HDP, TBMM Anayasa Komisyonu’nda oy
çokluğuyla kabul edilen değişiklik teklifine yönelik muhalefet şerhini
tamamladı. Teklifi, “kişiye özgü rejim dayatması” olarak nitelendiren HDP, “Bu
dikta metni ile yasama ve yargıya cumhurbaşkanı kayyım olarak atanmaktadır”
dedi.
Nergis Demirkaya'nın Gazete Duvar'da yer
alan haberine göre, “Parlamentonun 2’nci ve 3’üncü siyasi partilerinin dahil
edilmediği, toplumun farklı kesimlerinin hiçbirisinin görüşüne başvurulmadığı,
parti eş genel başkanları ve seçilmiş milletvekillerinin tutuklu bulunduğu bir
süreçte topluma dayatılacak bir metnin ‘yeni anayasa’ olmayacağı”eleştirisinde
bulunan HDP’nin muhalefet şerhinde şu değerlendirmelere yer verildi:
KAOS ORTAMINDA ANAYASA: Şiddet eylemlerinin
yaygınlaştığı, her yerde patlayan bombalarla güvensizlik ortamının egemen
olduğu, kutuplaşmanın belki de hiç olmadığı kadar arttığı, muhalefete baskının
yükseldiği ve demokratik hak alanının daraldığı bu ortamda, bu kadar kapsamlı
anayasa değişikliklerini tartışmak mümkün değildir. Özellikle anayasa
değişikliklerinin bu sorunların herhangi birisine çözüm bulmak bir yana, bir
dayatmayla toplumda kutuplaşma ve yarılmayı derinleştireceği açıktır.
DENGE DENETLEME YOK: Teklifin başkanlık
sistemi andıran tarafları olmakla birlikte, başkanlık sisteminin öngördüğü
denge ve denetleme mekanizmalarının yoksunluğunda bir başkanlık sisteminden
bahsetmek mümkün değildir. Yine parlamenter sistemin bazı özelliklerini
zayıflatarak korumaya devam ederek çok kırılgan bir yapı ortaya çıkarmaktadır.
SINIRSIZ YÜRÜTME: Teklifle yürütme erki,
frensiz ve sınırsız bir biçimde genişletilirken, yasama ve yargı
zayıflatılmakta ve alanları daraltılmaktadır. Başbakan da tamamen tedavülden
kalkmaktadır. Kendi statüsünün ilgası için Türkiye tarihinde imza veren başka
‘muktedir’ olmayabilir.
PARLAMENTONUN SONU: Anayasa değişiklik
teklifinin birincil amacı, yürütmede tek yetkili olan cumhurbaşkanının
olağanüstü yetkilerle donatılması iken parlamentonun yetkilerinin sadece “kağıt
üzerinde” göstermelik yetkilere indirgenmesi, parlamentonun kendi kendisini
feshetmesi ile eşdeğerdir.
KAYYIM CUMHURBAŞKANI: Yapılacak olanın
adı darbeyi, OHAL’i ve statükoyu süreklileştirme; toplumu daha fazla baskı
altında tutarak demokratik özgürlüklerin daha fazla yok sayılacağı bir “dikta
metni”dir. ‘Bu dikta metni ile yasama ve yargıya cumhurbaşkanı kayyım olarak
atanmaktadır’ demek abartı olmayacaktır.