Metal sektöründe 130 bin işçiyi kapsayan sözleşme görüşmeleri sona erdi. Türk Metal ve patron sendikası MESS’in vardığı anlaşmaya göre sözleşme iki yıllık oldu. İlk altı ay için işçilerin saatlik ücretlerine 1.6 lira zam yapılan sözleşmeyle, 15 yıla kadar aylık 30 lira kıdem farkı alındı. İkinci, üçüncü ve dördüncü altı aylık dilimler için enflasyon oranında artış sağlanırken, sosyal haklara yüzde 23 zam yapıldı. Sözleşme genç işçileri memnun etmezken, eski işçiler ise “Zafer değil ama kazanım var” dedi. MESS’in sözleşmeye yüzde 3,2 zam oranıyla oturduğunu hatırlatan işçiler, sözleşmenin grev yasağına ve OHAL’e rağmen 2015 metal fırtınanın ve kararlı durmalarının sayesinde bu noktaya geldiğini söyledi. İşçiler daha ileri haklar için komiteler etrafında birleşerek mücadele etmeleri gerektiğini bildirdi.
Türk Metal ile MESS 2017 toplu iş sözleşmensi sonucunda varılan anlaşmanın detayları şöyle:
ZAM ORANLARI VE EK HAKLAR
- Sözleşme 2 yıllık imzalandı- Çekme gereğince 31 Ağustos 2017'deki saatlik ücretler, 1 Eylül 2017'den itibaren geçerli olmak üzere 9 liraya çekilecek.- Herkese seyyanen 1 lira 60 kuruş verilecek.- Kıdem zammı her yıl için 30 lira olacak. Kıdem zammı 15 yılda sınırlı tutulacak ama 15 yıl ve üzeri kıdemli işçiler, kıdem zammı olarak aylık 450 lira alacak. Ayrıca kıdem zammını 1 Ocak 2017'den önce iş başı yapan herkes alacak.- Sosyal haklar haricinde 1 yılını dolduran her işçi, en az 510 liradan başlayan ve 930 liraya kadar giden kazanım elde edecek. Bu zamların ortalama getirisi yüzde 24.63 oldu. Bunun açılımı da şöyle: Çekmeden yüzde 1.18, seyyanen zamdan yüzde 15.83, kıdem zammından ise yüzde 7.62.- Sosyal haklarla alınan zam oranı ise yüzde 23 oldu. Bunun getirisi aylık 50 lira 91 kuruş. Bunun da totalde aylık getirisi yüzde 1.68.- Zam oranları ile sosyal yardımların kümülatif toplamı yüzde 26.31.- Zamlar işe giriş yılına göre değişiklik göstermekte.-Toplusözleşmeyle 3 ek hak geldi. İlki tamamlayıcı sağlık sigortası - Maddi getirisi yıllık 480 lira- İkincisi, kayınvalide ve kayınbaba vefatında 3 günlük izin- Üçüncüsü ise saat başı yüzde 8 postabaşı tazminatı
CANLI YAYINDA DUYURULDU
Sözleşmenin imzalanması Türk Metal Genel Başkanı Pevrul Kavlak tarafından canlı yayında duyuruldu. Bunun ardından sendika tarafından yapılan açıklamada sözleşmenin 12 saat süren görüşmelerin dün sabah saat 06.00’da sona erdiği belirtildi. “31 Ağustos 2017’deki saat ücretleri 1 Eylül 2017’den geçerli olmak üzere 9 liraya çekilmiştir. Bunun ardından, herkese seyyanen 1 lira 60 kuruş alınmış ve kıdem zammı da her yıl için 30 lira olarak kararlaştırılmış, 15 yılla sınırlı tutulmuştur. 1 Ocak 2017’den önce işbaşı yapan ve yılını dolduran herkes kıdem zammından yararlanacaktır” dendi. Çekme, seyyanen ve kıdem toplandığında zammın yüzde 26,31’i bulduğu ileri sürülen açıklamada, sözleşmeyle tamamlayıcı sağlık sigortası hakkı, yüzde 8 postabaşı tazminatı, kayınvalide-kayınbaba vefatında üç günlük izin hakkı elde edildiği bildirildi. Açıklamada metal işçilerine ve “olağanüstü koşulların arkasına sığınmayan ve duyarlı yaklaşım gösteren MESS yönetimine” teşekkür edildi.
