25 Ocak 2010 Pazartesi

Çalışma yaşamında büyük değişiklik olacak

Hükümetin hazırladığı Sendikalar ile Toplu İş Sözleşmesi ve Grev Yasaları, çalışma yaşamında büyük değişiklikler yaratacak. 28 olan iş kolu sayısı 17’e düşecek. İş kollarının yanı sıra sendikalar da birleşecek. Bu birleşme süreci oldukça sancılı olacak. Yasayla, sendika üyeliği ve istifasında noter zorunluluğu kaldırılıyor.

Hükümet, 12 Eylül darbesinin bir ürünü olan Sendikalar Yasası ile Toplu Sözleşme, Grev ve Lokavt Yasası'nda değişiklik yapma hazırlığında. Çalışma Bakanlığı yıllardır raflarda bekleyen taslakları, güncelleştirerek son halini işçi ve işveren sendikalarına gönderdi.

İŞ KOLU SAYISI DÜŞÜRÜLÜYOR
Yasalar, iş kolları sayısındaki yeni düzenlemeler nedeniyle çalışma yaşamında büyük değişikliklere neden olacak. Yürürlükteki yasada 28 olan işkolu sayısı 17'ye düşürülüyor, birçok iş kolu birleştiriliyor.

Buna göre; yeni işkolları şöyle olacak:

1- Gıda, tarım, ormancılık, avcılık ve balıkçılık

2- Madencilik ve taş ocakları

3- Petrol, kimya ve lastik

4- Dokuma, giyim ve deri

5- Ağaç ve kâğıt

6- İletişim, basın ve gazetecilik

7- Banka, finans, sigorta

8- Ticaret, büro, eğitim, güzel sanatlar

9- Çimento, toprak ve cam

10- Metal ve gemi

11- İnşaat

12- Enerji

13- Taşımacılık, ardiye ve antrepoculuk

14- Sağlık ve sosyal hizmetler

15- Konaklama ve eğlence işleri

16- Savunma

17- Genel İşler

SENDİKALAR DA BİRLEŞECEK
Yasa bu haliyle yürürlüğe girerse, yeni işkolları tüzüğü çıkarılacak. Bu durumda, eski işkollarında örgütlü olan sendikalar altı ay içinde genel kurullarını toplayarak, tüzük değişikliği yapacaklar. Ayrıca, sendikaların birleştirilmesi de gündeme gelecek. Aynı zamanda, birleşme pratikte son derece sancılı geçecek. Hangi sendikanın, hangi sendikanın çatısı altında birleşeceği ve bu birleşmelerde yönetimlerin nasıl oluşacağı tartışma ve çekişme konusu olacak. Kimi sendika bürokratlarının da, her türlü anti demokratik yöntemlere başvurarak, koltuklarını bırakmaları kolay olmayacak.

NOTER ŞARTI KALDIRILIYOR
İki yasanın kabul edilmesi halinde, sendika üyesi olma ve üyelikten ayrılmak için notere gitme koşulu ortadan kaldırılıyor. Bunun yerine sendikaların yaptıkları üyeleri Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na elektronik ortamda bildirme koşulu getiriliyor. Noter şartının kaldırılması, sendikalar tarafından olumlu bir düzenleme olarak kabul ediliyor.

Yasadaki olumlu olan bir başka düzenleme de, iş kolu barajının yüzde 10’dan yüzde 1’e çekilmesi olacak. Ancak, Mevcut yasalarda var olan yüzde 50+1 işyeri barajı ise korunuyor. Değişiklikler ile işyeri sendikacılığı ve meslek sendikacılığının kurulmasına olanak tanınıyor.

YETKİ TESPİTİNDE BELİRSİZLİK
İşyerindeki çoğunluğun tespitinde Sosyal Güvenlik Kurumu'na verilen bildirge esas alınacak. Bir işyerinde iki sendikanın yetki itirazında, kimin yetkili olacağına kimin karar vereceği sorusu tam olarak yanıtlanmazken, mevcut uygulamada olduğu gibi mahkemeler devreye giriyor. Ayrıca mevcut düzenlemede, nasıl işleyeceği belli olmayan özgün bir düzenleme daha getiriliyor. Buna göre, işyerinde tek başına çoğunluk alamayan iki sendikanın birlikte yetki başvurusu yapabilecekleri belirtiliyor. ANF