1 Ocak 2010 Cuma

2009 dünya panoraması

2009, kapitalist dünyanın küresel ekonomik krizi, işgaller, direnişler, doğal afetler ve skandallarla geride kaldı. İşte, özetle 2009 yılı dünyası...

Siyonist İsrail'in Gazze'ye yönelik bombardımanları ile birlikte başlayan 2009, 2010'a dönüyor. Emperyalist işgaller, direnişler, doğal afetler ve skandallarla dolu bir yıl geride kaldı. Obama'ya verilen Nobel Barış Ödülü, Honduras'ta darbe, domuz gribi salgını, küresel sarsıntılar, Filistin gibi başlıklar dünya gündemine damga vurdu. İşte 2009'dan küresel bir panorama: 27 Aralık-18 Ocak: Siyonist İsrail ordusunun “Dökme Kurşun” adını verdiği işgal saldırısı, 27 Aralık’ta başladı. 22 gün boyunca devam etti. Saldırıda bin 400 kişi katledildi, binlerce Filistinli yaralandı.

20 Ocak: ABD'yi 8 yıl boyunca yöneten George W. Bush, Beyaz Saray'a veda etti. Barack Obama göreve başladı.

26 Şubat: Guatemala Devlet Başkanı Alvaro Colom, 1960 ile 1996 arasında iç savaş sırasında ordu ve milislerin işlediği “soykırım” suçları için özür diledi. Sonraki aylarda Peru hükümeti yerlilerinden ve Avustralya da aborjinlerden özür diledi.

3 Mart: Mart'ın ilk günlerinde başlayan Tamil katliamı haftalarca sürdü. On binlerce Tamilli dünyanın gözleri önünde katledildi.

12 Mart: ABD'nin eski Başkanı George Bush'a Bağdat'taki basın toplantısı sırasında ayakkabı fırlatan Iraklı gazeteci Muntazar El Zeydi, 3 yıl hapis cezasına mahkum edildi.

27 Mart: ABD Başkanı Barack Obama, yeni Afganistan stratejisini açıkladı. İlk hedeflerinin “Afganistan ve Pakistan'da El Kaide'yi dağıtmak ve yenilgiye uğratmak” olduğunu söyledi.

10 Nisan: Barack Obama, Irak ve Afganistan savaşları için 83,4 milyar dolarlık ek bütçe istedi.

24 Nisan: Dünya Sağlık Örgütü, Meksika'da domuz gribi salgınında 71 kişinin öldüğünü duyurdu. Nisan sonunda başlayan salgın, dünyaya yayıldı. 2009'da domuz gribinden ölenlerin sayısı 10 bini aştı.

-Birleşmiş Milletler, Sri Lanka devletinin düzenlediği kanlı saldırılarda, 3 ayda yaklaşık 6 bin 500 Tamil'i öldürdüğünü açıkladı.

1 Mayıs: Avrupa'dan Latin Amerika'ya, Asya'dan Afrika'ya, milyonlarca işçi ve emekçi, 1 Mayıs İşçi Bayramı dolayısıyla sokaklara çıktı, insanca bir yaşam talebini dile getirdi.

22 Mayıs: Amerikan Senatosu, Başkan Barack Obama'nın, Guantanamo cezaevinin kapatılması için istediği finansmanı reddetti. Irak ve Afganistan için 91,3 milyar dolar ek bütçe açıkladı.

12 Haziran: İran’da 10. kez cumhurbaşkanlığı seçimi yapıldı. Eski Cumhurbaşkanı Ahmedinejad kazandı.

16 Haziran: İran'da hileli olduğu belirtilen seçimi kaybeden Mir Hüseyin Musavi'nin taraftarları Tahran’da büyük bir gösteri düzenledi. Bu, reformcu güçlerin ilk büyük eylemleri oldu. Çoğu gösteriye polis tarafından ateş açıldı. 1 hafta içinde ölenlerin sayısı resmi rakamlarda 21, yerel kaynaklara göre ise 150 olarak açıklandı.

- BM Güvenlik Konseyi, Kuzey Kore'ye yeni ve sert yaptırımlar getiren kararı oy birliğiyle kabul etti.

28 Haziran: Honduras'da ordu darbe gerçekleştirerek halkçı Devlet Başkanı Manuel Zelaya'nın görevine son verdi. Halk, demokratik yollarla seçtikleri Başkanları için aylarca sokaklarda eylem yaptı.

2 Temmuz: Uluslararası Af Örgütü, “İsrail güçlerinin Gazze Şeridi'ne yönelik saldırısında yüzlerce Filistinli sivili öldürdüğünü, binlerce evi yıktığını, bunların savaş suçu olduğunu” belirtti.
5 Temmuz: Çin’in Urumçi bölgesinde Uygur Türk’lerine yönelik saldırı üzerine eylemler başladı. Eylemciler üzerine ateş açıldı. Çatışmalarda 1 hafta içinde en az 184 kişi öldü. 1500’den fazla kişi tutuklandı, idam cezaları verilmeye devam ediliyor.

