Kot taşlama atölyelerinde yaşanan insanlık dramının boyutları Ankara Meslek Hastalıkları Hastanesi’nin, Çalışma Bakanlığı’na sunduğu raporda ortaya çıktı. Rapora göre işçilerin ölümüne yol açan ve halk arasında rodeo olarak bilinen yöntemin Türkiye’deki mazisi çok uzun değil. Bu yöntemle sadece yedi yıldır üretim yapılıyor. Ancak sadece yedi yıl kullanılan kumlama yöntemi nedeniyle hastalanan beş bin işçi önümüzdeki yıllarda yaşamını yitirecek.
Kot, metal, cam, diş protezi sektöründe çalışan işçilerin kumla çalışırken maruz kaldığı slikozis hastalığına yakalanmak için, bir işçinin yaklaşık 3 yıl aynı sektörde çalışmasının yettiği belirtildi. Rapora göre kumlama atölyelerinde çalışan 20 binden fazla kişi de belirli düzeyde sağlığını kaybedecek.
‘SAĞLIK TARAMALARI YETERSİZ’
Raporda, 1994 yılından itibaren cam fabrikasında çalışan bir hasta ile ilgili verilen bilgiler hastalığın ilerlemesine nasıl izin verildiğin gösterdi. A.D. adlı hasta 1994 yılından itibaren cam fabrikasında hammadde hazırlama bölümünde çalıştı. Cam işçisinin her yıl akciğer grafikleri çekildi, ilk olarak 1998 yılında basit düzeyde çeşitli tozların ya da kimyasal maddelerin uzun süre solunmasıyla ortaya çıkan soluk alma güçlüğü (pnömokonyoz) tespit edildi. Aynı yıl fabrikada çalışan işçilerin akciğer filmlerinde yapılan incelemede 4 işçide hastalığın ileri safhaları görüldü. İşçilerin hastalığının ilerlemiş olması nedeniyle müdahale edilemedi. A.D.’nin de 2003 yılındaki akciğer filminde hastalığın ilerlediği görüldü. Cam İşçisi A.D. hastalık nedeni ile çalışamaz duruma geldi. “1998 yılında slikozis hastalığı tespit edilmiş olsaydı işgücü kaybının önüne geçilmiş olacaktı” denilen raporda, işyerinde yapılan sağlık taramalarının yetersizliğine dikkat çekildi.
Raporda, diş protezi teknisyenlerinde de “5 yılda 5 vaka ve bir ölüm” görüldüğü belirtilip, diş protez laboratuarlarında düzenli olarak sağlık testleri yapılması uyarısı yapıldı.
--------------------------------------------------------------------------------
ÖZEL SEKTÖR GERÇEĞİ GİZLİYOR
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın 1987’de yapmış olduğu araştırmalara ve 2007 yılında çıkan bir ilaç dergisinin verilerine göre Meslek Hastalıkları Hastanesi’nde test yaptıran işçilerin sağlık durumları daha net ortaya çıkıyor. Özel sektörün işçilerini genellikle Meslek Hastalıkları Hastaneleri dışında tedavi ettirmeleri sağlıklı veriler elde edilmesinin önüne geçiyor.
Türkiye Taşkömürü Kurumu’nda (TTK) çalışan işçilerde görülen Pnömokonyoz, (tozun akciğerde birikimi sonucunda, doku hasarı ile seyreden bir hastalık) vakası oranı yüzde 14 olarak belirtiliyor. Özel sektörde çalışan işçilerin Pnömokonyoz oranı ise yüzde 0 olarak gözüküyor. Rapora göre TTK’ya bağlı işyerlerinden gelen vakaların çoğunlukla çalışma sürelerinin uzun olmasına rağmen, maluliyet düzeylerinin yüzde 14 olduğu belirtiliyor. Raporda “Oysa ki özel sektör madenlerinde, kısa sürede yüksek yoğunlukta toza maruz kalan işçiler sakatlayıcı düzeyde Pnömokonyoz hastası olabilir” deniliyor.
