Bağımsız İletişim Ağı'nın hazırladığı
Temmuz-Ağustos-Eylül ayına ait Medya Gözlem Raporu yayınlandı.
Üç ay boyunca gazeteciler hakkında TCK
ile TMK birlikte uygulanmak suretiyle yargılamalar sürdü. Yargılamalarda
gazeteci ve dağıtımcı/medya çalışanlarına yönelik gazetecilik yoluyla
"silahlı örgüt üyesi olmak", "örgüte yardım etmek" veya
"örgüt kurmak, sevk ve idare etmek" suçlamaları devam etti.
Buna göre, 107 gazeteci ve 10 dağıtımcı
Ekim 2016'ya cezaevine girdi. 78 gazeteci gözaltına alınırken, 775 basın kartı
ve 49 pasaport iptal edildi.
2015’in aynı döneminde 24 gazeteci ve 9
dağıtımcı cezaevindeydi; gazetecilerden 13'ü ve dağıtımcıların tamamı Kürt
medyasındandı.
Hapisteki 107 gazeteciden 70'i
"FETÖ/PDY", 28'i "KCK, PKK, DYG", 2'si "Marksist
Leninist Komünist Partisi" (MLKP); biri "Devrimci Halk Kurtuluş
Partisi-Cephesi" (DHKP-C); biri "Direniş Hareketi", biri "Türkiye
Komünist Emek Partisi/Leninist" (TKEP/L) örgütü üyeliği, biri
"casusluk", biri "gizli bilgi temini/tahribi", biri de
"Askeri yasak bölgeyi ihlal etmek" iddialarıyla yargılanıyor. Biri de
üç örgüte birden üye olmaktan (Ergenekon Örgütü Mersin Teşkilatı, Türk İntikam
Birliği Teşkilatı ve İç Örgüt) yargılandı.
107 gazeteciden 82'si soruşturma
geçiriyor, 18'i hükümlü, 1'i yerel mahkemede hüküm giydi, Yargıtay kararını
bekliyor; 5'i halen yargılanıyor.
Temmuz-Ağustos-Eylül 2016'da, 78
gazeteci ve medya çalışanı gözaltına alınıp serbest bırakıldı; 24 gazeteci için
gözaltı kararı çıkarıldı; 6 gazetecinin evine baskın düzenlendi. 1 gazeteci ev
hapsinde tutuluyor.
Geçen yılın aynı döneminde, 49 gazeteci
veya medya çalışanı gözaltına alınmıştı. 2015 tamamında bu sayı 120 idi.
Rapor döneminde TCK'nın 299. maddesi
kapsamında ve "Cumhurbaşkanı’na hakaret" iddiasıyla yargılanan 6
gazeteciden dördü beraat etti; ikisi 10 bin 500'er TL adli para cezasına mahkum
edildi.
Bu dönemde, 22'si gazeteci toplam 29
kişi, TCK'nın 299 (Cumhurbaşkanı'na hakaret) ve 125. maddeleri (Erdoğan'a
görevinden dolayı hakaret) kapsamında açılan ceza davaları veya Erdoğan'n
"kişilik haklarına saldırı" gerekçesiyle açılan tazminat davaları
kapsamında işlem gördü.
Temmuz-Eylül döneminde 15 gazeteci ve bir
hukukçu, yazı, görüş ve eleştirileriyle "Cumhurbaşkanı Erdoğan'a hakaret
etmek"ten Ceza Kanunu'nun 299. maddesi uyarınca açılan davalar kapsamında
yargılanıyordu. Bu dönemde, TCK'nın 299. maddesinden yeni soruşturma veya suç
duyuruları tespit edilemedi. Cumhurbaşkanının geri çektiği davaların nasıl
seyredeceğini ise zaman gösterecek.
Geçen yılın aynı döneminde, biri
gazeteci dört kişi, TCK'nın 299. maddesi uyarınca 4 yılı ertelemeli olmak üzere
toplam 7 yıl 9 ay 25 gün hapis cezasına mahkum edilmiş, 11'i gazeteci toplam 23
kişi de yazı, görüş ve eleştirileri nedeniyle 299. maddeden halen
yargılanıyordu. Yine TCK 299'dan 19 gazeteciye yeni soruşturma açılmış; üç de
suç duyurusu yapılmıştı. Dört gazeteci hakkında takipsizlik kararı verilmişti.
173 MEDYA KAPATILDI
OHAL'in etkili olduğu Temmuz-Eylül 2016
döneminde 775 basın kartı ve 46 gazetecinin pasaportu iptal edildi; tutuklu
Şahin Alpay'ın kızı, Ercan Gün'ün oğlu, Can Dündar'ın eşi Dilek Dündar'ın
pasaportuna el konuldu. Ayrıca, 5 gazetecinin pasaportuna el konulması için
talepte bulunuldu. Bu üç aylık dönemde 155 medya organı (TV, radyo, gazete ve
yayınevi) kapatıldı; 3 yayın yasağı veya geçici yayın yasağı, 18 site
kapatıldı; 4 site haberi sansür gördü. 7 yayına müdahale edildi; 2 gazeteci
sınırdışı edildi; 1 gazete toplatıldı
Geçen yılın aynı döneminde 101 site, 40
Twitter hesabı, 178 URL/bazlı habere sansür gelmişti. 1 yayın yasağı gelirken 3
TV kanalı, 3 mizah dergisi, 2 kitap, 1 film sansüre uğramış, en az 1 olayda
akreditasyon ayrımcılığına gidilmişti. Ayrıca 3 sansür olayı da yaşanmıştı.
Bu dönemde, Özgür Gündem gazetesiyle
sembolik bir günlük dayanışma eyleminde bulunan 32 gazeteci ve hak savunucusu
"örgüt propagandası" suçlamasıyla kendisini mahkemelerde buldu. Bu
dosyalardan 10 takipsizlik kararı çıkarken 8'inin soruşturmasıysa sürüyor.
Geçen yılın aynı dönemindeyse, 28
gazeteci TMK uyarınca 430 yıl 6 ay hapis istemiyle yargılanıyordu. 4 gazeteci
ve 18 kitap hakkında TMK’dan yeni soruşturma açılmış veya suç duyuruları
yapılmıştı. Toplam 60 gazeteci "örgüt yöneticiliği", "örgüt
üyeliği" veya "örgüt örgüte yardım"dan toplam 546 yıl 6 ay hapis
istemiyle yargılanıyordu.
2 BİN 500 GAZETECİ İŞSİZ KALDI
Temmuz-Eylül 2016 döneminde kanun
hükmünde kararnameye dayanılarak medya organlarının kapatılması sonucu 2 bin
500’e yakın gazeteci ve medya çalışanı işsiz kaldı. Geçen yılın aynı döneminde
bu rakam 45 iken tüm 2015 yılı için 348 oldu.