Türkiye’de hanehalklarının yarısının, ay sonunu getirmekte zorlandıkları belirtildi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2008 Ekim ayında yani daha küresel krizin etkilerinin Türkiye’de henüz hissedilmediği günlerde 2 bin 878 örnek hanede, 6 bin 465 kişiyle yüz yüze gerçekleştirdiği Yaşam Memnuniyeti Araştırması’nın sonuçlarını yayımladı.
Hanehalklarının yüzde 20.1’i aylık gelirleriyle hane ihtiyaçlarının karşılanmasının ‘çok zor’, yüzde 32.4’ü de ‘zor’ olduğunu belirtti. Hanehalklarının yüzde 37’si bu soruya ‘orta’ yanıtı verdi. Yüzde 9.3’ü hane ihtiyaçlarını karşılamanın ‘kolay’, yüzde 1.2’si ise ‘çok kolay’ olduğunu dile getirdi.
Kır-kent dağılımına bakıldığında, geçimini kolay sağladığını belirtenlerin oranı kırsal alanda yüzde 7.7, kentte yüzde 10 olarak belirlendi. ‘Çok kolay’ bulanların oranı da kırda yüzde 0.4, kentte yüzde 1.5.
Kimler memnun?
Kentlerde yaşayan hanehalklarından yüzde 39.8’i, kırda ikamet eden hanehalklarının ise yüzde 30.8’i gelirlerinin ihtiyaçlarını karşılama düzeyini ‘orta’ olarak nitelendirdi. Kenttekilerin yüzde 17.4’ü geçimin ‘çok zor’, yüzde 31.3’ü ‘zor’ olduğunu ifade etti, kırdakilerin dağılımı ise sırasıyla yüzde 26.2 ve yüzde 35 oldu.
TÜİK verilerine göre, 450 lira ve altında gelir elde eden hanehalklarının yüzde 50.4’ü geçimini ‘çok zor’, yüzde 38.1’i ‘zor’ karşıladığını belirtti. 2 bin 500 liranın üzerinde geliri bulunanlar içinde geçimini sağlamakta ‘çok zorlanan’ bulunmadı. Bunların yüzde 9.2’si geçimin ‘zor’, yüzde 34.1’i ‘orta’, yüzde 46.5’i ‘kolay’ ve yüzde 10.1’i ‘çok kolay’ olduğunu ifade etti.
Aylık geliri 451-700 lira arasındaki hanehalklarının 28.4’ü, 701-900 lira arasındakilerin yüzde 19’u, 901- bin 500 lira arasındakilerin yüzde 7.8’i, bin501-2 bin 500 lira arasındakilerin yüzde 3.7’si ‘çok zor’ geçiniyor.
Hanehalkı genişledikçe, gelirin ihtiyacı karşılama oranı düşüyor. Bir-iki kişilik hanelerden yüzde 13.8’si, elde ettikleri gelirle ihtiyaçlarını ‘kolay’, yüzde 1.9’u ise ‘çok kolay’ karşıladığını belirtti. 3-4 kişilik ailelerin yüzde 1’i, 5-6 kişilik ailelerin ise yüzde 0.6’sı geçimin ‘çok kolay’ olduğunu düşünüyor.
‘Kolay’ geçimini sağlayanların oranı 1-2 kişilik hanelerde yüzde 13.8, üç-dört kişilik hanelerde yüzde 9, 5-6 kişilik hanelerde yüzde 6, 7-9 kişilik hanelerde yüzde 2.4, 10 kişi ve üzerinde yüzde 3.5 olarak belirlendi. ‘Zor’ ve ‘çok zor’ yanıtını verenlerin toplamı ise sırasıyla 1-2 kişilik hanehalklarında yüzde 46.3, 3-4 kişilik hanehalklarında yüzde 49.3, 5-6 kişilik hanehalklarında yüzde 56.4.
Yüzde 41 gelirinden memnun değil
Hanehalkı bireylerinin yüzde 41.6’sı aylık gelirinden memnun değil. Bireylerin yüzde 31.5’i hanehalkı gelirinden memnun olmadığını, yüzde 10.1’i ise hiç memnun olmadığını ifade etti. Memnun olduğunu belirtenlerin oranı ise yüzde 30.5 oldu. Cinsiyet dağılımına göre bakıldığında, erkeklerin yüzde 10.2’si, kadınların yüzde 10’u hanehalkı gelirinden ‘hiç memnun’ olmadığını kaydetti. ‘Memnun olmadığını’ dile getirenlerin oranı ise erkeklerde yüzde 33.5, kadınlarda yüzde 29.7. Hanehalkı gelirinden ‘memnun olan’ erkeklerin oranı yüzde 28.7, kadınların oranı yüzde 32.2. Erkeklerin yüzde 1.5’i, kadınların da yüzde 1.8’i ise ‘çok memnun’ olduğunu dile getirdi. (aa)
