Kongo’da yaşayan çocuklar ağır iş
sömürüsü altında elmas madenlerinde kölece çalıştırılıyor.
Merkezi Stockholm’de bulunan Swedwatch
adlı kuruluşun yayınladığı rapora göre, Kongo’da elmas madenlerinde
çalıştırılan çocukların yoğun bir emek sömürüsüne tabi tutuluyor. Demokratik Kongo
Cumhuriyeti, Rusya ve Botswana’dan sonra dünyanın üçüncü büyük elmas üreticisi.
Dünyada çıkarılan elmasların yüzde 13’ü Kongo’da elde ediliyor. Dünyanın en
yoksul ülkeleri arasında yer alan Kongo’da halkın yüzde 70’inin günlük geliri
bir doların altında.
DIŞ DÜNYA İLE İLİŞKİLERİ KESİLMİŞ
Kongo’da elmasların çıkarıldığı maden
ocakları ve nehirlerde incelemeler yapan Swedwatch, elmas üretiminde on
binlerce çocuk işçinin ağır sömürü koşullarında çalıştırıldığını, cinsel tacize
uğradıklarını ve en temel haklarının çiğnendiğini kamuoyuna duyurdu.
Elmas çıkarılan köylerin dış dünya ile
ilişkilerinin neredeyse olmadığını belirten Swedwatch ekibinden ve raporda
imzası bulunan Therese Sjöström, “İzole edilmiş bölgeler ve devlet kurumlarının
varlığı hissedilmiyor. Burada yaşayanlardan çoğunun nüfus cüzdanları bile yok.
Oraya varmak için kötü ve elverişsiz yollardan 300 kilometre gitmek zorunda
kaldık” diyor.
KIZ ÇOCUKLARI EŞYA GİBİ ALINIP SATILIYOR
Kız çocuklarının bir eşya gibi alınıp
satıldıklarını belirten Therese Sjöström, 12 yaşındaki kız çocuklarının, elmas
madende çalışan yetişkinlerle zorla evlendirildiklerini söylüyor.
Raporda, köyde görev yapan bir öğretmen,
“Kız çocuklarının anne babaları, ‘damat adayından’ 450 ila 1000 avro arasında
para alıyor. Çocukların buna karşı çıkma hakları yok. Ailelerin bir kısmı bu
paraları diğer çocuklarının eğitimleri için kullanıyor” diyor.
Raporda, elmas çıkarımının yapıldığı
yerleşim birimlerinde genç kızların maden ocaklarında çalışanlarla giysi, para
ve gıda karşılığında cinsel ilişkiye girdiklerine de dikkat çekiliyor.
10 YAŞINDAN İTİBAREN ÇALIŞMAYA
BAŞLIYORLAR
Raporda, çocukların 10 yaşından itibaren
ailenin geçimine ve okul masraflarına katkıda bulunmak için elmas çıkarımında
çalışmaya başladıklarını, okul ve çalışmayı bir arada yürütmeyi başaramayan
çocuklardan çoğunun okulu bırakmak ve tam gün çalışmak zorunda kaldıklarını ve
14 yaşından itibaren de ağır işlerde çalıştırıldıkları belirtiliyor.
Şiddet ve cinsel tacize maruz kalan ve
zorla evlendirilen çocuklara yardım edecek sağlık ve psiko-sosyal destek
verecek kurumların olmadığına dikkat çekilen raporda, elmas madeninde çalışan
çocukların eğitim haklarının ellerinden alındığının altı çiziliyor.
KIMBERLEY MEVZUATI ELMAS TİCERETİNİ
TEMİZE ÇIKARIYOR
“Kımberley Mevzuatı” olarak adlandırılan
uluslararası sertifika projesi 2003 yılında yürürlüğe girdi. Mevzuatın kabul
edilmesinin ardından elmaslara savaş bölgelerinden gelmedikleri ve savaşları
finanse etmediklerini garantileyen sertifikalar verildi. Böylelikle ağır insan
hakları ihlallerinin gerçekleştirildiği ocaklardan elde edilen elmaslar temize
çıkarıldı. Swedwatch, Kimberley Mevzuatı’nın elmas çıkarımı ve ticaretinde
gerçekleşen insan hakları ihlallerini gizlemeyi amaçladığını ve mevzuatın
sadece çıkarılan elmasların binde birine uygulandığı belirtiyor. Swedwatch,
Kimberley Mevzuatı’nın temelden değişmesini ve yerini daha güvenilir bir
alternatife bırakması gerektiğini vurguluyor. (Stockholm/EVRENSEL)