Kara para aklamanın önünü açtığı için
pek çok eleştiriye neden olan ‘varlık barışı’ seçim öncesi yeniden AKP’nin
gündeminde. AKP hükümetleri daha önce de yurtdışı varlıkların Türkiye’ye
getirilmesi ile ilgili düzenlemelere imza atmıştı. Yeni hazırlanan uygulamayla
da parasını yurtdışından getirenlere büyük kolaylık sağlanıyor. 2008 ve 2013’te
yapılan Varlık Barışı düzenlemelerinde getirilen para üzerinden yüzde 2 vergi
alınıyordu. 2016’da varlıklar yurtdışından ‘sıfır’ vergi ile geldi. Maliye
Bakanı Naci Ağbal’ın açıklamasına göre bu kez vergi oranı biraz artırılarak
yüzde 3’e çıkarılacaktı, ancak bundan da vazgeçildiği iddia edildi.
Dünyada vergi cennetleri kontrol altına
alınıp vergi kaçırmanın önüne geçmenin yolları aranırken Türkiye’de tam tersi
bir durum söz konusu. Düzenlemeye göre yurtdışında tutulan varlıkların
Türkiye’ye getirilmesi durumunda, ‘nereden buldun’ diye sorulmayacak.
Kimlerin parası var?
Yeni düzenlemeyle daha önce de olduğu
gibi varlıklarını yurtdışından getirenler hiçbir vergi incelemesine tabi
tutulmayacak. Düzenlemeyle ilgili hazırlık, akıllara Panama Papers, Paradise
Papers ve Man Adası belgelerini getirdi. Söz konusu belgelerle birlikte
Türkiye’nin önde gelen zenginleri ve hükümete yakın isimlerin yurtdışındaki
gizli hesapları ortaya çıkmıştı. Bu isimler arasında Cumhurbaşkanı Tayyip
Erdoğan ve Başbakan Binali Yıldırım’ın yakınları da bulunuyordu.
Gazetemizin araştırdığı Paradise Papers
belgelerinde Başbakan Binali Yıldırım’ın oğullarının Malta’da vergi
kolaylıklarından faydalanan şirketleri ortaya çıkmıştı. Belgelere göre Malta’da
Binali Yıldırım’ın oğullarının 5, dayısının 2, yeğeninin yöneticisi olduğu 4
şirket bulunuyor. Yıldırım’ın oğulları Bülent ve Erkam’ın Malta’daki
şirketleri: Hawke Bay Marine Co Ltd., Black Eagle Marine Co Ltd., South Seas
Shipping N.V., Dertel Shipping Limited ve Nova Warrior Limited. Binali Yıldırım
söz konusu şirketlerin varlığını kabul etmişti. CHP’nin ortaya çıkardığı Man
Adası belgelerinde ise Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın oğlu, kardeşi, dünürü ve
eniştesinin offshore hesaplarıyla bağlantılı olduğu iddia edilmişti.
Tekrar kaçırabilecek
Panama Papers ve Paradise Papers
araştırmaları dünyada büyük yankı uyandırırken vergi cennetlerinin kontrolünü
sağlamak için adım atılmasının da önünü açtı. Geçtiğimiz haftalarda
İngiltere’de vergi cennetleriyle ilgili yeni düzenleme gündeme geldi. Buna göre
Büyük Britanya’nın denizaşırı topraklarında off-shore şirketi olanlar kayıt
altına alınacak. Söz konusu vergi cennetlerinden dünyanın önde gelen
zenginlerinin paraları yatıyor. Bu şekilde kara para aklamanın önüne geçilmesi
planlanıyor. Bu tartışmalar Türkiye’yi etkilemedi. Vergi cennetlerinin isimleri
açıklanmadığı için buralarda off-shore şirket açarak ‘vergiden kaçınanlardan’
vergi alınması bir yana parasını yurtdışından getirene de ‘bu parayı nereden
buldun’ diye sorulmayacak. Üstelik bakanın açıklamasına göre para, altın, döviz
ve menkul kıymeti kapsayan düzenleme işletmelere yatırılırsa bunun üzerinden
vergi ödemeyecek, hatta parayı çekip tekrar yurtdışına çıkarabilecek. Yani
İtalya’da olduğu gibi parayı tekrar yurtdışına çıkaramama gibi bir durum söz
konusu değil.