DİSK-AR raporuna göre AKP’nin söylediği
üzere istihdamda mucize yaşanmadı, artış stajyer, çırak ve kursiyerlerle
gerçekleşti. “Geniş tanımlı işsiz” sayısı yüzde 17,7’lik oranla 6 milyon 100
bin oldu. Genç işsizlik oranı yüzde 21,4, kadın işsizlik oranı yüzde 14,6, genç
kadın işsizlik oranı ise yüzde 27,5’e yükseldi
DİSK-AR işsizlik
DİSK Araştırma Dairesi (DİSK-AR),
TÜİK’in Temmuz 2017 dönemi Hanehalkı İşgücü Araştırması’nı, İŞKUR’un Ekim 2017
işe yerleştirme istatistiklerini ve SGK’nin Haziran 2017 sigorta verilerini
birlikte değerlendirdiği bir rapor hazırladı.
Rapor, 24 Haziran günü 1,3 milyonluk
istihdam sağlandığını söyleyen Çalışma ve Sosyal Güvenlik eski Bakanı Mehmet
Müezzinoğlu’nu da, 14 Eylül günü bir milyonun üzerinde istihdam sağlandığını
söyleyen Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Jülide Sarıeroğlu’nu da yalanladı.
İstihdamda mucize yok; stajyer, çırak ve
kursiyer var
Rapora göre; AKP’li yetkililerin
açıkladığının aksine istihdamda “mucize” yaşanmadı. TÜİK istatistiklerinde
açıklanmayan istihdamdaki artışın gerçek sebebi SGK verilerinde görüldü.
SGK verilerine göre; Haziran
2016-Haziran 2017 arasında stajyer, çırak ve kursiyer sayısı 1 milyon 304 bin
arttı. Zorunlu sigortalı sayısı ise 265 bin azaldı. Bu da TÜİK verilerindeki 1
milyon 122 bin kişilik istihdam artışının büyük bölümünün stajyer, çırak ve
kursiyerlerden oluşması anlamına geldi.
Geniş tanımlı işsiz sayısı 6 milyon 100
bin
TÜİK’in yüzde 10,7 olarak açıkladığı
işsizlik oranının “dar tanımlı” olduğuna dikkat çeken DİSK-AR, dar anlamıyla
işsizlerin yanı sıra iş bulma ümidini kaybeden işsizleri iş aramayan ancak
çalışmaya hazır olan işsizleri, mevsimlik ve zamana bağlı eksik çalışanları da
kapsayan “geniş tanımlı işsizlik” verilerini ise şöyle açıkladı:
Dar tanımlı işsizler: 3 milyon 443 bin
Ümitsiz işsizler: 612 bin
İş aramayıp çalışmaya hazır olanlar: 1
milyon 646 bin
Zamana bağlı eksik istihdam: 322 bin
Mevsimlik çalışanlar: 7 bin
Toplam: 6 milyon 100 bin
DİSK-AR, işsizliğin “geniş tanımlı” ele
alınması durumunda yüzde 10,7 olarak sunulan oranın gerçekte yüzde 17,7
olduğuna dikkat çekti.
Genç işsizlik de arttı, kadın işsizliği
de
Rapora göre;
Mevsimsellikten arındırılmış genç (15-24
yaş arası) işsizlik oranı yüzde 1,4’lük artışla yüzde 21,7’ye yükseldi. Ne
istihdam ne de eğitimde olan gençlerin oranı yüzde 26,7 oldu.
Kadın işsizliği yüzde 0,6 artarak yüzde
14,6, genç kadın işsizlik oranı da yüzde 2,9 artarak yüzde 27,5 oldu.
Tarım dışı (mevsimsel etkilerden
arındırılmış) işsizlik oranı yüzde 13,4, tarım dışı kadın işsizliği yüzde 19,8,
tarım dışı genç işsizliği yüzde 25,7, tarım dışı genç kadın işsizliği yüzde
36,3 oldu.
Öneriler
DİSK-AR, raporun sonuç bölümünde
işsizliğin azaltılması, istihdamda kalıcı ve güvenceli artışın sağlanması için
şu önerileri yaptı:
İş başında eğitim adı altında çırak,
stajyer ve kursiyerlerin ucuz işgücü deposu olarak kullanılması uygulamasına
son verilmelidir.
“Herkesin çalışması için, herkesin daha
az çalışması” ilkesi doğrultusunda haftalık çalışma süresi gelir kaybı
olmaksızın 37,5 saate, fazla mesailer için uygulanan yıllık 270 saat sınırı, 90
saate düşürülmelidir.
Uluslararası çalışma normları
doğrultusunda herkese en az bir ay ücretli yıllık izin hakkı tanınmalıdır.
İstihdam artışlarında kamunun payı
dikkate değerdir. Kamu istihdamının artırılması, kamuda eğreti ve güvencesiz
çalışma biçimleri yerine, kadrolu ve güvenceli istihdam artışının sağlanması
yaşamsal önemdedir. Kamu girişimciliği ve hizmetleri istihdam yaratacak şekilde
yeniden ele alınmalı ve kamuda personel açığı derhal kapatılmalıdır.
Güvencesiz çalışma biçimlerine son
verilmeli, tüm taşeron işçilere kadro verilmelidir. Kamu taşeron işçileri kamu
işçisi olarak kadroya alınmalıdır.
Uluslararası Çalışma Örgütü ILO’nun
“insana yaraşır iş” yaklaşımı temelinde herkese güvenceli ve nitelikli işler
sağlanmalıdır.
Kiralık işçilik yasası (6715) Anayasa
Mahkemesi tarafından iptal edilmelidir.
Sendikal hak ve özgürlüklerin kullanımı
güvence altına alınmalı, sendikal barajlar kaldırılmalı, herkesin sendika
hakkını özgürce kullanabilmesi için gerekli yasal düzenlemeler yapılmalıdır.
Toplum yararına çalışma programları
kapsamında çalıştırılanlar daimî işçi statüsüne geçirilmelidir.
İşsizlik Sigortası Fonunun amaç dışı
kullanımına son verilmelidir
Kadın istihdamının artırılması ve
işsizliğinin azaltılması için işgücü piyasalarındaki cinsiyetçi uygulamalara
son verilmeli, ev içi bakım hizmetleri devletin gereken nitelikli, yaygın ve
ücretsiz bakım hizmetlerini sağlaması ile kadının üzerinden alınmalıdır.
DİSK-AR’ın raporunun tamamına ulaşmak
için tıklayın