Depremde ölüp üst üste atılan cesetlerin ağırlığı bir yana, şimdi de hayatta kalanların dramı başladı. On binlerce insan aç susuz yaşamaya çalışıyor; bir yudum su, bir lokma ekmek için neredeyse savaş çıkıyor. Ülkeden kaçabilen hiç ardına bakmıyor!Haiti, geçen salı günkü 7 büyüklüğündeki depremin ardından, uluslararası yardım zamanında gelmediği için kendi imkânlarıyla ayakta kalmaya çalışıyor. Başkent Port-au-Prince’te on binlerce kişi sokaklarda, aç, susuz yaşıyor, özellikle su dağıtım noktalarında uzun kuyruklar var. Birçok depremzede de kentten ayrılma telaşında. Limanlara yanaşan gemilere binip ülkeyi terk eden depremzedeler Kanada, ABD ve Fransa’ya gitmeye çalışıyor. Uluslararası yardımların havaalanından dağıtımında sorunlar yaşanırken, güvenlik kaygıları da giderek artıyor. Depremin hemen ertesi günü başlayan yağmalama olaylarında işler çığırından çıktı, silahlar ve bıçaklar konuşuyor. Depremde 30 bin kişinin ölmüş olabileceğini ancak resmi rakamlar hakkında konuşmak için erken olduğunu söyleyen ve ölü sayısının artabileceğini söyleyen yetkililer, sayının 100 bini bulacağından korkuyor.
‘Atom bombası düşmüş gibi’
ABD’nin Haiti Büyükelçisi Kenneth Merten, başkenti atom bombası düşmüş bir kente benzetti. Merten, Amerikan CNN televizyon kanalına “Port-au-Prince, 2. Dünya Savaşı’ndan sonraki Tokyo gibi. Her şey dümdüz, atom bombası patlamış gibi. İhtiyaçlar hâlâ kritik durumda. Bazı başka kentler tamamen yerle bir, oradaki ihtiyaçlar çok daha fazla” dedi. Merten, şiddet olayları sorusu üzerine de, “Genel itibarıyla insanlar sakin. Sorunlar var ama Haiti polisi ve BM kuvvetlerinin bununla baş edebiliyor” yanıtını verdi. Öte yandan, Uluslararası Kızılhaç Teşkilatı, depremin ardından şiddet ve yağmalama olaylarında artış kaydedildiğini belirtti. Açıklamada “Halk hayatta kalma mücadelesi veriyor. Sinirler gergin, hayatta kalan ama aç ve susuz olanlar, kayıplarının ne kadar büyük olduğunu anlıyor” ifadesi kullanıldı.
Ban Ki-Mun’a tepki var
BM Genel Sekreteri Ban Ki-Mun önceki gün Haiti’ye ulaştı. BM Barış Gücü Komutanı Edmond Mulet’in karşıladığı Ban, önce yıkılan beş katlı BM merkezini ziyaret etti. Uluslararası yardımın kendisini çok etkilediğini belirterek, ‘bir kuruşun bile israf edilmemesini’ isteyen Ban’a Haiti halkıysa tepkiliydi. Geciken ve yetersiz olan yardımlar için hesap soran depremzedeleri güvenlik görevlileri uzaklaştırdı. ABD, Haiti’ye en yardımcı ülke olma konusunda büyük çaba harcıyor. Haiti Devlet Başkanı Rene Preval, 3 bin 500 Amerikan askerinin daha BM ve Haiti güvenlik güçlerine destek vereceğini söyledi. Haiti’deki Amerikan askeri operasyon komutanı Korgeneral Ken Keen de, ülkede insani yardım için bulunduklarını ancak güvenlik konusunun da büyük önem taşıdığını söyledi. Havaalanı denetimini de Amerikan askerlerinin yaptığı ülkedeki ABD askeri gücü 5 bini aşmış durumda.
Chavez: ABD işgal ediyor!
Bu açıklamalara ilk tepki Venezüella Devlet Başkanı Hugo Chavez’den geldi. ABD güçlerinin insani yardım bahanesiyle Haiti’yi işgal ettiğini öne süren Chavez, haftalık konuşmasında, “Denizciler savaşa gider gibi silahlı. Şu anda ihtiyaç duyulan şey silah değil ki; doktor, ilaç, yakıt, sahra hastanesi göndermeleri gerek. Gizlice Haiti’yi işgal ediyorlar” dedi. Chavez ayrıca ülkesinin Haiti’ye ulaşım ve elektrik üretimi için yakıt göndereceğini de söyledi.
