Bugün 11 Mart tarihli haberleri okudum. Uluslararası ekonomik krizle ilgili yağmur gibi bilgi yağmaya devam ediyordu.
Bu defa medya ve akademide sıklıkla yer bulan Nobel ödüllü tanınmış iktisatçı Joseph Stiglitz konuştu. Fransız haber ajansı AFP, kendisinin Brezilya’nın Sao Paulo şehrinde yaptığı açıklamaya yer verdi.
“Başkan Barack Obama’nın 700 milyon doları aşan iktisadi kurtarma paketi Bush’un 2008’deki önlemlerinden daha iyidir, ancak bu yeterli değildir ve kriz daha da kötüleşecektir. Olaylara belli bir perspektiften bakmalıyız. Bush hareketsiz kaldı ve o hiçbir şey yapmadıkça durum her geçen gün daha da kötüye gitti.”
Stiglitz, birçok gelişmekte olan ülkenin krizin masum kurbanı haline geldiği hatırlattı: “İronik olan şudur ki, ABD hükümetinin bu ülkelere kurallar ve kurumlar hakkında ders verdiği sırada kendi politikaları çöküntüye uğradı. Bunun sonucunda, kriz bugün tüm dünyayı saracak kadar ağırdır ve Brezilya gibi ülkeler büyük zarar görecekler”. Brezilya’nın geçen senenin son çeyreğinde %3,6 küçülmesi ile ilgili soruya Stiglitz’in verdiği yanıt böyle oldu.
Korumacılığa geri dönmemek için küresel bir kabul olsa da, yardım paketlerinin çoğunun korumacı politikalara dayandığını belirten Stiglitz, bundan en çok zarar görenlerin gelişmekte olan ülkeler olacağı uyarısı yaptı.
Reuters’in haberine göre ise, Rusya’nın en büyük çelik şirketi Severstal, Çarşamba günü yaptığı açıklamada ülkenin çelik üretiminde çalışan 9000 ila 9500 kişinin işine son verileceğini belirtti. Severstal bunun sebebinin dünyadaki talep azalımı olduğunu söyledi ve karbon ve demir madenlerinde de işçi çıkarımı olacağını ekledi.
Rus demir şirketleri de geçen yılın son çeyreğinde üretimi düşürmekte diğer ülkelerdeki rakiplerini takip etti. Böyle bir kararın siyasi sonuçlarından korkulduğu için daha önce toplu işçi çıkarımından uzak durulmuştu.
Mordashov, karbon ve demir sanayilerinde de işten çıkarmalar olacağını belirtti.
“Severstal, çeliğe olan düşük talep sonucunda geçtiğimiz aylarda Rusya, İtalya ve Birleşik Devletler’deki üretimini azalttı. Şubat ayında açıklanan rakamlara göre, geçen senenin son çeyreğindeki ham çelik üretiminin bir önceki döneme göre %4 azaldığı kaydedildi”.
Dar es Salaam’ın haberine göre ise; “Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Danışmanı Jeffrey Sachs, Çin’in sağlam uluslararası rezervleri, büyük ticaret fazlası ve dünya çapındaki geniş çaplı yatırımları sayesinde ekonomik krizden çıkış sağlayabileceğini söyledi.”
Sachs, “bugüne kadar Çin ekonomik türbülansa karşı Avrupa ya da Amerika’dan çok daha dayanıklı olduğunu gösterdi” şeklinde konuştu ve ekledi: “üstelik bu iki bölgedeki düşüşün Çin’in ihracat sektörüne darbe vurması ve fabrika kapanımı ve iş kayıplarına sebep olmasına rağmen.”
Ban Ki-Moon’un danışmanı, geçtiğimiz Salı günü verdiği demeçte, “Çin’in dünyayı bu krizden çıkarabileceğini umuyorum” dedi.
“Çin’in finansal balonu Amerika ya da Avrupa’nınki kadar büyük değil. Çin, ciddi miktarlarda para rezervine, ticaret fazlasına ve birçok yatırıma sahip. Çin, iyileşmenin başlamasına öncülük yapma kapasitesine sahip. Bu sene başarı gösterirlerse, bu diğer ülke ekonomilerine de yayılır.”
“Bir üçüncü dünya ekonomisi olan Çin, genelde bütçe fazlası vermeyi, büyük miktarlarda ihracat yapmayı başarırken nispeten düşük ithalat rakamlarında kalıyor.”
“Çarşamba günü verilen bilgiye göre, Şubat ayında Çin’in ihracatı küresel finansal krizden dolayı sallantıdaydı; ancak hükümetin dev yardım paketi sayesinde sermaye harcamaları ivme kazandı.”
“Çin, yaklaşık 2 trilyon dolarlık bir para rezervine sahip. 2008 sonu rakamlarına göre bütçe fazlası 440 milyar dolar civarında. Resmi istatistiklere göre bu, geçen seneye göre yüzde 20’lik bir artışa işaret ediyor.”
“Birleşmiş Milletler, Afrika’ya yardım etmek için 72 milyar dolar gerekeceğini açıkladı. Bu miktarın bir bölümü Avrupa ve Amerika hükümetlerinin kendi ekonomilerini kurtarmasına ayrılacak.”
Üçüncü dünya ülkelerine New York ya da Washington’dan gelen bir umut ışığı yok.
Fidel Castro Ruz
12 Mart 2009
Prensa Latina / 14.0
