Haftalardır Türkiye'nin en önemli gündem maddesi olan Anayasa değişikliği muhalefet ve iktidarı bir kez daha karşı karşıya getirdi. MHP'nin kati bir şekilde hayır dediği BDP'nin şartlı destek verdiği taslağa kesinlikle destek vermeyeceğini açıklayan CHP ise bu tutumunda değişikliğe gitti.Gül'e çağrı
Meclis'teki grup toplantısında Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’e yaptığı, “Anayasa değişikliğinin tartışmalı 3 maddesini referanduma götüreceğini açıkla, uzlaşalım” önerisini dün genişleten CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, “Bu fırsatı kaçırma ve AKP’nin dışındaki Türkiye’nin de Cumhurbaşkanı olduğunu göster” çağrısında bulundu.
CHP'nin yeni stratejisi
Bu güne kadar AKP ve Erdoğan tarafından hükümetin yaptığı icraatlara karşı tutumu nedeniyle eleştirilen CHP ve Deniz Baykal, Anayasa değişikliği konusunda izlemekte olduğu stratejiyi terk etti. Aslında yaptığı bir anlamda AKP’ye uzatılmış bir zeytin dalı.. Darbe Anayasası’nın bu kadar arkasında duran ve bu tavrı bir türlü anlamlandırılamayan Deniz Baykal, parti tabanından ve halktan gelen tepkileri de göz önünde bulundurarak yeni bir strateji belirledi. Ve bu strateji aslında pek de yabana atılacak gibi değil.
Baykal uzlaşma arıyor
Bu güne kadar 82 Anayasası'na toz kondurmayacak kadar düzenlemeye karşı çıkan CHP ve Baykal’ın attığı bu adım oldukça önemli.. Son iki yıldır hiçbir uzlaşma teklifine yanaşmayan Baykal belki de ilk kez uzlaşma arıyor. Ve bu her halükarda olumlu bir adımdır. Artık toplum gerilim değil uzlaşma arıyor. Baykal, kamuoyunda gerginliğin sebebinin biraz da CHP olduğu şeklindeki kanaati yıkma çabasında.. Bu durumda AKP’nin ve Başbakan Erdoğan’ın yapması gereken şey Baykal’ın uzattığı bu eli geri çevirmemek olacaktır. Anayasa değişikliği halkın yararı gözetilerek yapıldığına göre uzlaşma yollu da açık tutulmalı..
Tartışmalı 3 madde
Eğer Baykal’ın önerisi dikkate alınırsa 3 madde (Parti kapatma, HSYK ve Anayasa Mahkemesi’nin yapılanması) dışındaki değişiklikler AKP ve CHP oylarıyla 367’nin üzerinde oyla kabul edilecek. Paketteki 27 madde, referanduma gerek kalmadan kanunlaşacak.
Ey siyaset nelere kadirsin
Geriye kalan AKP’nin istediği, ancak CHP’nin istemediği, (Parti kapatma HSYK ve Anayasa Mahkemesi) maddeler kalıyor. Bu tartışmalı sürecin diyalogla çözülmesi için her iki partinin de elinden geleni yapması gerekiyor. Baykal’ın attığı bu adıma karşılık, "Sen bir adım gel biz on adım atarız" diyen Erdoğan’dan cevap gecikmemelidir. CHP'nin bu adımı Anayasa sürecinin akışını değiştiremez belki ama iyi niyetli bir adım.. Ne AKP'nin ne de CHP'nin üç maddeden vazgeçmesi söz konusu değil gibi görünüyor. Ama siyaset bu nelere kadir değil ki..
--------------------------------------------------------------------------------
CHP'nin karşı çıktığı 3 madde
KAPATMA DAVASINA ÖNCE TBMM'E BAKACAK
Madde (8): Anayasanın, ''siyasi partilerin uyacakları esaslar'' başlıklı 69. maddesi değiştiriliyor. Buna göre, siyasi partilerin mali denetimi Sayıştay tarafından yapılacak.
