Saray iktidarının savaş ve saldırı
politikalarını tırmandırmasıyla birlikte AB’nin eleştiri dozunu yükseltmesi ilk
somut sonucunu verdi. Türkiye’nin AB üyelik müzakerelerinin durdurulması için
geçtiğimiz hafta çalışmalarına başlanan metin, Avrupa Parlamentosu’nda (AP)
yapılan oylama ile kabul edildi.
AP’deki Hristiyan Demokratlar, Sosyal
Demokratlar, Liberaller ve Yeşiller grupları tarafından son şekli verilen metin
için 751 AP üyesinden 623’ü oy kullandı. Metin, 37’ye karşı 479 oyla kabul
edildi. 107 parlamenter ise çekimser oy kullandı.
AİHS’e aykırılık, OHAL’in orantısızlığı,
tutuklu vekil ve gazeteciler, idam
AP, AB Komisyonu ve Avrupa Konseyi’nin
Türkiye ile ilgili hazırladıkları raporlara dayandırılan metinde, Türkiye’deki
anti-demokratik uygulamaların Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne aykırılığına
dikkat çekildi.
AB ve AP’nin darbe girişimi sonrasında
gerekli kınama açıklamalarını yaptığı ve Türkiye’deki soruşturmaların meşru
kabul edildiği hatırlatılan metinde, buna karşın OHAL önlemlerinin “orantısız”
olduğu, Anayasa’da koruma altındaki temel hak ve özgürlüklerin açıkça ihlal
edildiği belirtildi.
Metinde HDP’li vekillerin ve 150
gazetecinin tutukluluğuna, Türkiye’nin dünyada en fazla gazetecinin hapishanede
bulunduğu ülke olmasına, Tayyip Erdoğan’ın Avrupa’yı doğrudan hedef alan
açıklamalarına ve yeniden getirilmesi Erdoğan tarafından ısrarla savunulan idam
cezasının AB müktesebatının vazgeçilmez bir parçası olduğuna özel vurgu
yapıldı.
Metnin sonuç bölümünde Türkiye “AB’ye
bağlı kalmaya” davet edilirken, AB Komisyonu üye ve ülkelere ise Türkiye ile
devam eden müzakerelerin dondurulması çağrısı yapıldı.
Bundan sonra ne olabilir?
AP kararları bağlayıcı değil, tavsiye
niteliği taşıyor. Dolayısıyla Türkiye ile üyelik müzakerelerinin dondurulması
kararının somut bir sonucu bulunmuyor; ancak bu karar Avrupa Komisyonu için
önem taşıyor.
Gelecek ay toplanacak AB Liderler
Zirvesi’nde ve peşinden Avrupa Komisyonu’nda Türkiye’nin “Avrupa’nın temel
değerlerine yönelik ağır ve süreklilik kazanan ihlaller halinde” olduğunun
belirtilmesi halinde Avrupa Komisyonu’na üye ülkeler müzakerelerin
durdurulmasını önerebilecek. Avrupa Komisyonu’ndan gelecek önerinin Avrupa
Konseyi’nde kabulü ise Türkiye’nin konsey üyeliğinin durdurulmasına kadar
gidebilir.