26 Mayıs 2009 Salı

Denetim ve cezalar da korkutmuyor, kayıt dışı artarak devam ediyor

Kayıt dışıyla mücadele kapsamında yapılan denetimlere rağmen bazı sektörlerde kayıt dışının yaygın olarak devam ettiği ortaya çıktı. Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) 2008 Yılı Faaliyet Raporu’nda, Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı’nın geçen yıl gerçekleştirdiği teftiş, araştırma ve soruşturmalara ilişkin bilgilere yer verildi. Dershane, sürücü kursu, otel ve otobüs işletmesi gibi işyerlerinde tüm bu denetimlere rağmen kayıt dışının devam ettiği belirtildi. Buna göre, kurum müfettişleri geçen yıl 18 bin 120 iş yerinde denetim yaptı ve 352 bin 758 sigortalı tespit edildi. Denetimler sonunda 1357 kaçak işyerinin tescili sağlandı.

Yarısından fazlası
Toplam 16 bin 617 kaçak sigortalı tespit edilen denetimlerde, 4 bin 454 sahte sigortalıya ulaşıldı. Mevzuata aykırı faaliyette bulunan iş yerlerine 142 milyon 326 bin 694 TL ek prim matrahı tahakkuk ettirildi. Müfettişler ayrıca söz konusu iş yerleri için 79 milyon 53 bin 495 TL idari para cezası önerdi.
Geçen yıl sektörler itibarıyla gerçekleştirilen denetim sonuçları, bazı sektörlerde önceki yıllarda yapılan denetimler ve ceza uygulamalarına karşın kayıt dışından vazgeçilmediğini gösterdi. Dershanelerde 2007’de görüşülen 5 bin 593 kişiden 3 bin 398’inin kayıt dışı çalıştığı tespit edilirken, geçen yıl ulaşılan 5 bin 865 kişiden 2 bin 812’sinin de kayıt dışı istihdam edildiği belirledi. Otobüs işletmelerinde 2007’de görüşülen 5 bin 281 çalışandan 4 bin 429’unun kayıt dışı olduğu tespit edilirken, geçen yıl ulaşılan 4 bin 54 kişiden 3 bin 263’ünün de bu durumda bulunduğu sonucuna ulaşıldı.
Otellerde 2007’de görüşülen 2 bin 569 kişiden bin 523’ünün kayıtdışı istihdam edildiği saptanırken, geçen yıl da 858 kişiden 715’inin kayıt dışı çalıştığı belirlendi. Sürücü kurslarında 2007’de görüşülen 445 çalışandan 384’ünün kayıt dışı olduğu tespit edildi. Geçen yıl ulaşılan 209 kişiden 170’nin de kayıt dışı istihdam edildiği sonucuna varıldı. Ayrıca yemek firmalarında görüşülen 61 kişiden 54’ünün de kayıtdışı çalıştığı belirlendi.

Bilgilendirme yapılacak
Dershane, sürücü kursu, otel işletmesi, otobüs işletmesi ve yemek firmalarında yapılan tespitler sonucu 17 milyon TL ek matrah tahakkuk ettirildi ve 17 milyon TL ceza önerildi. Bu arada kayıt dışıyla mücadele ve sosyal güvenlik bilincinin yaygınlaştırılması amacıyla, kayıt dışı istihdamın yoğun olduğu sektörlerde bilgilendirme çalışmaları yapılacak. (Radikal)

SGK: Tam anlamıyla çözemiyoruz
Kayıtdışıyla mücadelede bu yıl için denetim sürelerinin kısaltılması ve denetim gerekçelerinin de en az sayıya indirilmesi hedefleniyor.
SGK’nın 2008 Yılı Faaliyet Raporu’nda kayıt dışıyla mücadeledeki güçlüklere de işaret edilerek, şunlar kaydedildi: “Bununla birlikte, dış denetim kapsamında iş kazaları, meslek hastalıkları, hastalık, analık, sahte sigortalılık, özel bina inşaatlarının ilişiksizlik belgelerinin verilmesi, ihale konusu işlerin teminatlarının çözülmesi, ihbar ve şikâyetlerin sonuçlandırılması, süresi dışında verilen prim belgelerinin incelenmesi, iş kolu kodu değişikliği gibi kurumumuzun mutlaka sonuçlandırması gereken ve işverenlerle sigortalıların hizmet beklediği işler de yapıldığından kayıt dışı istihdamla tam anlamıyla mücadele edilememektedir. Kurumumuzca sonuçlandırılması gereken ve yukarıda sayılan
bu işlerden bir kısmının 2009 yılı içinde sosyal güvenlik kontrol memurlarına devredilmesi, bunun yanında grup başkanlıklarının sayılarının azaltılarak sektörel denetimlere merkezi bir kimlik kazandırılması, kayıt dışı istihdamla daha etkin bir şekilde mücadele imkânı sağlayacaktır.”