27 Şubat 2017 Pazartesi

OHAL’de en az 1180 işçi yaşamını yitirdi: İş cinayetlerine hayır..!

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi, OHAL koşulları altında geçen yedi ay boyunca iş cinayetlerinde yaşamını yitiren işçilere dair hazırladığı raporla “İş cinayetlerine hayır” dedi. Meclisin hazırladığı rapora göre OHAL’le geçen yedi ayd a1180 işçi yaşamını yitirdi.
İSİG Meclisi; hazırladıkları raporu proje okullar uygulaması nedeniyle sürgüne dilen, KHK’lerle ihraç edilen ve ihraçlar nedeniyle yaşamın yitiren emekçilere ithaf etti. İktidarın 2013 yılında çıkardığı İş Sağlığı ve Güvenliği yasasıyla iş cinayetlerinin azalması beklenirken aksine hızla arttığına dikkat çeken İSİG Meclisi, OHAL’in millete değil devlete olduğu sözlerinin de yalan olduğunu ifade etti. OHAL-KHK rejiminin emekçilere karşı ve patronların yararına bir uygulama özelliği taşımasının nedenini soran İSİG Meclisi, “OHAL ilanı sonrası ilk uygulama, zaten son derece zayıf olan emekçilerin iş güvencelerini koruyan yasaları fiilen ortadan kaldırmak olmuştur…zorunlu BES (Bireysel Emeklilik Sigortası) kesintisi yapılması ve kiralık işçilik düzenlemesi uygulamaya konulmuş; yani çalışma standartları ve sosyal haklar daha da geriletilmiştir” dedi.
OHAL’de sermayeye teşvik, işçiye ölüm
OHAL’in sermaye için teşvikleri getirdiğini vurgulayan İSİG Meclisi, iş cinayetlerinin ise OHAL sonrası bir evvelki yılla kıyasla yüzde 14 arttığını belirtti. İşçilerin çalışma koşullarının kötüleştiğini söyleyn İSİG Meclisi, iş cinayetlerinin ise seri ve sürekli bir biçim aldığının altını çizdi.
Hukukun da işçiler aleyhine patronlar lehine hayata geçtiğini vurgulayan meclis, kamu kurumları ve 50’den az işçisi olan az tehlikeli işyerlerinde uzman ve hekim çalıştırma zorunluluğunun 1 Temmuz 2017 tarihine ertelendğini hatırlattı.
İş cinayetleri sonrası adaletsizlik ve cezasızlığın sürdüğünü ifade eden meclis, işçi sağlığı ve iş güvenliği için mücadele edenlere dönük ise KHK ile işten çıkarma saldırıları gerçekleştiğini belirtti:
İstanbul Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesi’nde Taş-İş-Der Başkanı ve İSİG işyeri temsilcisi hastabakıcı Cemal Bilgin, servislere verilen yemekten dolayı 50 civarı işçi ve hasta yakınının salmonella bakterisi yüzünden rahatsızlanmasını dile getirdiği ve bir şey yapılmamasına karşı çıktığı için, yani “yasal görevini yaptığı için” işten atılmıştır. Hastane içinde direniş yapılmasına müdahale edilmiş ve Cemal zorla dışarıya çıkarılmıştır.
İş cinayetlerine hayır
Referandumda tavır belirlemenin önemli olduğunu belirten İSİG Meclisi, iş cinayetlerine karşı can güvenliği için birlikte mücadele ettiği işçilere, işçi ailelerine, hekimlere, mühendislere, akademisyenlere, iş müfettişlerine, gazetecilere çağrıda bulundu:
Bir siyasi partiye oy vermiyoruz. İş cinayetlerini daha da artıracak, tamamen patronların lehine olacak bir sistemi OHAL-KHK sürecinin süreklileşmesini oylayacağız. Bugüne kadar hangi partiye oy vermiş olursak olalım bu sefer iş cinayetlerine karşı tek bir ses olalım… 16 Nisan Referandumu’nda “İş cinayetlerine HAYIR!”
İş cinayetlerinin yıllara göre dağılımı
2013 yılında en az 1235 işçi,2014 yılında en az 1886 işçi,
2015 yılında en az 1730 işçi,2016 yılında ise en az 1970 işçi yaşamını yitirdi…
2014 yılında tarihimizin en büyük işçi katliamı olan Soma’nın yanısıra birçok toplu işçi ölümü yaşanmış ve 1886 işçinin yaşamını yitirdiği bir yıl yaşamıştık. Geçen yıl Soma’sız 1730 iş cinayeti vardı. 2016 yılında ise 1970 işçinin aramızdan ayrıldı. Sorunun çözümünün ilk adımının yasalarla değil işçilerin işyerlerinde söz ve karar hakkının olmasıyla çözülebileceğini belirtmiştik. Ancak tarihimizin en üst düzeyde iş cinayetinin geçen yıl yaşanması işçilerin üretimde karar süreçlerinden dışlandığını göstermektedir.
