OHAL sonrasında her gün hapishanelerde
tutsaklara yapılan işkence haberleri geliyor. Tutsakları teslim almaya yönelik
saldırılarda, Elazığ T Tipi Kapalı Hapishanesi, bir tür “pilot” hapishane
durumunda.
Tutsak yakınları Elazığ T Tipi Kapalı
Hapishanesi'nde, kadın tutsaklara yönelik fiziksel işkencenin çok yoğun
yaşandığını aktarırken, yine aynı hapishanede, erkek tutsaklara da fiziksel ve
psikolojik işkence yapılıyor. Yeraltı koğuşunda bulunan tutsaklara bir hafta
boyunca su verilmezken gerekçe olarak, “Su faturası çok geldi” denildi. Su
verilmemesi psikolojik işkence olduğu kadar, fiziksel bir işkence de oluyor.
Bu saldırıları mektup ve faks yoluyla
İnsan Hakları Derneği’ne (İHD) bildiren tutsakların çoğuna 6 ay iletişim yasağı
verildi.
Av. Nagehan Avçil'in İHD İstanbul Şubesi
Hapishane Komisyonu'na Elazığ ve Gebze hapishanelerine dair bilgi vererek
şunları söyledi: “Tutuklular ile yapılan görüşmelere ilişkin 09.00-17.00
saatleri arasında mesai saatleri içerisinde ve avukat görüş odalarında görüntü
ve ses kaydı alınmak sureti ile görüşme zorunluluğu getirilmiştir. Uygulamanın
dayanağı sorulduğunda resmi hiçbir belge ibraz edilememiş şifahen bu uygulamaya
gidilmiştir”
Avçil tutsakların ortak sorunlarını da
şöyle sıraladı:
“- Ortak alanlarda kamera bulunması ve
bu ortak alanların mahpusların banyo, mutfak gibi özel alanlarını da görüyor
olması
- Mahpuslara darp, kötü muamele ve
işkence uygulamaları
- İnfaz koruma memurları tarafından
psikolojik işkence, hakaret uygulamaları
- Hasta mahpusların tedavilerinin
sağlanmaması, hastaneye sevklerinin gerçekleşmemesi
- Özellikle ağır hasta mahpusların
tedavisiz bırakılması, hastaneye sevk edilmemeleri
- Ortak etkinliklerin gerçekleşmemesi
- Mahpusların talep dilekçelerinin
işleme konulmaması ve mahpuslara dilekçe kayıt numarasının verilmemesi
- Mahpus yakınlarının ziyaretleri
sırasında aramalarda onur kırıcı davranışlar ve kötü muamele ile karşılaşması
- Gelen giden faks veya mektupların
verilmemesi ve gelmediğinin beyan edilmesi
- Haksız disiplin cezalarının
uygulanması
- Birçok hakkın kullanımının yasaya
değil hapishane idaresinin takdirine bağlı olduğu.”
Gebze Kadın Kapalı Hapishanesi'nde ise
avukat görüşmesi, avukat görüş odasında gerçekleşmesine rağmen tüm görüş cam
bölme dışından görevliler tarafından gözlemleniyor. Avukat görüş odasında üstü
kapakla kapatılmış ses ve görüntü kaydedici tespit edildiğinde görevliler bu
cihazların aktif olmadığını iddia etti.
Burada da tutsakların sorunları Elazığ T
Tipi Kapalı Hapishanesi'yle benzer olurken, Av. Avçil buradaki sorunları da
şöyle sıralıyor:
“- Avukat görüş odalarında kamera ve ses
kayıt cihazlarının bulunması (her ne kadar görevliler aktif edilmediğini
belirtse de savunma hakkı açısından şüphe uyandırıcı durumdadır.)
- Ortak alanlarda kamera bulunması
- Sağlık ve beslenme sorunlarının
bulunması, öğün yemeklerinin yetersizliği
- Koğuşlarda ısınma sorununun bulunması
- Mahpusların ailelerinin ulaşma imkanı
bulunmayan hapishanelere sürgün uygulaması
- Mahkemelere ve hastaneye gidiş
gelişlerde yol boyunca kelepçe uygulaması
- Mahkemelere çıkarılmama ve SEGBİS ile
savunma yapmaya yönelik zorlama
- Giyim eşyalarında mevzuat dışı, keyfi
olarak mahpuslara verilmemesi
- Acil sağlık sorunlarında dahi revire
çıkartılmama, zamanında tedavinin gerçekleştirilmemesi
- İç kantinden bulunmayan gıdalara, dış
kantinden de ulaşma imkanının sınırlandırılması
- Mektuplarının iletilmemesi sorunu
- Birçok televizyon kanalı yayını
verilmemesi
- Cezaevi personelinin provokatif ve
milliyetçi yaklaşımları
- Ortak etkinliklerden yaralanmama ve
gerekli araç-gereçlerin sağlanmaması
- Hasta mahpusların ilaçlarının
karşılanmaması
- Birçok hakkın kullanımının yasaya
değil hapishane idaresinin takdirine bağlı olduğu.”