2 Ocak 2010 Cumartesi

Yeni yılda zam sağanağı

Yeni yıla elektrikten doğalgaza, sağlıktan otoyol ve köprüye, pasaport ve tapu harcından Emlak Vergisi'ne kadar birçok mal ve hizmete zamlarla giriyoruz. Asgari ücrete 31 lira gibi komik ve aşağılayıcı bir zam yapan sermaye düzeni, buna mukabil krizin faturasını emekçi sınıflara ödeten sefaleti derinleştirici zamlar listesini uzatıyor.Geçtiğimiz günlerde elektriğe yapılan zamla başlayan zam dalgası ulaşım ve harç zamlarıyla sürüyor.Ankara'daki toplu taşıma ücretlerine zam yapıldı. 1 Ocak 2010 tarihinden itibaren geçerli olacak yeni tarifeye göre otobüs ve metroda tek biniş 1.39 TL'den 1.50 TL'ye çıkarıldı. Ankara'da taksi ücretleri de zamlandı; 26 Aralık günü uygulamaya başlanan zamma göre ilk kalkış ücreti 1.70 TL'den 2.20 TL'ye çıkarıldı. Kilometrede alınan 1.80 TL'lik ücret de 1.90 TL oldu. Bir diğer zam da kamuda tahsil edilen harçlara yapıldı. Maliye Bakanlığı'nın yüzde 22 olarak belirlediği yıllık yeniden değerleme oranına ilişkin tebliği dün Resmi Gazete'de yayımlandı.

Ancak bu zamlar sıradakilerin yanında devede kulak sayılır. İşte buna bir örnek elektrik zammı. 1 Ocak tarihinden itibaren geçerli olmak üzere geçtiğimiz günlerde kesinleşen yüzde 1.32'lik elektrik zammının sadece bir açılış olduğu anlaşılıyor. Zira Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın hesaplarına göre elektrik zamları yoluyla işçi sınıfı ve emekçilerin ceplerinden söküp alınacak net miktarın 20 milyar lira olması öngörülüyor. Bunun için düşük tutulan ilk zamdan sonra Nisan ayından başlayarak zamana yayılmış zamlar gelecek; 20 milyar lira bu şekilde toplanacak.

Bundan başka doğalgaza gelmesi beklenen yüzde 50'lere varan zam da kapıda. Ocakta yüzde 5 ve şubatta yüzde 10 olmak üzere zamlar yapılması bekleniyor. Bu arada konutlarda tüketilen doğal gaza zam yapan BOTAŞ, sanayide ise yüzde 8'e varan oranda indirim yapma kararı aldı. Yani emekçilere zam, sermayeye indirim. Sağlıkta ise 1 Ocak'tan itibaren tüm özel sağlık kuruluşlarında yüzde 30 olarak uygulanan fark ücret, hastanelerin türüne göre yüzde 70'e kadar çıkabilecek. Otoyol ve köprü özelleştirmelerine ilişkin kanun tasarısı Meclis'ten geçtiğinde otoyol ve köprü geçişlerine yüzde 30 ile yüzde 55 arasında zamlar gelecek. Ayrıca pasaport ve tapu harcı başta olmak üzere devletin verdiği birçok hizmet için ödenen bedellere de yılbaşından itibaren artış getirilecek. Bunların yanı sıra ÖTV artışları yoluyla sigara ve akaryakıta da zam gelebileceği belirtiliyor. Sigara, akaryakıt gibi vergilerden alınan ÖTV, 2009 yılına göre yüzde 31,6 oranında artacak. Meclisteki görüşmelerde 2010 yılı bütçesinde akaryakıt üzerinden alınan ÖTV'nin 2010 yılında yüzde 26.15, sigara üzerinden alınan ÖTV'nin de yüzde 41.54 oranında artacağı hesaplandı.