8 Nisan 2010 Perşembe

ABD olayları kınadı, Rusya halkın rejime karşı öfkesi dedi

Kırgızistan'da Roza Otunbayeva'nın liderliğindeki geçici hükümet çalışmalarına başladı. Putin'in sözcüsü yeni hükümetin Rusya'dan ekonomik destek istediğini açıkladı. Hükümet ilk iş olarak Manas üssünün genişletilmesi çalışmalarını geçici olarak durdurdu. NATO da, ittifakın Afganistan'a uçuşlarının askıya alındığını açıkladı. Manas Üniversitesi eski Türk Rektörü Prof. Dr. Uğur Oral Kırgizistan'daki güç savaşında kazananın Rusya olduğunu söyledi.

Kırgızistan'da yeni bir dönem başladı.
Ülkede salı günü başlayan gösterilerin ardından muhalifler geçici bir hükümet kurduklarını ilan etti. Geçici hükümetin başına eski Dışişleri Bakanı ve Sosyal Demokrat Partisi Milletvekili Roza Otunbayeva getirildi. Geçici hükümetin maliye, savunma, milli güvenlik hizmetleri ve sınır birliklerinden sorumlu devlet bakanın isimleri de açıklandı. Geçici yönetim ülkenin kuzeyindeki Talas, Bişkek ve Issık Göl ile Narın eyaletlerinde görevlerine başladı.

Roza Otunbayeva, geçici hükümetin altı aylık görev süresi boyunca anayasayı hazırlayacağını ve seçimler için koşulların oluşturulacağını belirtti. Otunbayeva, Oş ve Celalabad kentlerinin dışında tüm ülkenin geçici hükümetin denetiminde olduğunu söyledi.

Ulusal Kanal'ın Kırgız kaynaklardan aldığı bilgiye göre, yeni hükümet Asya Universal Bankası, Issık Göl Bankası, Kırgızistan Kredi Bankası, Manas Bankası ve Akıl Bankası'nın çalışmalarının 6 ay süreyle durdurdu. Geçici Maliye Bakanı Temir Sariyev, özelleştirilen Kırgız telekom ile elektrik dağıtım şirketlerini geri aldıklarını, elektrik ve ısınmaya yapılan zamların da iptal edildiğini açıkladı.

Kırgızistan'da geçici hükümet kurulurken, Devlet Başkanı Bakıyev'in Celalabad kentinde olduğu ortaya çıktı. Yeni hükümetin lideri Otunbayeva, Bakıyev'in istifa etmesini istedi ve Bakiyev ile de görüşmeye hazır olduğunu söyledi. Bakiyev ise istifa etmeyeceğini açıkladı.

Kırgızistan'daki gelişmeleri yakından takip eden Rusya geçici hükümete destek olacağını açıkladı. Bu açıklama Rusya Devlet Başkanı Putin ile telefonda görüştüğünü söyleyen Otunbayeva'dan geldi. Putin'in sözcüsü de görüşmede Otunbayeva'nın Putin'den ekonomik yardım talep ettiğini söyledi. Başkan yardımcısı Almazbek Atambayev'in de Rus yönetimi ile görüşmek için yakında Rusya'ya gideceği belirtildi.

Diğer yandan, hükümet karşıtı gösteriler öncesi ABD'ye giden Bakiyev'in oğlu Maksim Bakiyev ile Dışişleri Bakanı Kadırbek Sarbayev'in Amerikalı yetkililerle yapacağı görüşmeler Washington yönetimi tarafından iptal edildi.

Kırgizistan'daki başdöndürücü gelişmeler bir önemli ayağı da, Manas üssünün genişletilmesi çalışmalarının geçici olarak durdurulması oldu. NATO güçlerinin üsten Afganistan'a yaptığı uçuşlar da geçici olarak durduruldu. NATO da, ittifakın Afganistan'a yönelik uçuşlarının askıya alındığını açıkladı. Öte yandan, geçici hükümet, ABD ile yapılan üs anlaşmasının bir süre daha yürürlükte kalacağını duyurdu.

Amerika, Irak'tan Afganistan'a mühimmat sevkiyetını Irak-İncirlik-Gürcistan-Manas hattı üzerinden Bagram'a ulaştırıyor. Manas üssündeki faaliyetlerin ve nato güçlerinin uçuşlarının geçici olarak durdurulduğunun açıklanması Amerika'nın Irak-Afganistan koridorunun kapanması anlamına geliyor.

Ulusal Kanal'a konuşan Kırgızistan Manas Üniversitesi eski Türk Rektörü Prof. Dr. Uğur Oral "Kırgızistan'daki durumun Amerika, Rusya ve Çin'in güç savaşları olduğunu ve bu savaşın galibinin Rusya olduğunu" söyledi. Prof. Dr. Oral "Bakiyev'i Soros getirdi, Putin götürdü" dedi.

Ülkede insan hakları ihlallerinin üst düzey olduğunu belirten Oral, kuzey-güney bölünmesi sonucu oluşan durumun 2009 Martında beklendiğini ama şimdi gerçekleştiğini sözlerine ekledi.

Kırgizistan'da muhaliflerin Bakiyev'i devirmesi dünyada geniş yankı uyandırdı.
Rusya Genelkurmay Başkanı Nikolay Makarov, Medvedev'in Kırgızistan'daki Rus ailelerini ve Rus uçaklarına ait teknik malzemeleri koruması için "Kant" üssüne150 paraşütçü komando asker gönderilmesi talimatı verdiği belirtti.

Amerikan yönetimi ise Kırgizistan'da yaşanan olayları kınadı. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Philip Crowley "Hükümetin hala görevde olduğuna inanıyoruz" dedi. Crowley, ellerinde muhalefetin iktidarı ele geçirdiğine dair bir bilgi olmadığını da sözlerine ekledi.

Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Jiang Yu, Kırgızistan'daki olaylarla ilgili derin kaygı duyduklarını söyledi. Çin sözcüsü, düzenin en kısa sürede sağlanması temennisinde bulundu.

İran yönetimi de Kırgizistan'daki gelişmeleri yakından takip ediyor. Dışişleri bakanlığı sözcüsü Ramin Mihmanperest Kırgizistan'ın içişlerine karışılmamaması gerektiğini söyledi. Mihmanperest, "Kırgızistan'ın güvenliği bölge için son derece önemli ve hassastır" dedi.

İran'ın Kırgızistan'la yakın ve dostane ilişkiler içinde olduğunu söyleyen Mihmanperest, en kısa zamanda huzur ve barışın Kırgızistan'a geri gelmesini dilediklerini vurguladı. Ulusal Kanal'ın Tahran kaynaklarından aldığı bilgiye göre, İran yönetimi, Kırgızistan'daki değişimden oldukça memnun.