5 Şubat 2017 Pazar

Vergiden muaf, denetim yok, 657’ye tabi değil… Nedir bu Varlık Fonu?


AKP’nin bir ‘Pazar akşamı şoku’yla yürürlüğe koyduğu Bakanlar Kurulu kararıyla birlikte, Türkiye’nin en büyük kamu iştirakleri her türlü denetimden uzak bir biçimde tek bir idare altında birleştirildi.
Bakanlar kurulu kararına göre Ziraat Bankası, BOTAŞ, PTT, TÜRKSAT, ETİ Maden,THY, Halkbankası, Çaykur, BİST Varlık Fonu’na devredildi.
Hatırlanacağı üzere Türkiye Varlık Fonu Kurulması ile ilgili Kanun Teklifi, 19 Ağustos 2016 tarihinde TBMM Genel Kurulunda kabul edilerek, yasalaşmıştı.
Kanuna göre Başbakanlığa bağlı, ana faaliyet konusu fonların kurulması ve yönetimi olan, sermaye piyasalarında araç çeşitliliği ve derinliğine katkı sağlamak, yurt içinde kamuya ait olan varlıkları ekonomiye kazandırmak, dış kaynak temin etmek, stratejik, büyük ölçekli yatırımlara iştirak etmek için Türkiye Varlık Fonu ve bu fona bağlı alt fonları kurmak ve yönetmek üzere Türkiye Varlık Fonu Yönetimi Anonim Şirketi kurulması planlanıyor.
15 Temmuz darbe girişiminin sıcağındaki politik gündem altında medyada gerektiği kadar yer bulamayan “Türkiye Varlık Fonu Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” adı altında çok önemli bir ‘torba yasa tasarısı’ Meclis’ten geçirilmişti.
Türkiye tarihinin şimdiye kadarki en geniş imtiyazlara sahip olan bu ‘şirketler topluluğu’ ile tüm vergilerden muaf, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na ve Kamu İhale Kanunu’na tabi olmayan, her türlü dış denetimden uzak ve doğrudan siyasi iktidarın kontrolü altında bir yapı oluşturuldu.
“Öyle şirket düşünün ki…
Cumhuriyet yazarı Çiğdem Toker‘in Varlık Fonu henüz kurulma aşamasındayken köşesinde kaleme aldığı yazı ise Fon’un hangi ihtiyaçlara cevaben kurulduğunu açıklar nitelikte:
“Öyle şirket düşünün ki, özel hukuk hükümlerine tabi ama Başbakanlık’a bağlı.
Kurulur kurulmaz Ticaret Sicili’ne tescil edilmiş sayılacak.
Ama Kurumlar Vergisi’ne tabii değil.
Tahvil ihraç edecek, repo – ters repo yapacak, gayrimenkul sertifikaları çıkaracak, yabancı şirketlerin yatırımlarına ortak olacak.
Ama Sermaye Piyasası Kanunu’na tabi değil.
Her düzeyde yüzlerce çalışan istihdam edecek.
Ama Devlet Memurları Kanunu’na tabi değil.
Onlarca ihale açacak, milyonluk alımlar yapacak.
Ama ihale mevzuatına tabi değil.
Otoyol, Kanal İstanbul, 3. köprü, 3. havalimanı, Akkuyu Nükleer Santralına finansman sağlayacak.
Ama Sayıştay denetimine tabi değil.
Meseleyi biraz daha açmak adına bir ayrıntı paylaşalım: Kanun teklifinin 8. maddesinin gerekçesinde, bu Fonun hangi yasalara tabi OLMAYACAĞI listelenmiş. Bir A4 sayfasına yakın bu listede ben 18 kanun ve KHK saydım.”