2012 yılında cezaevlerinde 136 bin kişi
bulunurken, bu sayı 2017 yılında 198 bine çıktı. 2012 yılında Denetimli
Serbestlik Yasası’ndan 39 bin kişi yararlanırken, bu sayı 2017 yılı Mayıs ayı
verilerine göre, 411 bini aştı.
AKP Hükümeti'nin 15 Temmuz darbe girişimini
bahane ederek ilan ettiği OHAL ile başlattığı uygulamalar 12 Eylü'ü aratmıyor.
12 Eylül Askeri darbesinden sonra bir milyon kişi gözaltına alınmış, 100 bin
kişi tutuklanmış, 1452 kişi üniversitelerden atılmıştı.
15 Temmuz darbe girişimi sonrasında 4
bini akademisyen olmak üzere 130 bin kamu emekçisi işten atılırken, gözaltı,
tutuklama ve baskılar ise 12 Eylül'ü aratmıyor.
Kurulduğu zaman demokrasi, özgürlük ve
adalet kavramlarını programına alan AKP hükümeti, yeni baskı politikalarıyla
toplumu kendine göre şekillendirmeye çalışıyor. Yeni şekillenmede AKP
hükümetinin önemsediği kurumlar arasında cezaevlerinin de bulunduğu
anlaşılıyor. Bu bağlamda AKP, cezaevi yatırımlarına da hız verdi. Bir kısmının
yapımına 2013-2015 yıllarında sürdürülen çözüm süreci görüşmelerine rağmen
başlanan 250 cezaevinin 175’inin, 2017 yılı sonuna kadar hizmete sokulması
planlanıyor. AKP Hükümeti bu cezaevlerinin açılmasıyla birlikte güvenlikli
olmadığı gerekçesiyle ağırlıklı olarak ilçelerde bulunan küçük cezaevlerini kapatmayı
da hedefliyor.
ADLİ KONTROL VERİLENLERİN SAYISI
KATLANDI
2016 yılı Mayıs ayı verilerine göre,
Türkiye cezaevlerinde bulunan tutuklu ve hükümlü sayısı 198 bin civarında. Bu
tutuklu ve hükümlülerin yanı sıra denetimli serbestlik uygulamasıyla da 411 bin
kişi adli kontrol altındı.
2012 yılından bugüne cezaevlerinde
bulunan tutuklu ve hükümlü sayıları incelendiğinde tutuklamaların gittikçe
arttığı görülmekte. 2012 yılında cezaevlerinde 31 bin 206’sı tutuklu olmak
üzere 136 bin 621 kişi bulunmaktaydı. 2013 yılında 27 bin 868’i tutuklu toplam
152 bin 103 kişi , 2014 yılında 22 bin 297’si tutuklu toplam 156 bin 666 kişi,
çözüm süreci görüşmelerinin sona erdiği 2015 yılında 25 bin 313’ü tutuklu
toplam 175 bin 446 kişi, 2016 yılında ise 72 bin 558’i tutuklu toplam 193 bin
616 kişi cezaevlerinde bulunmakta.
Cezaevlerinde bulunan hükümlülere
yönelik ceza infaz yasasında getirilen değişiklikle cezalarının yarısını
çekmeleri durumunda tahliye edilmelerini öngörülmüş, bu değişiklik sonrasında
2016 yılında cezaevlerinden 10 bin civarında hükümlü tahliye edilerek yeni
tutuklanacaklara yer açılmıştı.
Ev hapsi, haftada 1 ya da 2 gün, 15
günde 1 gün ve ayda bir gün olmak üzere değişik adli denetim yöntemleri de 2012
yılından bu yana Türkiye'de aktif olarak uygulanmaya başlandı. Bu uygulama
tutuksuz yargılananların bazılarının adli kontrolle denetlenmesini öngörüyor.
2012 yılında Denetimli Serbestlik Yasası uygulaması nedeniyle 34 bin 423 kişi,
2013 yılında 139 bin 039 kişi, 2014 yılında 225 bin 497, 2015 yılında 306 bin
837 kişi, 2016 yılında 381 bin 993 kişi, 26 Mayıs 2017 tarihi itibariyle ise
411 bin 535 kişi Denetimlik Serbestlik Yasası kapsamında kontrol altında
tutulmakta.
Bu sayılar dikkatli olarak
incelendiğinde, 2012 yılında denetimli serbestlik ve cezaevlerinde bulunanların
sayısı 171 bin 044 kişi iken, 2016 yılında bu sayı 615 bin 251 kişiye ulaştı.