Tekirdağ ve Kırklareli’nde 7 bin 200 kişi işsiz kaldı. Çorlu’da 21 fabrika kapandı.
Tekirdağ ve Kırklareli’nde 1 Ocak’tan bu yana 7 bin 200 kişi işsiz kaldı. Çorlu’da 21 fabrika kapandı. 76 deri fabrikası üretimi durdurdu. İşçi İsmail Ölmez’in, ‘Yeni paranın yüzünü daha göremedim’ lafı krizi özetliyor
Ekonomik kriz dünyayı pençesine alırken, krizin Türkiye’deki yansımaları da gün geçtikçe kendini daha fazla hissettiriyor.
Önemli sanayi bölgelerinden Çorlu - Çerkezköy - Lüleburgaz hattında başta tekstil sektörü olmak üzere kriz derinden yaşanıyor. Çorlu’da Eylül 2008’den bu yana 21 fabrika kapandı. Bu fabrikaların 16’sı tekstil, 5’i de deri üreticisi. Kentteki 136 deri fabrikasından da yalnızca 60 tanesi üretimi sürdürüyor.
Trakya’daki 400 civarında tekstil fabrikasının önemli bir kısmı üretimine ara vermiş durumda.
Kahvehaneler işsizlerle dolup taşıyor.
İşkur rakamlarına göre, yılbaşından bugüne kadar Çorlu ve Çerkezköy’ü kapsayan Tekirdağ’da 4 bin 348 kişi, Lüleburgaz’ın sınırları içinde olduğu Kırklareli’nde 2 bin 871 kişi işsizlik sigortası için başvurmuş. Buna göre, 7 bin 219 kişi işsiz kalmış. Bunlar kayıtlı rakamlar. Kayıtsızlarla bu rakam belki birkaç katına çıkıyor. Üstelik işten çıkarmaların arkası kesilmiş değil. Çorlu’da 20 civarında firmanın daha işçi çıkarması bekleniyor.
Üretime ara veren ve kapanan fabrikaların işçileri zor durumda. Alabilen kıdem tazminatını yiyor. Alamayanların borçları kabarıyor. Kısa dönem çalışma ödeneği uygulaması da başlamış.
Öfke, umut bir arada...
İşsiz kalanlar öfke, tedirginlik ve umudu bir arada yaşadıklarını anlatıyor. Kahvehanelerde çok sayıda işçi belirsizlik nedeniyle psikolojik sorunlar yaşadıklarını söylüyor.
Lüleburgaz - Çorlu arasında bulunan Gök Tekstil’de çalışan 237 işçi ise farklı bir mağduriyet yaşıyor. Ücretsiz izne çıkarıldıklarını ve 3 aydan beri maaş alamadıklarını anlatan işçiler, günlerini çay parası vermemek için sendika lokallerinde iş kanunlarını tarayarak geçiriyor.
Bu işçilerden İsmail Ölmez’in söyledikleri çok dikkat çekici: “Ücretsiz izinde tazminat, sigorta alamıyoruz, iş arayamıyoruz. Ev kredimi, su ve elektrik paramı ödeyemiyorum. Üniversitedeki kızıma para yollayamıyorum. Akraba ve komşular karnımızı doyuruyor. Ceplerim bomboş. Eski paralardaki Atatürk resmini unuttum. Yeni parayı ise hemen hemen hiç göremedim.”
‘Üretime ara vermek’ işçiyi yokluğa mahkûm ediyor
Trakya sanayiinin kalbinin attığı Tekirdağ ve Kırklareli’nde işini kaybedenlerin ekseriyeti tekstil sektöründen. Çoğu kıdem tazminatı ve işsizlik sigortasıyla idare etmeye çalışıyor. Üretime ara veren Gök Tekstil işçileriyle konuşuyoruz:
Bülent Kır (41): 237 arkadaşımla Gök Tekstil fabrikasından ocak sonundan itibaren önce ücretli, sonra ücretsiz izne çıkarıldık. İşimize son verilmediği için iş arayamıyoruz. Tazminat alamıyoruz. İşsizlik sigortasına başvuramıyoruz.
Çünkü çalışıyor gözüküyoruz. Bizim gibi çok kişi var. Yasa, işçi onaylamazsa ücretsiz izin olmaz diyor. Tutanak tutturduk ancak hep işveren korunuyor. Borç içinde yüzüyoruz. Bölgede işsiz kalanların 10 bini bulduğunu biliyoruz.
‘Kıza para gönderemedim’
İsmail Ölmez (46): 6 yıldır bu fabrikada çalışıyorum. Düşünün, 2008’in kasımından alacağım var. Ev kredimi, su ve elektrik paramı ödeyemiyorum. Kızım Karadeniz Teknik Üniversitesi’nde okuyor.
Kızıma aylardır para yollayamadım. Bu ay yarı yıl tatilinden Trabzon’a dönerken yine para veremedim. Kahroldum. Akraba ve komşular karnımızı doyuruyor. Cebim bomboş. Eski paradaki Atatürk resmini unuttum. Yeni parayı da pek göremediğim için hiç tanımıyorum.
Hikmet Meşe (40): Kredi kartıyla borçlananlara laf ediliyor. Kredi kartımızı kullanmayalım da ne yapalım? Paramız kalmadı. Çocuğum lisede okuyor. Elektriğimiz kesilecek diye korkuyoruz. Ben 670 lira maaş alıyordum. Yüzde 80’imiz asgari ücretin peşinde. Psikoloğa ihtiyacı olan çok. Liderler atışmayı bıraksın, krizin çaresine baksın.
‘Elektrik kullanımı yüzde 30 azaldı’
Çorlu Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Özlem Yemişçi:
“Odamıza kayıtlı 312 tekstil fabrikası var. Müthiş bir durgunluk yaşıyoruz. En büyük sorun işsizlik. Böyle devam ederse, 6 ay sonra işsizlik sigortaları tükenince durum kötüleşebilir. Kriz masası oluşturmaya karar verdik. Üyelerimizi yerinde ziyaret edeceğiz. Tedirginlik had safhada. Belirsizlik moralleri bozuyor.”
Çerkezköy Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Dursun Ali Tever:
“Bizde tekstilde ve otomobil yan sanayiinde büyük kriz var. Organizede elektrik tüketimi yüzde 30 azaldı. Bu rakam çok büyük.”
Öz İplik - İş Sendikası Trakya Bölge Başkanı Rafi Ay:
“Trakya’da 400 tekstil fabrikası var. Birkaç gün önce bölgeye giren kısa çalışma ödeneği kurtarıcı oldu. Çıkarmalar durdu gibi. 6 ay içinde işler düzelmezse durum kötüleşebilir.”
Serkan Arman – Milliyet /20.03.09
