DİSK OHAL’in birinci yılında yayınladığı
“Birinci yılında emeğin OHAL bilançosu: OHAL emeğe zararlıdır” başlıklı raporda
OHAL ile birlikte işçi ve emekçilerin karşı karşıya kaldığı yasaklamalara ve
hak ihlallerini derledi.
Asgari OHAL bilançosu
Raporda “Asgari OHAL bilançosu” başlığı
altında verilen verilere göre; OHAL döneminde, 26 KHK yayınlanırken KHK ile
değiştirilen kanun sayısı 107 oldu. Haklarında adli işlem yapılan 169 bin 013,
tutuklanan 50 bin 510, serbest bırakılan 43 bin 404, adli kontrol şartıyla
serbest bırakılan 48 bin 439 kişi olduğunun bilgisi paylaşılarak 157
gazetecinin, 12 milletvekilinin ve 85 belediye başkanının tutuklu olduğu
belirtildi. Kayyım atanan belediye sayısı ise raporda 82 olarak yer aldı.
Kamu görevinden ihraç edilen 112 bin 863
kişinin olduğuna dikkat çekilen raporda çalışma izni iptal edilen özel öğretim
kurumları çalışanlarının sayısının 22 bin 474, TMSF’ye devredilen şirket ve
kuruluşlarda çalışan işçilerin sayısının 44 bin 888, işsiz kalan gazetecilerin
tahmini sayısının 2 bin 308 olduğu belirtildi.
OHAL ve KHK ile bağlantılı intihar
sayısı 36 olurken, 19 sendika ve konfederasyonun kapatıldığı, 5 grevin
yasaklandığı ve yasaklanan grevlerden 23 bin 874 işçinin etkilendiği ifade
edildi. Kapatılan kurum ve kuruluş sayısı 2 bin 433, kapatılan TV, radyo ve
gazete sayısı 147, TMSF’ye devredilen şirket ve ticari işletme sayısı 879,
kapatılan dernek ve vakıf sayısı ise bin 129 oldu.
İhraç edilen DİSK ve KESK üyeleri
Raporda “en yaygın ihlal edilen hak”
olarak tanımlanan çalışma hakkında yapılan gasplar konusunda genel verilerin
paylaşılmasının yanı sıra ihraç edilen DİSK ve KESK üyelerinin sayıları
paylaşıldı. DİSK Genel-İş Sendikası’ndan 667 sayılı KHK ile 197, 692 sayılı KHK
ile 306 üyenin ihraç edildiği, aynı zamanda kayyum atanan belediyelerden KHK’lara
dayanılarak işten atılan üye sayısının bin 456 olduğu belirtildi. Toplamda
Genel-İş üyesi bin 959 işçinin OHAL döneminde KHK’lar ile doğrudan ve dolaylı
olarak işsiz kaldığı belirtildi.
Raporda yeni açığa almalar ve işe iade
edilmeler sebebiyle sürekli değişmekle birlikte KESK 9. Genel Kurulu çalışma
raporunun verisine göre 3 bin 249 KESK üyesinin ihraç edildiği ifade edildi.
OHAL KHK’ları eliyle yapılan “alakasız”
düzenlemeler
OHAL kullanılarak anayasanın ihlal
edildiğine dikkat çekilen raporda OHAL uygulamasının hukuk sınırlarını aştığı
vurgulandı. “KHK ile düzenlenen OHAL ile alakasız kanunlardan bazıları” başlığı
ile raporda yer alan bilgiler arasında, 687 sayılı KHK ile İşsizlik Sigortası
Kanunu’nda patronların alacağı her ilave işçi için sigorta pirimi desteği
almalarına ilişkin düzenleme yapılması, Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu
Sözleşme Kanunu’nda kamu sendikalarına üye olamayanlar tanımına eklemeler
yapılması ve Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nda yapılan değişiklik
ile büyükşehir belediyelerinin şehir içi toplu taşıma hizmetlerinde ve
bankacılık hizmetlerinde grevin altmış gün süreyle ertelenmesine olanak
tanınması yer aldı. Ayrıca kış lastiği zorunluluğu düzenlemesi, 684 sayılı KHK
ile Türkiye Varlık Fonu’nun kaynakları ve finansmanlarının kapsamı
genişletildiği ve Yüksek Öğretim Kanunu’nda yapılan değişiklikler de bu bölümde
sıralandı.
Barış akademisyenleri OHAL’de baskı
altında
Barış akademisyenlerine yönelik hak
ihlalleri de raporda yer aldı. Buna göre, KHK ile ihraç edilen 372 barış
akademisyeni olurken, baskı sadece ihraç yoluyla yapılmadı. Raporda 76
akademisyenin işten çıkarıldığı, 25’inin istifa ettirildiği, 21’inin zorla
emekli edildiği 505’inin hakkında disiplin soruşturması açıldığı, 101’inin
görevden uzaklaştırıldığı, 70’inin gözaltı saldırısına maruz kaldığı ve 4’ünün
de tutuklandığı bilgisi paylaşıldı.
OHAL’de hukuksuzluklara karşı direnişler
Bir yıllık OHAL süresince işçiler ve
sendikaların çeşitli baskılarla yüz yüze kalındığının vurgulandığı raporda
DİSK’e bağlı sendikaların yaşadığı engellemeler sıralandı. Ayrıca “OHAL’de
yaşanan hukuksuzluklara karşı direnişler” başlığı altında OHAL ve KHK’lara
karşı gerçekleşen direnişlere de yer verilen raporda direnişçi Betül Celep,
Alev Şahin, Cemal Bilgin, Tarık Yüce, Malatya’da direnen kamu emekçileri,
Nuriye Gülmen, Semih Özakça ve Yüksel direnişçileri, çeşitli illerde
gerçekleşen KESK eylemleri, barış akademisyenlerinin direnişleri sıralandı.