11 Mayıs 2009 Pazartesi

'Kentsel dönüşüm' İsrail'de

İsrail 'kentsel gelişim' kisvesi altında Kudüs'ü Araplar'dan temizlemeye hazırlanıyor.

İsrail'in dinci yerleşimcilerle elbirliğiyle gizli plan hazırlayıp 'kentsel gelişim' kisvesi altında kutsal kent Kudüs'ü Arap nüfustan temizlemeyi ve 'ebedi başkentimiz' tezini güçlendirmeyi hedeflediği öne sürüldü.

İsrail’in, üç dinin kutsal kenti Kudüs’ün Doğu Kudüs’teki Eski Kent çevresinde ‘kentsel gelişim’ örtüsü altında Arap nüfusun tümüyle ‘temizlenmesiyle’ sonuçlanacak gizli bir plan geliştirdiği öne sürülüyor. İsrailli sivil toplum örgütü İr Amim’in (Halkların Şehri) iddiasına göre, İsrail, Kudüs’ün başkenti olduğu tezini güçlendirerek statüsünü değiştirmek maksadıyla Eski Kent’i ulusal parklar, yollar ve sitelerle çevirme planına soyundu.

Filistinlilerle barış ve Kudüs’le ilgili sorunları irdeleyen çalışmalar yapan İr Amim’e göre, Kudüs Geliştirme İdaresi 2005’te Eski Kent ve Zeytin Dağı havzasının restorasyonu ve geliştirilmesine dair 2006-2013 yıllarını kapsayan projesiyle ilgili raporunu geçen eylülde dönemin başbakanı Ehud Olmert’e sundu. Rapor kamuoyuna açıklanmazken, 2007 Kasım’ında Kudüs Belediyesi tarafından onaylanan 100 milyon dolarlık proje zaten uygulanmaya koyulmuştu.

Aşırı dinci Yahudi yerleşimci örgütlerinin desteğiyle de yürütülen plan, Hinnom Vadisi’nden başlayan ve güneyde Armon Hanatziv ve Silvan/Davud’un Şehri, doğuda Zeytindağı ve Ras El-Amud ve kuzeyde Şeh Cerrah’a uzanarak, sonuçta Batı Şeria’da Kudüs’ün hemen yanındaki Yahudi yerleşimi Maale Adumim’in kuzeyine bağlanıyor. Doğu Kudüs’te İsrail’in yasadışı saydığı bazı Filistin mülklerini yıkması büyük tepki çekerken, plan çerçevesinde Doğu Kudüs’te Filistinlilerden mülk satın alan bir özel şirket de devreye sokuldu. Şimdiden bazı boş alanlar ve çöplükler temizlenip parklara dönüştürüldü.

Tarihsel meşruiyet için arkeolojik kazılara yoğunlaşıldı. İr Amim’e göre, Eski Kent’teki kutsal mekânların idaresinden sorumlu Vakıf’ın da Hıristiyanların da plandan haberi yok. Örgüt, projenin açığa çıkarılmasıyla, hükümet ve yerleşimcilerin, tek vücut halinde, ‘Tevrat doğrultusunda bir bölgesel hükümranlık alanı yaratmaya çalıştığını’ ilk kez sergilediklerini söylüyor.

‘İdeolojik park’

İsrail başbakanlığı, plan sorulunca, “Kudüs Yahudi halkının 3 bin yıldır başkenti ve öyle kalacak. Hükümet Kudüs’ü geliştirmeyi sürdürecek” açıklamasıyla yetindi.

Ancak Obama yönetiminin ‘iki devletli çözüm’ vurgusu yaptığı bir dönemde böylesi bir planın tepki çekmesi bekleniyor. BM Ortadoğu özel koordinatörü Robert H. Serry, “İsrail’in yaptığı her şey şaibeli” deyip, yetkilileri ‘yangına körükle gitmemeleri’ için uyardı. Şimdi Barış örgütünden Hagit Ofran, İsrail’i ‘Yahudi belirleyiciliğini pekiştirecek ideolojik park yaratmakla’ suçladı. Doğu Kudüs’ü 1967’de işgal ve ilhak etmiş İsrail, Kudüs’ü ‘ebedi başkenti’ görse de bu iddia dünya ülkeleri nezdinde kabul görmüyor. Kudüs, Filistin-İsrail müzakerelerinin en çetrefilli maddesi.

Gerçek gündem / 11.05.09
<-geriye: