Afganistan ve Irak’tan dönen askerler depresyonda. Çoğu travma sonrası stres bozukluğu yaşıyor
Afganistan ve Irak’taki çatışma bölgelerinden ülkelerine dönen askerlerin psikolojik sorunları kamuoyuna giderek daha fazla yansıyor. ABD, intihara meyilli askerlere yardım programı başlatırken, Alman hükümeti de kolları sıvadı.
Askerlerin kimi bu yabancı ülkelerde hayatını kaybediyor, kimisi sakat kalıyor. Ülkesine sağlam dönenler ise uzun süre psikolojik rahatsızlıklar yaşıyor. Arkadaşının bir kurşunla öldüğünü gören ya da birdenbire yanında patlayan bir bombayla insan bedenlerinin parçalandığına tanık olan askerler, görev süreleri dolup evlerine dönseler de, gözbebeklerinin derinlerine işleyen o kanlı sahneleri de beraberlerinde götürüyorlar. Çatışmalar, ordu mensuplarında, uzun yıllar geçmeyen derin izler bırakıyor. İşte bu tür sahnelere tanık olan kişiler, kısa adı PTBS olan post travmatik stres bozukluğuna yakalanıyorlar.
Alman Birinci televizyonu’nda yayınlanan “Willkomen zu Hause - Eve hoşgeldin” filmi de askerlerin savaş dünyası ile aile hayatının birbirine karıştığı yaşamlarını konu alıyor. ‘Eve hoşgeldin’ filminde hikayesi anlatılan asker Ben, Afganistan’ın Kunduz kentinde 3 ay kalmış ve en iyi arkadaşının bir intihar saldırısında ölümüne tanık olmuş. Evine döndüğünde ailesine bu olaydan söz etmeyen Ben içine kapanır, bazen ağlama krizleri, bazen kız arkadaşına vurmaya varan sinir krizleri geçirir.
Yurtdışı görevlerinden dönünce psikolojik travma yaşayan Alman askerlerinin sayısı son iki yıldır hızla artıyor. 2006-2008 yıllarında post travmatik stres bozukluğuna yakalanan Alman asker sayısı 477.
Amerika Birleşik Devletleri’nde ise durum daha trajik. Amerikan Savunma Bakanlığı Pentagon’un internet sayfasında, intihara eğilimli askerler için bir video bile yer alıyor. Videoda, er ya da geç her askerin bir kez derin sarsıntı yaşayabileceği, hatta hayatına son vermeyi düşünebileceği, bu durumdaki kişilerin yardıma ihtiyacı olduğu ve yardım alması gerektiği anlatılıyor. Afganistan ve Irak savaşında hizmet veren gazilerin sözcüsü Paul Riekhoff, son dört yıl içinde orduda intihar edenlerin sayısının iki katına yükseldiğini belirterek, “Sebebi ortada; sürekli daha fazla asker, kriz bölgelerine daha uzun süreli görevlere gönderiliyor. Çoğu kötü savaş anılarını hazmedemiyor, bunun akabinde de ailelerinde stres yaşıyorlar. Şimdi buna bir de ekonomik kriz eklendi” diyor.
Paul Riekhoff, görevini tamamlayan her dört ya da beş askerden birinin evine post travmatik stres sendromuyla döndüğünü belirtiyor ve ordunun yardım programlarını genişletmesine rağmen psikolojik sorunlara yardım edecek daha fazla insana ihtiyaç olduğunu kaydediyor.