(Yıllara göre iş cinayetleri grafiğini tamamlayan) OHAL’le geçen 7 ayda iş cinayetlerinin aylara göre dağılımına bakarsak;
Temmuz ayının son on gününde en az 63 işçi,Ağustos ayında en az 206 işçi,Eylül ayında en az 150 işçi,Ekim ayında en az 169 işçi,Kasım ayında en az 196 işçi,Aralık ayında en az 141 işçiOcak ayında en az 161 işçi,Şubat ayının ilk yirmi gününde ise en az 94 işçi yaşamını yitirdi…
OHAL ile birlikte 2016 yılında evvelki aylara göre iş cinayetlerinde yüzde 9 artış vardır. Bu durum işçilerin ülkemizde ve işyerlerinde söz ve karar süreçlerindeki dışlanmasının pekiştiğini ifade etmektedir.
OHAL’le geçen 7 ay ile geçmiş yıllardaki aynı dönemin karşılaştırmasını yaparsak;
21 Temmuz 2013 ile 20 Şubat 2014 arasında en az 815 işçi,
21 Temmuz 2014 ile 20 Şubat 2015 arasında en az 996 işçi,
21 Temmuz 2015 ile 20 Şubat 2016 arasında en az 1036 işçi,
OHAL dönemi olan 21 Temmuz 2016 ile 20 Şubat 2017 arasında ise en az 1180 işçi yaşamını yitirdi…
Çok net bir biçimde OHAL döneminde iş cinayetlerinde bir sıçrama görüyoruz.
OHAL’le geçen 7 ay ile geçmiş yıllardaki aynı dönemin karşılaştırmasını iş cinayetlerinin aylık ortalamasına göre ifade edersek durumu daha da net görebiliriz;
21 Temmuz 2013 ile 20 Şubat 2014 arasında her ay en az 116 işçi,
21 Temmuz 2014 ile 20 Şubat 2015 arasında her ay en az 142 işçi,
21 Temmuz 2015 ile 20 Şubat 2016 arasında her ay en az 148 işçi,
OHAL dönemi olan 21 Temmuz 2016 ile 20 Şubat 2017 arasında ise her ay en az 169 işçi yaşamını yitirdi…
OHAL’le geçen yedi ayda bir yıl evveline göre iş cinayetlerinde yüzde 14 artış var. Bu durum OHAL’in işçi sınıfı aleyhine bir uygulama olduğunun en çıplak biçimidir…
İş cinayetleri yaşanan işkollarında yine ilk üç sırayı inşaat, tarım ve taşımacılık işkolları alıyor. Mevsimsel olarak tarımda bir düşüş var. Ancak taşımacılık işkolunda nicel anlamda ölümler sürse de oransal olarak bir düşüş gözüküyor. Dikkat çekici olan husus ise metal, madencilik, tekstil ve enerji işkollarındaki ölümler grafikte yer alacak kadar oransal bir sürekliliğe sahipken OHAL döneminde gıda, kimya ve sağlık işkollarındaki ölümlerde artış gözüküyor. Yine grafiğin yoğunluğundan dolayı belirtemediğimiz kağıt ve cam işkolunda da ölümler artıyor. Yani sanayinin diğer kollarında da iş cinayetlerinde yoğunlaşma var…
OHAL’le geçen 7 ayda iş cinayetlerinin işkollarına göre dağılımına bakarsak;İnşaat, Yol işkolunda 271 işçi;Tarım, Orman işkolunda 195 işçi;
Taşımacılık işkolunda 186 işçi;Ticaret, Büro, Eğitim, Sinema işkolunda 72 işçi;Belediye, Genel İşler işkolunda 67 işçi;
Metal işkolunda 60 işçi;Savunma, Güvenlik işkolunda 48 işçi;Madencilik işkolunda 46 işçi;Konaklama, Eğlence işkolunda 36 işçi;Gıda, Şeker işkolunda 27 işçi;Enerji işkolunda 23 işçi;
Sağlık, Sosyal Hizmetler işkolunda 23 işçi;Petro-Kimya Lastik işkolunda 19 işçi;Ağaç, Kağıt işkolunda 17 işçi;Çimento, Toprak, Cam işkolunda 17 işçi;Gemi, Tersane, Deniz, Liman işkolunda 7 işçi;Basın, Gazetecilik işkolunda 4 işçi;İletişim işkolunda 3 işçi;Banka, Finans ve Sigorta işkolunda 1 işçi;
Çalıştığı işkolunu belirleyemediğimiz 32 işçi yaşamını yitirdi…
İş cinayetlerinin nedenlerinde trafik/servis kazaları, ezilme/göçükler ve yüksekten düşmeler her zaman olduğu gibi ilk üç sırada.
Aşırı-yoğun-fazla çalışmaya bağlı olası ani ölümler ise (kalp krizi, beyin kanaması vb.) artık kalıcılaşmış ve yüzde 10 gibi yüksek bir oran teşkil ediyor. Bu durum OHAL döneminde çalışma koşullarında herhangi bir iyileştirmenin olmadığını aksine varolan uygulamaların kalıcılaştığını gösteriyor.