GEÇİNMEK İÇİN YETERLİ DEĞİL
Türk Metal yönetimi imzalanan sözleşmeyi yüzyılın sözleşmesi olarak duyururken, işçiler ise bu nitelendirmeye katılmadı. Gebze’de bulunan Autolive’den Evrensel'e konuşan bir işçi “Kıdem bizim için ana problemlerdendi, iyileştirme yapılmış epey ama bu iyileştirmenin bizim kazanımımız olduğunu unutmak gerekir. Mevcut zamlarla zaten eriyen bir ücretimiz var. Benim kendi ücretim, kıdemime göre baktığımda yine geçinmek için yeterli değil. Ama en azından 10-15 yıllık işçi arkadaşlarımızda ciddi iyileşme oldu” dedi. Sözleşmenin devamında da işi sıkı tutmaları gerektiğini ifade eden işçi, “Hâlâ mevcut açıklama köşeli bir şekilde bize yapılmış değil. Kafa karışıklıklarımız var. İyi bir sözleşmeye imza attık ama hâlâ sendikacılar, temsilciler bu sürecin dışında gibi. Bilgi ve danışma eksikliği var” dedi. Bir başka Autolive işçisi ise “Öncelikle eski çalışanlar için beklentinin altında bir oran oldu. Ama çalışanların çoğu bu fabrikada yeni işçiler olduğu için pek bir ses çıkartan olmadı” diye konuştu.
BİRLEŞİK METAL-İŞ VE ÇELİK-İŞ DE AYNI SÖZLEŞMEYE İMZA ATTI
Türk Metal ile anlaşma sağlayan MESS, Birleşik Metal-İş ile ardından da Çelik-İş sendikalarıyla bir araya geldi. İki sendika da aynı sözleşmeye imza attı.
Daha önceki sözleşmelerde imza kararını Merkez TİS Komisyonunu toplayarak alan Birleşik Metal-İş, bu kez temsilcileri aramakla yetindi. İşyerlerinde komiteler kuran işçiler ise buna tepki gösterdi. Sadece temsilcilere değil komitelere de sorulması gerektiğini söyleyen işçiler, “Başından beri yürüyen ısrarlı mücadele MESS’i dize getirdi ama yöntem olarak temsilcilerle birlikte komitelere danışılmaması kabul edilemez” dedi.
Sendikadan yapılan açıklamada ise “Bu sözleşmenin imzalanması, grev yasaklarına rağmen grev yasağınızı tanımıyoruz diyen metal işçilerinin kazanımıdır. Bu sözleşme, kararlı bir şekilde direnen, taviz vermeyen metal işçisinin ve bu mücadeleye önderlik eden Birleşik Metal-İş Sendikasının kazanımıdır. Tüm metal işçilerine hayırlı olsun” dendi. MESS ile yapılan son görüşmede sendikanın teklifinde yer alan birçok maddenin kabul edildiği ileri sürülerek, şu ifadelere yer verildi: “Toplusözleşme, iş barışının sağlanması ve endüstriyel ilişkilerin sürdürülmesi için olumlu adım atan, işçilerin taleplerini dikkate alan MESS yönetiminin de katkısı ile gerçekleşmiştir.”
Birleşik Metal-İş’in ardından Çelik-İş’ten de sözleşmenin imzalandığı haberi geldi. Yapılan açıklamada “MESS ile yürütmüş olduğumuz TİS görüşmelerimiz, üyelerimizin refah ve mutluluğunu sağlayacak şekilde sona erdi. Olmazsa olmazlarımız olan iki yıllık, seyyanen ve kıdeme dayalı MESS TİS sözleşmemizi imzaladık” dendi.