OYAK kuruluşu ve işletmeleri ile polislere örnek oldu. POYAK ortaya çıktı.Kısa adı OYAK olan Ordu Yardımlaşma Kurumu’nun Türk iş dünyasının en büyük oyuncularından bir haline getirdiği Oyak modeli polis dünyasına da örnek model oldu. Ekonomist Dergisi'nin haberine göre, Oyak Holding’ten sonra Polis Bakım ve Yardımlaşma Sandığı’nın, son dönemde ünlenen adı ile POYAK da ekonomi dünyasına damgasını vuracak gibi. 600 milyon TL nakit parası bulunan Sandık, geçtiğimiz haftalarda TPAO ile akaryakıt sektörüne girdi. Sırada ise inşaat, turizm, güvenlik ve bilişim sektörlerine dev yatırımlar var.
Uzun yıllar sadece üyelerine ihtiyaç ve konut kredileri vererek faaliyet gösteren Polis Sandığı, kasasında bulunan 600 milyon TL’yi yatırıma açtı. İnşaat, turizm, güvenlik ve bilişim sektörlerine sessiz ve derinden giriş yapan kurum, son olarak da enerji ve gayrimenkul yatırımları için kolları sıvadı.
Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'na (TPAO) bağlı TP Petrol ile görüşme halinde olan polisler, bu konuda işbirliğine vardı. Buna göre sandık, şirkete belli bir oran ile ortak olacak ve akaryakıt dağıtım noktalarını hayata geçirecek. Polislerin enerji yatırımları bununla da sınırlı kalmadı. Hedefte rüzgâr enerjisinde etkin bir oyuncu olma stratejisi de var. Sandık yetkilileri, kurumun bu konuda ciddi bir bütçe ayırdığı bilgisini veriyor. Gayrimenkulde ise Sincan'da Polsan’a ait 100 bin dönümlük arazide büyük bir konut yatırımı kısa sürede hayata geçecek
İlk yatırım sigortaya
Polis Bakım ve Yardım Sandığı’nın geçmişi ise 1952 yılına uzanıyor. Uzun yıllar sadece üyelerine ihtiyaç ve konut kredileri vererek faaliyet gösteren Sandık ilk ticari hamlesi yaklaşık yarım asır sonra yapabildi. Kurum, 2000'de Ankara Sigorta'yı satın alarak bünyesine kattı. 2003'te de yine aynı bünyedeki Ankara Hayat Sigortası’nı, Ankara Emeklilik Sigortası'na dönüştürülerek bireysel emeklilik alanında hizmet vermeye başladı. Bu yatırımların ardından yine sessizliğe gömülen Polisler 2008 yılında Ankara Emeklilik`in yüzde 100 hissesi Hollandalı Aegon`a sattı. Bu satışın ardından da polislerin ekonomi sahnesine sessiz ve derinde dönüşünün de startı verildi. Önce maaşlardaki yüzde 5 oranındaki kesinti, yüzde 8'e çıkarıldı. Ardından; inşaat turizm, güvenlik, bilişim ve enerji sektörlerine tarihinin saldırgan hamleler gelmeye başladı.
OYAK benzetmesi
Holdingleşme yolunda sessiz sedasız ilerleyen kurumdaki bu değişim, iş dünyası cephesinde ‘Oyak’tan sonra Poyak mı geliyor?’ sorusunu da beraberinde getiriyor. Polis Bakım ve Yardımlaşma Sandığı Genel Müdür Yardımcısı Osman Karakuş ortada dolaşan bu yorumlardan rahatsız değil. ‘Oyak’ın stratejisini mi izliyorsunuz’ soruları da Karakuş tarafından olumsuz yönde değerlendirilmiyor. Büyüme hedefine açıkça vurgu yaparken, son dönemde artan yatırımların arkasında düşen faiz oranlarının da etkisi olduğunu belirtiyor. Ancak akaryakıt ve enerji sektöründe kesinlikle büyümek istediklerinin de altını bir kez daha çiziyor. Karakuş son olarak ise kendilerine üye olan polislerin her geçen gün daha fazla avantaj yakaladıklarını da sözlerine ekliyor
Oyak ekonominin devi oldu
Bu noktada Polis sandığının büyüme stratejisini örnek aldığı Ordu Yardımlaşma Kurumu’na da (OYAK) göz atmak da yarar var. 1961'de kurulan Oyak ilk yıllarda sosyal güvenlik sistemi içinde, üyelerine, Emekli Sandığı ve SSK’dan ayrı güvenceler sağlamaktı. Ancak zamanla kuurmun kasasında biriken para ticarete akmaya başladı ve ilk iştirak yatırımını Goodyear Lastikleri T.A.Ş'ye ortak olarak gerçekleştirdi. Türkiye'nin ilkleri arasında bulunan zincir mağazacılık uygulamasını Ordu Pazarları adı altında başlattı ve ilk mağazasını Ankara Tandoğan'da açtı. 1967’de Tukaş Turgutlu Konservecilik A.Ş. yatırımı tamamlandı. Son 30 yılda ise ardı ardına onlarca sektöre yatırım yaptı. 2006 yılında ERDEMİR Grubu’nu devraldığında ise tarihinin en büyük yatırımını gerçekleştirmiş oldu. OYAK 260 bin üyesi ile bugün, Finans ve hizmet ana sektörlerinde 35 şirket ile yoluna devam ediyor.