İşyerlerinde ya da çalışırken şiddet olaylarına maruz kalıp ölen işçilerin oranı ise yüzde 6. OHAL ile hiçbir sorun çözülmemiş aksine şiddet kalıcılaşmıştır.
İntiharlar ise yüzde 5 gibi bir oranla grafiğimizde yer alıyor. Mobbing, borç ve işsizlik ülkemiz işçi sınıfının içinde olduğu cenderedir. Gün geçmiyor ki mobbing dolayısıyla bir işçimiz, işsizlik nedeniyle üniversiteyi bitiren bir gencimiz ya da borçlarını ödeyemediği için bir emekçimiz yaşamına son vermesin.
OHAL’le geçen 7 ayda iş cinayetlerinin nedenlerine göre dağılımına bakarsak;
Trafik, Servis Kazası nedeniyle 300 işçi;Ezilme, Göçük nedeniyle 226 işçi,Yüksekten Düşme nedeniyle 200 işçi;Kalp Krizi/Beyin Kanaması nedeniyle 115 işçi;Silahlı Şiddet nedeniyle 66 işçi;İntihar nedeniyle 60 işçi;Elektrik çarpması nedeniyle 51 işçi;
Zehirlenme, Boğulma nedeniyle 41 işçi;
Patlama, Yanma nedeniyle 29 işçi Nesne Çarpması, Düşmesi nedeniyle 19 işçi;
Diğer Nedenlerden dolayı 68 işçi yaşamını yitirdi…
OHAL’le geçen 7 ayda iş cinayetlerinin yaş gruplarına göre dağılımı ise şöyle:
14 yaş ve altı 10 çocuk işçi,15-17 yaş arası 17 çocuk-genç işçi,
18-27 yaş arası 168 işçi,28-50 yaş arası 644 işçi,51-64 yaş arası 202 işçi,65 yaş ve üstünde 40 işçi,
Yaşını bilmediğimiz 99 işçi yaşamını yitirdi…
OHAL döneminde çocuk işçi ölümleri aynı oranda devam ediyor. Yani çocuklara dair politikada hiçbir düzelme yok. Ancak dikkat çeken husus 28-50 yaş grubundaki işçi ölümlerindeki artış. Daha evvelki raporlarımızda belirtmiştik. 28-50 yaş grubu ise örgütlülük, haklarını koruma gibi pratiklere daha aşina. Bu yaş grubundaki iş cinayetlerinin oransal artışı OHAL’in işçi sınıfının ana gövdesine dönük uygulamaların arttığının bir göstergesidir.
OHAL’le geçen 7 ayda Türkiye’nin 79 şehrinde iş cinayeti yaşandı. Sadece Ardahan ve Kırıkkale’de iş cinayeti tespit edemedik. Grafikten ve aşağıdaki bilgilerden de görüleceği üzere OHAL, Türkiye’nin sanayi kentlerindeki işçi sınıfının iş cinayetlerinde ölümünü yoğunlaştırmıştır.
İşçi ölümlerinin şehirlere göre dağılımı ise şöyle: 134 ölüm İstanbul’da;58 ölüm İzmir’de;56 ölüm Kocaeli’nde;51 ölüm Bursa’da;45 ölüm Antalya’da;38 ölüm Adana’da; 35 ölüm Konya’da;34 ölüm Aydın’da; 33 ölüm Manisa’da;29 ölüm Denizli’de;28 ölüm Samsun’da;27 ölüm Ankara’da;25’er ölüm Gaziantep ve Mersin’de;24 ölüm Tekirdağ’da;19’ar ölüm Muğla ve Siirt’te;17’şer ölüm Kayseri, Sakarya ve Şanlıurfa’da;16 ölüm Zonguldak’ta;15’er ölüm Diyarbakır, Eskişehir, Kahramanmaraş ve Sivas’ta;14’er ölüm Bolu ve Kastamonu’da;13’er ölüm Çorum ve Hatay’da;12’şer ölüm Balıkesir ve Burdur’da;11 ölüm Ordu’da;10’ar ölüm Mardin ve Niğde’de 9’ar ölüm Düzce, Giresun ve Malatya’da;
8’er ölüm Adıyaman, Artvin, Edirne, Elazığ, Isparta, Karabük, Kütahya ve Trabzon’da;7’şer ölüm Afyon, Erzincan, Erzurum, Hakkari ve Karaman’da;6’şar ölüm Batman, Bitlis, Çanakkale, Nevşehir, Osmaniye, Tokat ve Tunceli’de;
5’er ölüm Ağrı, Bartın, Bingöl, Kırklareli, Kilis, Rize, Uşak, Van ve Yalova’da;4’er ölüm Amasya, Bilecik, Iğdır ve Muş’ta;
3’er ölüm Aksaray, Gümüşhane, Kars, Sinop ve Şırnak’ta;
2’şer ölüm Çankırı ve Kırşehir’de;1’er ölüm Bayburt ve Yozgat’ta ve 14 ölüm ise yurtdışında yaşandı…