o çocukların yetiştirdikleri çocuklar da etkiliyor. Gerek ruh sağlığının, gerek fiziksel sağlığın gerek kadın ve çocuğun, gerek toplumun sağlığının iyiye gidebilmesi için erken yaşta evliliklerin engellenmesi ve özellikle kız çocukların eğitiminin önünün açılması gerek” diye konuştu.
Basın toplantısı soru-cevap bölümün ardından sona erdi