Türkiye son dönemde daralan ve büyümesi
hız kesen ekonomiyi yeniden canlandırmaya çalışırken, yaşanan siyasi krizler ve
dış politikada yaşanan gerginlikler riskleri daha da artırıyor.
Türkiye ihracatının neredeyse yarısı,
gelen yatırımların yüzde 60’ı AB’den geliyor. Yabancı şirketlerin 19 bin 228’i
Avrupa Birliği ülkelerine ait. AB üyesi olmayan Avrupa ülkelerinin Türkiye’de
faaliyet gösteren şirket sayıları toplamı 4 bin 328. Merkez Bankası (TCMB)
verilerine göre Avrupalı şirketlerin Türkiye’deki toplam yatırımı 2016'nın ilk
sekiz ayında 2 milyar 292 milyon doları buldu. Yurtdışından toplam doğrudan
yatırımlar 3 milyar 399 milyar dolar olarak hesaplanırken Avrupa’nın toplam
içindeki payı yüzde 67 oldu.
TCMB 2015 verilerine göre ise Avrupa’dan
toplam yatırım girişi 7 milyar 878 milyar dolar olarak hesaplandı. 2015’te
toplam doğrudan yabancı yatırımlar 11 milyar 959 milyon dolar olurken,
Avrupa’nın payı yüzde 66 olarak gerçekleşti. Yıl boyunca gerçekleşen sermaye
girişlerinin yüzde 58’i AB ülkeleri kaynaklı olurken, diğer Avrupa’nın payı ise
yüzde 8 olarak gerçekleşti.
2015 yılında Türkiye’ye en çok yatırım
yapan Avrupa ülkeleri arasında ilk üç sırayı 2.2 milyar dolarla İspanya, 1.3
milyar dolarla Lüksemburg ve 1.2 milyar dolarla Hollanda aldı. Ocak-Ağustos 2016
döneminde ise Avrupa ülkeleri arasında ilk üç sırada 480 milyon dolarla
Hollanda, 284 milyon dolarla Almanya, 280 milyon dolarla Avusturya geldi.
TÜRKİYE'YE YATIRIMLARDA ALMANYA İLK
SIRADA
Türkiye ile siyasi anlamda kriz yaşayan
Almanya, Türkiye'ye yapılan yabancı yatırımlarda ilk sırada yer alıyor.
Türkiye'de yaklaşık 6 bin Alman sermayeli firma faaliyet gösteriyor. Bu
firmalar ise 60 binin üzerinde istihdam yaratıyor. 2015 yılında Alman
şirketlerinin Türkiye'de yaptığı doğrudan sermaye yatırımları bir önceki yıla
göre 1,2 milyar artarak 9,2 milyar euroya çıkmıştı.
Alman otomotivciliği açısından Türkiye
hem önemli bir pazar hem de üretim merkezi oluşturuyor. Türkiye'de yatırımı
bulunan Alman şirketleri Türkiye'nin ihracatında da önemli rol oynuyor. Otomotiv
tedarikçisi Bosch, Bursa'daki tesisleriyle Türkiye'nin ihracatındaki payını
yüzde 1,5'a kadar çıkarmıştı. Bosch, Türkiye'deki tesislerini genişletmek
amacıyla son iki yılda 500 milyon euroluk yatırım yapmıştı.
Bosch, Mercedes, MAN, Siemens gibi bir
çok Alman sermayeli dünya devi, Türkiye'nin ihracatında da önemlşi bir paya
sahip.
DIŞ TİCARETTE DE EN ÖNEMLİ ÜLKELERDEN
AB ekonomisinin lokomotif ülkesi olan
Almanya, ithalat ve ihracatta da Türkiye'nin en önemli partnerlerinden.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Aralık ayı
dış ticaret istatistiklerine göre 2016 yılında da Türkiye’nin en çok mal
sattığı ülke geçmiş yıllarda olduğu gibi Almanya oldu. Türkiye’nin 2016’da
toplam ihracatı 2015’e göre 1.3 milyar dolar azalarak 142.6 milyar dolara
gerilerken Almanya’ya yaptığı ihracat 595 milyon dolar arttı. Türkiye 2016
yılında Almanya’ya 14 milyar 7 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdi.
Nitekim Cumhurbaşkanı sözcüsü Kalanın
açıklamalarıda bu gerçeği teyit ediyor. Bir yandan efelenmeyi elde bırakmayan
Erdoğan ve şürekası öte yandan AB üyesi ülkelerin ekonomide önemli yer
tuttuklarını ve bunlar için her hangi bir sorun olmadığını ifade etmekten geri
kalmıyorlar. Kalanın açılmasında şöyle demişti: ” Küçük siyasi hesaplarla
ekonomik ilişkileri gölgelemeğe çalışmak Türkiye’deki Alman yatırımcıların
zihinlerinde tereddüt oluşturmaya çalışmak kabul edilebilir bir şey değil. Biz
Türkiye’deki Alman yatırımlarının güvende olduğunu ifade ettik. Alman turistler
misafirlerizdir daha çok görmek istiyoruz. Can ve mal güvenlikleri bize emanet.
Burada soruşturma konusu olan kişiler kimlerdir? Polisin ve yargının tespit
ettiği kadarıyla illegal faaliyet içerisinde olan kişilerdir. Bunlarla Alman
vatandaşlarını aynı kefeye koymak siyasi sorumsuzluktur. Kabul etmiyoruz. Biz
Almanya ile ilişkilerimizin iyi olmasını istiyoruz. Karşılıklı saygı ve çıkar
ilişkileri içinde olmalı. Ama kimse parmak sallayarak Türkiye’yi hizaya
getirmeye çalışmasın. Bu tür popülist çıkışlarla Türk – Alman ilişkilerini
gölgelemek yerine reel sorunlara yönelmeleri ve ilişkileri olması gereken raya
oturtmaları gerekmektedir.”