Siyasi partiler hakkında kapatma davası, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın talebi üzerine, TBMM'de grubu bulunan her siyasi partinin 5'er üye ile temsil edildiği ve Meclis Başkanı'nın Başkanılığı’nda oluşturulacak komisyonun üye tam sayısının üçte 2 çoğunluğu ve gizli oyla vereceği izin üzerine açılacak dava sonucunda Anayasa Mahkemesi’nce karar bağlanacak.
Komisyonun bu kararı, yargı denetimi dışında olacak. Reddedilen izin başvurusunda ileri sürülen sebepler, hiç bir şekilde yeni bir başvuruya konu olamayacak.
Siyasi parti gruplarında ve TBMM'de izin konusunda görüşme yapılamayacak ve karar alınamayacak.
Partilerin kapatılma davasında devlet yardımında yoksun bırakılma, bağlı olduğu kapatma davasının ve kararın usulüne tabi olup tek başına dava konusu yapılamayacak.
Kapatma davasında, partililere verilen ''siyasetten men edilme'' süresi 5 yıldan 3 yıla indiriliyor.
YÜKSEK MAHKEME DEĞİŞİYOR
Madde (17): Anayasa Mahkemesinin kuruluşunu düzenleyen 146. maddede değişiklik yapılıyor. Buna göre, halen 11 asıl 4 yedek üyeden oluşan Anayasa Mahkemesi, 19 asıl üyeden oluşacak.
TBMM, 2 üyeyi Sayıştay Genel Kurulunun gösterdiği 3'er aday arasından, 1 üyeyi Baro başkanlarının avukatlar arasında göstereceği 3 aday arasından gizli oylamayla seçecek. Cumhurbaşkanı 3 üyeyi Yargıtay, 2 üyeyi Danıştay, 1 üyeyi Askeri Yüksek İdare Mahkemesince gösterilecek 3'er aday içinden, 3 üyeyi ise YÖK'ün kendi üyesi olmayan Yüksek Öğretim Kurumları öğretim üyeleri arasından göstereceği 3'er aday içinden seçecek. Cumhurbaşkanı 7 üyeyi ise direkt olarak atayacak. Cumhurbaşkanı, 5 üyeyi üst kademe yöneticileri, serbest avukatlar veya Anayasa Mahkemesi raportörleri arasından, 2 üyeyi ise yüksek öğrenim görmüş, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları arasından seçecek. Anayasa Mahkemesi 3 daireden oluşacak.
HSYK'NIN YAPISI
Madde (22): Anayasanın Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun yapısını düzenleyen 159. maddesinde değişiklik yapılıyor. Bu kapsamda, HSYK'nın halen 7 olan asıl üye sayısı 21'e, 5 olan yedek üye sayısı ise 10'a çıkarılıyor.
HSYK, 3 daire halinde çalışacak. Kurulun Başkanı, Adalet Bakanı olmaya devam edecek. Adalet Bakanlığı Müsteşarının Kurulda yer alması sürecek. Kurulun, dört asıl üyesi, yüksek öğretim kurumlarının hukuk, iktisat ve siyasal bilimler dallarında görev yapan öğretim üyeleri, üst kademe yöneticileri ile avukatlar arasından Cumhurbaşkanınca, bir asıl ve bir yedek üyesi Anayasa Mahkemesi raportörleri arasından Anayasa Mahkemesince, üç asıl ve iki yedek üyesi Yargıtay üyeleri arasından Yargıtay Genel Kurulunca, bir asıl ve bir yedek üyesi Danıştay üyeleri arasından Danıştay Genel Kurulunca, yedi asıl ve dört yedek üyesi birinci sınıf olup, birinci sınıfa ayrılmayı gerektiren nitelikleri yitirmemiş adli yargı hakim ve savcıları arasından adli yargı hakim ve savcılarınca, üç asıl ve iki yedek üyesi, idari yargı hakim ve savcıları arasından idari yargı hakim ve savcılarınca, dört yıl için seçilecek. Süresi biten üyeler yeniden seçilebilecek. Kurulun meslekten çıkarma cezasına ilişkin kararlarına itiraz yolu getiriliyor. Kurulun diğer kararlarına karşı yargı mercilerine başvurulamayacak.