‘Haitili atasının evi Afrika’ya dönsün’
Bu arada Senegal, Afrika ülkelerinin, kıtaya yeniden yerleşmelerine şans tanımak için Haitili depremzedelere toprak önermeleri gerektiğini söyledi. Batı Afrika ülkesi Senegal’in Devlet Başkanı Abdülaye Wade, web sitesinde, “Afrika, Haitililere evlerine dönme fırsatını vermeli. Bu onların hakkı. Bunun pazarlık edilecek yanı yok” dedi. Yerel basında çıkan haberlerde de, Wade’in 53 üyeli Afrika Birliği’ne, Haitililerin ‘atalarının ülkesi olan Afrika topraklarında kendi ülkelerini’ kurmaları teklifinde bulunacağı söylendi.
Yardımlar gelmeye devam ediyor
Yeryüzü Doktorları, Haiti’ye ihtiyaç tespit ekibi gönderdi. Dominik Cumhuriyeti üzerinden Haiti’ye ulaşacak ekip, ihtiyaç duyulan hizmet ve maddelerin tespitinden elde edeceği sonuçlara göre yardım çağrısı yapacak. Doktorlar, çadır kentlerde hizmet verecek. Öte yandan, BM’nin başlattığı yardım kampanyasında yaklaşık 560 milyon dolar bağış toplanırken, bu kaynakla 3 milyon kişiye altı ay süreyle yardım edilmesi hedefleniyor. BM bir yandan da yakıt sıkıntısıyla karşı karşıya kalabilecekleri uyarısında bulunuyor. BM yetkilisi Elizabeth Byrs, “Yakıt kilit önemde, yardım götürebilmek ve yaralıları taşıyabilmek için yakıta ihtiyacımız var” diyor. AB ise 422 milyon avro taahhüt etti. AB Konseyi Başkanı Herman Van Rompuy, ekonomi gündemiyle 11 Şubat’ta zirveye davet edilen AB devlet ve hükümet başkanlarının Haiti’ye yardımları da ele alacağını söyledi.
Kameraman duydu
Avustralyalı TV ekibinin bulduğu 18 aylık kızın anne-babası hayatını kaybetti.
Geçen cuma günü enkaz altından 18 aylık bir kız çocuğunu kurtaran Avustralyalı Nine Network adlı TV kanalı ekibi, ülkesinde kahraman ilan edildi. Avustralya basınının haberlerine göre, geçen cuma haber yaparken enkaz altından sesler duyan Robert Penfold adlı kameraman, kamerasını bırakarak enkazı kazdı ve anne-babasının cesetleri yanında sıkışmış küçük kızı gördü. Robert Penfold, The Australian gazetesine olayı anlatırken, ‘küçük kızın ağlamadığını, sanki dünyaya yeni gelmiş gibi şaşkın bir hali olduğunu’ söyledi. Küçük kızın kurtarılma görüntüleri de Seven adlı bir TV kanalı tarafından çekildi. Bu görüntülerde Nine Network muhabiri Mike Amor kucağındaki kıza içecek verirken görülüyor.
Kurtulma sevinci
BM binası enkazından çıkarılan barış gücü askeri Kristensen tedavide. Enkaz altından dün iki kişi daha kurtarıldı. Türk kurtarma ekibi GEA’nın önceki sabah bir kadınla bir erkeği enkaz altından çıkarmayı başarmasından sonra, diğer kurtarma ekipleri önce bir kız çocuğunu, sonra da bir BM barış gücü askerini sağ buldu. BM barış gücüne ait binanın enkazından çıkarılan askerin Danimarkalı olduğu açıklandı. Jens Kristensen isimli asker, çıkarılmasının ardından objektiflere gülümsedi. Kristensen’in ve bir süpermarket enkazının altından çıkarılan yedi yaşındaki kız çocuğunun durumunun iyi olduğu açıklandı. Özel eğitimli 161 köpek kullanan 1739 kişilik yabancı kurtarma ekipleri, Port-au-Prince’te şimdiye kadar toplam 70 kişiyi kurtardı. Radikal / 19.01.1