POLİSLER ve ASKERLER HANGİ ALANDA NE İŞ YAPIYOR?
POYAK
Pol-San İnşaat A.Ş: Üyelerine konut yapımı ve kredi işlerini yürütüyor. Hedefinde Ankara Sincan'daki 100 bin dönümlük arazide büyük bir konut yatırımı planlıyor. Bu konuda TOKİ ile görüşme halinde.
Pol-Tek A.Ş: Şirket, Bilkent Cyberpark içerisinde yer alıyor. Kısa sürede öilyon dolarlık cirolara ulaştı. Kendi alanında bir çok önemli yazılıma imza attılar. Hedeflerinde yazılım ihracatı yapmak ver. Şirket ayrıca bilişim malzemeleri satışı da yapıyor.
Polsan Turizm: Turizmde önemli oyuncular arasına girmeyi hedefleniyor. Satın alımlar ve sıfırdan yatırımlar üzerine yoğunlaştı. Şirket ayrıca üyelerine ucuza tatil organizasyonları yapıyor.
Quantum Güvenlik Şirketi: Şirketin emekli olan polislerin potansiyeli değerlendiriyor. Şirket bu sayede sektörün en etkin oyuncularından biri haline geldi. Yüzlerce müşteriye ulaştı.
Ankara Sigorta: 250'nin üzerinde çalışanı, Türkiye genelinde 9 Bölge Müdürlüğü ve 600'ü aşkın acentesi bulunuyor. Sandık bu alanda büyümeye devam etmek istiyor.
Polsan Enerji yatırımları: Rüzgar enerjisi yatırımlarını kovalıyor. Ayrıca Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'na (TPAO) bağlı TP Petrol'e işbirliğine yaparak akaryakıt sektörüne girdi.
OYAK’ın İştirakleri
OYAK Renault
OMSAN Taşımacılık
Adana, Bolu, Ünye, Mardin, Elazığ, Oysa ve Birçim Çimento
OYAK Beton
OYKA Kâğıt Ambalaj
AXA-OYAK Holding
OYAK Ankerbank
Halk Leasing
OYAK Emeklilik
HEKTAŞ Tarım İlaçları
TUKAŞ
Tam Gıda
Eti Pazarlama
OYAK İnşaat
OYAK Konut İnşaat
OYAK Pazarlama
OYTAŞ Dış Ticaret
OYAK Savunma ve Güvenlik Sistemleri
OYAK Enerji
İSKEN Enerji
OYAK Teknoloji
ERDEMİR Demir-Çelik
80 binden fazla sandık var
Türkiye genelinde 82 bin adet derneğe bağlı sandık ve 4492 adet vakıf bulunuyor. Bu sandık ve vakıfların ne kadarının iktisadi işletmesi olduğu konusunda net bir rakam bulunmasa da, bir çoğu paralarını değerlendirmek için farklı sektörlerde ciddi yatırımlar yapıyor. Oyak, yardımlaşma kurumları arasında en büyüklerden biri olarak gösteriliyor. 1961 yılında yasayla kurulan ve bugün 200 bini aşkın üyesi olan Oyak'ın, sanayi, finans ve hizmet sektörlerinde 26 iştiraki bulunuyor. Oyak’ın en yakın rakibi ise 150 bine yaklaşan üyesi ve 8 iştiraki ile hiç kuşkusuz Poyak. Ticarette etkin olma hevesi taşıyan diğer sandıklardan bazıları ise şunlar
İstanbul Zabıtaları Vakfı: 200 milyon TL’si var, Tekstil fabrikaları ve oteli var.
Türk Telekom Personeli Biriktirme ve Yardım Sandığı: 100 milyon TL’si var.
Ameleler Birliği Biriktirme ve Yardımlaşma Sandığı: 35 milyon TL’si var, Gıda ve turizm yatırımı yaptılar.
PTT Biriktirme ve Yardım Sandığı: 40 milyon TL’si var.
Demiryolu Çalışanları Yardımlaşma ve Dayanışma Sandığı: 25 milyon TL’si var.