Bazı işçileri haftada 24 saatlik
dinlenme izni bile verilmezken, kimi yerde fazla mesai yapan işçilerin
ücretleri de ödenmiyor.
Verilere göre, Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Genel Müdürlüğünden müfettişler 2015 yılında
İstanbul, Kocaeli, Edirne, Kırklareli ve Tekirdağ illerinde tekstil sektöründe
faaliyet gösteren 82 işyerinde denetimlerde bulundu. Denetimler sonucu “Hazır
Giyim Sektöründe Çalışan İşçilerin Çalışma Koşullarının İyileştirilmesi
Programlı Teftişi Sonuç Raporu” hazırladı.
Müfettişlerin tespitine göre 4 bin 308
işçiye onayları alınmadan fazla mesai yaptırıldı. Yıllık fazla çalışma süresi
en fazla 270 saat olabiliyorken, bu süre aşılarak 4 bin 329 işçiye 500 saate
varan çalışma yaptırıldı. Müfettişler işverenlerden bu çalışma sürelerin
düzenlemesini istedi ancak işverenler müfettişlerin uyarıların dikkate almadı.
Müfettişler durumu “Teftiş sürecinde işverenliklerden ilgili mevzuata
aykırılığı gidermeleri istenilmesine karşın kontrol niteliğindeki ikinci aşama
teftişlerde ilgili aykırılığın büyük ölçüde sürdürüldüğü görülmüştür” diye
raporda aktardı. Müfettişler, 906 işçiye haftalık 24 saatlik dinlenme izni bile
verildiği, işçilere gece çalışması en fazla 7.5 saatken, 917 işçi bu sürenin
üzerinde çalıştırıldığını belirledi.
Çalıştırdılar ücretlerini ödemediler
Teftişi yapılan işyerlerinden 49’unda
fazla çalışma yapan işçilere, fazla mesai ücretleri ya ödenmediği ya da eksik
ödendiği; 19’unda fazla sürelerle yapılacak çalışmalar için işçilerin
onaylarının her yıl yazılı olarak alınmadığı; 10’unda fazla çalışma
yaptırılmayacak işçilere fazla çalışma yaptırmak ve 11’inde fazla çalışma sürelerini
gösteren belge düzenlemediği tespit edildi. Müfettişlerin raporda yer alan
ifadelerine göre 14 bin 905 işçinin ücretleri kasten ödenmediği veya eksik
ödendiği, 7 bin 344 işçinin fazla çalışma ücretleri ödenmediği ya da eksik
ödendiği, 2 bin 30 işçinin ulusal bayram ve genel tatil günlerinde yaptığı
çalışma karşılığında tatil ücretleri ödenmediği belirlendi.
Çocuk işçi yokmuş
Müfettişler, 17 işyerinde gece çalışması
ve genç işçilerin çalışma sürelerini düzenleyen hükümlere aykırı olarak 113
genç işçinin çalıştırıldığı aktarırken, 82 işyerinde sadece 204 genç işçi
bulunduğunu kaydetti. Türkiye’de tekstil sektöründe çocuk işçi çalıştırıldığına
yönelik akademik çalışmalar ve sivil toplum kuruluşlarının araştırmalarına
rağmen Çalışma Bakanlığı müfettişlerinin denetimlerde çocuk işçiye
rastlamadıklarını ileri sürmesi dikkat çekti.