Hakim Savılar Kurulu'nun yenilediği
Teftiş Kurulu Yönetmeliği'ne göre, müfettişler hâkim ve savcıların sosyal ve
kişisel özelliklerini hal kâğıdına, gizli fişlere yazacak ve dosyalayaca
16 Nisan referandumunun ardından üyeleri
değişen Hâkimler ve Savcılar Kurulu (HSK), Teftiş Kurulu Yönetmeliği’ni sil
baştan yeniledi. Yönetmelikle daha önce kaldırılan, hâkim ve savcılar hakkında
“hal kâğıdı” ve gizli “fiş” düzenlemesi uygulaması geri döndü. Müfettişler,
denetlenen hâkim ve savcıların mesleki bilgi ve çalışmalarının yanı sıra
kişisel ve sosyal özelliklerini de araştıracak ve bunları hal kâğıtlarına
işleyecek. Her hal kâğıdı hâkim ve savcıların gizli sicil dosyasına eklenecek.
Müfettişler ayrıca mahkeme ve savcılıklarda görevli personel hakkında da gizli
rapor düzenleyecek. Bu raporda, personelin “Sosyal ve Ahlaki Durumu” da ele
alınacak.
Cumhuriyet’ten Alican Uludağ’ın haberine
göre, 9 Nisan 2011 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren HSYK
Teftiş Kurulu Yönetmeliği yürürlükten kaldırıldı. 16 Nisan referandumu
sonrasında oluşturulan yeni HSK, buna ilişkin yeni Teftiş Kurulu Yönetmeliği
çıkardı. Yönetmelikle 2011’de kaldırılan hal kâğıdı uygulaması geri döndü. Hal
kâğıdı, yönetmelikte “Denetlenen hâkim ve savcıların denetim dönemi
içerisindeki meslekî bilgi ve çalışmaları ile kişisel ve sosyal özelliklerinin
değerlendirilmesine yönelik formu” olarak tanımlandı. Müfettişlerin görevleri
arasında “hal kâğıdı” ve “3 numaralı fiş” düzenlemek eklendi. Ayrıca,
müfettişlere, denetimler sonucunda gerek duymaları halinde cumhuriyet
başsavcılığı, mahkemeler ve hâkimliklerde çalışan yazı işleri müdürleri ve
diğer personel hakkında gizli rapor doldurabilme yetkisi de verildi.
Müfettişler, hâkim ve savcıların durumunu araştırırken personelin de gizli
ifadesini alabilecek.
Gözlem, anket, görüşme
Yönetmelikle, “Hâl Kâğıtları hakkındaki
genel ilkeler” de belirlendi. Emekli olanlar hariç, meslekten ayrılanlar için
de hal kâğıdı düzenlenecek. Hal kâğıdı düzenlenirken yalnızca dosya ve UYAP
verileri değil, “gözlem” yöntemi de kullanılacak. Bu kapsamda müfettişin
denetim mahallinde yargı hizmetlerinin genel gidişatı, denetlediği kişilerin
mesleki nitelikleri ile kişisel ve sosyal özellikleri hakkında bilgi sahibi
olmak amacıyla inceleme yapacak. Ayrıca anket, odak grup çalışması, görüşme,
soru kâğıdı yoluyla meslektaş ve personel değerlendirmesi gibi yöntemler
kullanılacak.
Gizli araştırma yapabilecek
Müfettişler, “Tefahhus” adıyla gizli bir
araştırma yöntemi kullanacak. Tefahhus, yönetmelikte, “Müfettişin denetim
mahallinde yargı hizmetlerinin genel gidişatı, denetlediği hâkim ve savcıların
mesleki nitelikleri hakkında sağlam ve güvenilir kaynaklara dayanarak objektif
ölçüler içinde kalıp, gizliliğe özen göstermek suretiyle yaptığı ciddi ve titiz
bir inceleme ve araştırmadır” şeklinde tanımlandı.
Hal kâğıdı, denetlenen ve
değerlendirmeye tabi hâkim ve savcılar için, kimliği, kişisel ve sosyal
özellikleri, mesleki bilgi ve çalışması, gerekiyorsa açıklama, müfettişin
kanaati ve sonuç bölümlerinden oluşacak. Hâkim ve savcılar hakkında
düzenlenecek 3 numaralı fişin sonuç ve kanaat bölümünde “pekiyi”, “iyi”, “orta”
ve “zayıf” şeklindeki dörtlü ölçek sistemine göre değerlendirme yapılacak. Adli
ve idari yargıdan istinaflara kadar tüm hâkim ve savcılar hakkında hal kâğıdı
düzenlecek. Ancak Yargıtay başkan ve üyeliklerinden atanan bölge adliye
mahkemesi başkanı, daire başkanı, başsavcısı hakkında hal kâğıdı tanzim
edilemeyecek