5 Eylül: İngiltere'nin başkenti Londra'da bir araya gelen G-20 ülkeleri maliye bakanları, ortak bildiri yayımladı. Küresel ekonomiyi ayağa kaldırmak için canlandırma önlemlerini sürdürme sözü verdi. Ekonomik krizin konuşulduğu toplantılar antiemperyalistlerin gösterilerine sahne oldu.

15 Eylül: Eski ABD Başkanı Bush'a ayakkabı fırlattığı için hüküm giyen Iraklı gazeteci Muntazar El Zeydi, 9 aylık hapis hayatının ardından serbest bırakıldı. Zeydi “Ben özgürüm ama ülkem hala esir” dedi.

21 Eylül: Honduras'ta darbeyle ülkesinden uzaklaştırılan devrik Devlet Başkanı Manuel Zelaya, gizlice ülkesine dönerek Brezilya Büyükelçiliği'ne sığındı.

25 Eylül: ABD'nin Pittsburg şehrinde yapılan G-20 zirvesinde, küresel ekonomik dengesizliklerin giderilmesi için önlem alınması konusunda mutabakat sağlandı. Küresel kapitalizm karşıtları krizin yükünü ödemeyeceğiz diyerek eylemler gerçekleştirdi.

27-29 Eylül: Filipinler'de Ketsana tropik fırtınasının neden olduğu, ülkede son 40 yılın en büyük sel felaketi nedeniyle onlarca kişi öldü. Sonraki günlerde Vietnam'ın orta kesimlerini vuran Ketsana kasırgasında 33 kişi hayatını kaybetti, Samoa adaları, Tonga ve Sumatra'da yaşanan depremler nedeniyle can kaybı 240'a yükseldi.

29 Eylül: Gine'de darbeci Musa Dadis'in Ocak 2010'da yapılacak seçimlerde ülke yönetiminin başına geçeceğini açıklamasının ardından sokaklara çıkan halkın üzerine ateş açıldı. 157 kişi öldü. Yüzlerce kadın ve kız çocuğu sokak ortasında tecavüze uğradı.

4 Ekim: Yunanistan'da eski Başbakanı Kostas Karamanlis'in “Ekonomik krizi yönetmem için halktan alacağım yetkiye ihtiyaç var” diyerek ilan ettiği erken seçimler gerçekleşti. Seçimlerde Yorgo Papandreu'nun genel başkanı olduğu PASOK birinci parti olarak çıktı.

- Latin Amerika'nın popüler şarkıcısı Arjantinli Mercedes Sosa, 74 yaşında hayatını kaybetti.

6-7 Ekim: IMF ve Dünya Bankası toplantısı İstanbul'da gerçekleştirildi. Antiemperyalistler, toplantılardan bir hafta öncesinden başlayarak sokaklara çıktı. Kapitalizm temsilcilerine karşı seslerini yükselttiler.

9 Ekim: 2009 Nobel Barış ödülüne ABD Başkanı Barack Obama'nın layık görüldüğü açıklandı.

16 Ekim: BM İnsan Hakları Konseyi, hem İsrail, hem de Filistinli Hamas örgütünü, Aralık-Ocak aylarındaki çatışmada savaş suçu işlemekle itham eden Goldstone raporunu onayladı.

16-18 Kasım: Dünyada bir milyar aç varken, İtalya'nın başkenti Roma'da Dünya Gıda zirvesi gerçekleştirildi.

23 Kasım: Filipinler'in güneyindeki Maguindanao eyaletinde, bir seçim konvoyuna düzenlenen saldırıda 30'u gazeteci 57 kişi öldürüldü. 2009 yılında öldürülen gazeteci sayısı 69'a yükseldi.

26 Kasım: Dış borcu 100 milyar doları bulan Dubai Emirliği, kontrol ettiği büyük holdingler Dubai World ve Nakheel için altı aylık borç erteleme istedi.

2 Aralık: ABD Başkanı Barack Obama, yeni işgal politikalarını açıkladı, Afganistan'a 30 bin ek asker gönderilmesi talimatı verdi.

7 Aralık: Küresel ısınma, iklim değişikliği konusunda yaklaşık 2 hafta sürecek müzakerelerin yapılacağı Birleşmiş Milletler iklim konferansı 192 ülkenin katılımıyla Danimarka'nın başkenti Kopenhag'da başladı. Kopenhag'da, 67 ülkeden 516 çevre örgütünün organize ettiği protesto gösterilerine, 50 binin üzerinde gösterici katıldı.

10 Aralık: ABD Başkanı Barack Obama, Norveç'in başkenti Oslo'da 2009 Nobel Barış Ödülünü aldı.

-Yunanistan yönetimi, ülkenin ekonomik kriz nedeniyle iflasla karşı karşıya olduğunu açıkladı.