Ortalama büyüklükte bir ailenin
geçinebileceği aylık asgari geçim ücretini esas alan araştırmaya göre, 2018
yılında insani geçim ücreti İstanbul için 2 bin 385 lira, Türkiye ortalaması
için de bin 857 lira oldu.
Karar'dan Ali Yıldırım'ın haberine göre
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, hanenin yoksulluk sınırı 2016
yılında 7 bin 116 liranın üzerinde gerçekleşti. Yine aynı dönemde yoksul sayısı
ise 11 milyon kişinin üzerinde oldu. Aynı yıl asgari ücret ise Asgari Geçim
İndirimi (AGİ) dahil bin 300 lira idi. Türkiye İktisadi Girişim ve İş Ahlakı
Derneği de (İGİAD), yaptığı hesaplamalara göre bu ücretin en az Türkiye
genelinde bin 542 lira olması gerektiğini ortaya koydu.
Geçen yılın aralık ayında ise Türk-İş, 4
kişilik bir ailenin açlık sınırı bin 608 lira, yoksulluk sınırı ise 5 bin 238
lira olarak açıkladı. Yeni yılla birlikte asgari ücret bin 603 lira iken,
İGİAD’ın belirlediği ücret ise bin 857’ye çıktı. İGİAD’ın açıkladığı asgari
ücrette ise açılık sınırını geçtik ama yine de "yoksul" kaldık.
En son alınan kararla birlikte ise
Türkiye’de asgari ücret yüzde 14’e yakın zamlanarak bin 603 lira olurken, İGÜ
ile arasındaki fark yaklaşık 250 lira olarak kayıtlara geçti. İGİAD Yönetim
Kurulu Başkanı Ayhan Karahan, çalışanların onurlu bir yaşam sürdürebilmeleri
için 15 yıldır insani geçim ücretini belirlediğini aktardı. İşverenlere daha
duyarlı olmaları ve çalışan ücretlerini insani geçim seviyesinde
iyileştirmeleri çağrısında bulunan Karahan, şunları kaydetti:
“Gelir dağılımındaki adaletsizliğin
çalışanların aleyhine hızla bozulduğu günümüzde, krizlerden en fazla etkilenen
ve gelir kaybına uğrayan kesim olan iş görenlerin, emeklerinin karşılığı
almaları gereken insani geçim ücreti, işverenler için bir lütuf olmayıp hakkın
kendilerine teslimidir. Temel hak ve hürriyetler kadar çalışanlar açısından
onurlu bir yaşam sürdürebilmek için emeklerinin karşılığı almaları gereken
insani geçim ücreti de bir haktır.”
Karahan, “İnsani geçim ücretinin
işletmelerde uygulanması maliyet artışı getirmez, aksine verimliliği ve
bereketi artırır” dedi. İGİAD’ın belirlediği insani geçim ücretinin bireyi
değil, 2 çocuklu bir ailenin onurlu yaşayabileceği, insanca geçinebileceği
aylık asgari geçim ücretini esas aldığına işaret eden Karahan, “2018 yılı için
Türkiye’de 12 ayrı bölgenin insani geçim ücreti belirlendi. Buna göre en yüksek
insani geçim ücreti 2 bin 385 lira ile İstanbul’dadır. En düşük ücret ise bin
650 liradır. Bu rakamın Türkiye ortalaması ise bin 857 liradır” diye konuştu.
Türkiye genelinde bir yetişkinin aylık asgari yaşam maliyeti 692,26 lira iken
İstanbul’da bu rakam 1.046,73 liradır.
Dünyanın en gelişmiş hesaplama sistemi
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Rektörü
Prof. Dr. Adem Korkmaz ise ülke ekonomisi büyürken refahın paylaşımı
meselesinin önemine işaret etti. İnsani ücret yaklaşımının merkezinde insanın
olduğunu vurgulayan Korkmaz, şöyle konuştu:
“Burada çalışanı muhtaç etmeden ve
onurlu şekilde yaşamını sürdürebileceği gelirin kendisine garanti edileceği bir
yaklaşım söz konusu. İnsani ücret yaklaşımını, sahip olduğu özgüven ve ortaya
koyduğu sonuçları itibarıyla iş dünyasında bir farkındalık oluşturması
bakımından, iş adamlarımız tarafından bir ahlak bilinciyle bu sürecin
yönetilmesini çok anlamlı buluyorum."
Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd.
Doç. Dr. Yusuf Alpaydın ise insani geçim ücretinin hesaplama sistemini anlattı.
Alpaydın, “İnsani geçim ücretine göre, asgari ücretin İstanbul’da yaklaşık
yüzde 50, Türkiye genelinde ise yüzde 15,8 artırılması gerekiyor. Bunu yaparken
dünyanın en gelişmiş hesaplama sistemini kullandık" ifadesini kullandı.