 Başbakan Erdoğan'ın, dünyanın en büyük 20 ekonomisi arasında yer aldığını söylediği Türkiye'de işsizlik ürkütücü boyutlara ulaştı. Özellikle 20 ilde tehlike çanları çalıyor. Sebebi ise istihdam yaratılmaması. İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası'nın (İSMMMO) "Türkiye'nin Sıkışan Kentleri" başlıklı raporuna göre, işsizlik, yoksulluğun en yoğun olduğu Kürt illerinin yanı sıra, sanayi ve turizm kentlerinde de arttı. Rapora göre, 20 ilde, istihdam edilenlerle işsiz kalanların toplamı anlamına gelen "işgücü" azaldı. Ekonomik krizin de etkisiyle iş olanakları gerileyince istihdam edilenlerin sayısı düştü. İşsizlik 4 yıldır hem sayısal olarak hem de oransal açıdan sürekli tırmandı. 20 kentte alarm durumu Rapora göre, Aydın, Denizli, Muğla, Urfa, Diyarbakır, Mardin, Batman, Şırnak, Siirt, Erzurum, Erzincan, Bayburt, Samsun, Tokat, Çorum ve Amasya'da işgücü ve istihdam beş yıldır azaldı, işsizlik arttı. Manisa, Afyon, Kütahya ve Uşak'ta ise işsiz sayısı azalmış görünüyor. 2004 ile 2008 yılları arasında işgücünde önemli gerileme yaşayan 4 kent, işsiz sayısını 3-4 bin kişilik istihdam yaratarak azaltsa da işsizlik oranı yüzde 7.6'dan yüzde 8.3'e yükseldi. Trakya'da da benzer bir durum söz konusu. Yaratılan istihdam işgücündeki artışı karşılamaya yetmeyince işsizlik oranı yüzde 6.6'dan yüzde 11.2'ye çıktı. Haritada kırmızı ile işaretlenen iller, 2004 yılından bu yana kan kaybediyor. Ege'nin turizm ve sanayi kentleri olan Aydın, Denizli ve Muğla, beş yılda yeni istihdam yaratmak yerine mevcut istihdamı dahi koruyamadı. 3 kent, 2004 yılında 945 bin kişiye istihdam sağlarken, 2008 sonunda bu rakam 897 bin kişiye indi. Üç kentte 2004 yılında 1 milyon 24 bin kişi olan işgücü ise 2008 yılında 1 milyon 5 bin kişiye geriledi. İstihdam edilenlerle işsizlerin toplamından oluşan işgücü gerileyince de 2004 yılında Ege'nin üç kentinde yüzde 7.7 olan işsizlik oranı yüzde 10.8'e, 78 bin olan işsiz sayısı da 108 bine yükseldi. Kürt illeri yine en yoksul Gelir dağılımındaki adaletsizliğin yanı sıra yürütülen savaş nedeniyle işsizlik ve yoksulluğu iki kat fazla yaşayan Kürt illerinde, çalışanlar ile iş arayanların sayısı, yani işgücü azaldı. Ancak bu durum, bölgedeki işsizliğin azalmasına katkı sağlamadı. Çünkü beş yılda bölgede istihdamı arttırıcı hiçbir girişmde bulunulmadı, istihdam edilenlerin sayısında gerileme yaşandı. Urfa ve Diyarbakır'da 550 bin olan işgücü 540 bine, 485 bin olan istihdam 464 bin kişiye düştü. 2004'te yüzde 11.8 olan işsizlik oranını, yüzde 14.1'e yükselirken, 65 bin olan resmi işsiz rakamı da 76 bine ulaştı. Güneydoğu Bölgesi'nin diğer kentlerinden Mardin, Batman, Şırnak ve Siirt'te de 2004'te 364 bin olan işgücü 45 bin kişi azalarak 319 bine, 341 bin olan istihdam ise 77 bin kişi gerileyerek 264 bine indi. Bu durum yüzde 6.1 olan işsizlik oranını yaklaşık üçe katlayarak yüzde 17.4'e yükseltti. Doğu Anadolu'nun en işsiz kentlerini ise Erzurum, Erzincan ve Bayburt oluşturdu. Üç kentin 408 bin kişilik işgücü beş yılda 40 bin kişi azalarak 368 bine indi. Ancak, istihdam edilenlerin oranı da 48 bin kişi azalınca işgücündeki azalma işsiz sayısını düşürmeye yetmedi. Böylece, Erzurum, Erzincan ve Bayburt'un 15 bin kişilik "işsizler ordusu" 23 bin kişiye, işsizlik oranı da yüzde 3.6'dan yüzde 6.3'e ulaşmış oldu. Karadeniz'de 4 kent tehlikede Karadeniz ve Orta Anadolu Bölgesi'nin işsizliği en yoğun yaşadığı kentleri ise Samsun, Tokat, Çorum ve Amasya oldu. İşgücü 1 milyon 110 binden 1 milyon 89 bine, istihdam ise 1 milyon 41 binden 1 milyon 8 bine düşünce, işsizlik oranı yüzde 6.2'den yüzde 7.4'e yükseldi. Daha önce 69 bin işsizi barındıran dört kent bu sayıyı 81 bin kişiye yükseltmiş oldu. Turizm bölgesi Ege'de işgücü geriliyor Manisa, Afyon, Kütahya ve Uşak'ta işsiz sayısı 83 binden 79 bine düştü. Ancak bu durum, istihdam yaratılmasıyla değil, işgücündeki gerilemeyle ortaya çıktı. 2004 yılında 1 milyon 87 bin kişilik işgücüne sahip olan dört kentte bu rakam 952 bine geriledi. İstihdam ise 1 milyon 4 binden 873 bine düştü. İşgücündeki azalma ve yaratılan istihdam işsiz sayısı 4 bin kişiye indirmiş görünse de 2004 yılında yüzde 7.6 olan işsizlik oranı 5 yıl sonra yüzde 8.3 olarak açıklandı. Trakya'da az da olsa istihdam yaratılsa da işsizliği düşürmeye yetmedi. 550 bin kişilik işgücüne sahip Tekirdağ, Edirne ve Kırklareli beş yılda bu rakamı 613 bine yükseltti. Ancak sadece 544 bin kişiye istihdam yaratabildiği için işsizlik oranı yüzde 6.6'dan Türkiye ortalamasının üzerine çıkarak yüzde 11.2'ye, işsiz sayısı da 37 binden 69 bin kişiye yükseldi. En yüksek işsizlik Doğu'da İşsizliğin oransal olarak en yüksek olduğu kentler sıralamasında Mardin, Batman, Şırnak ve Siirt ilk sırada yer alıyor. Bölgede sürdürülen savaş nedeniyle yaşanan göçler kentlerdeki işgücü ve istihdamı düşürdü. 2004 yılında yüzde 6.1 olan işsizlik oranı yüzde 17.4'e yükselirken, işsiz sayısı 22 binden 56 bine tırmandı. İkinci sırada ise yoğun göç alan Adana ve Mersin bulunuyor. İstihdam yaratılmadığı için işsiz sayısı 154 binden 202 bine yükseldi. Böylece iki ilin 2004 yılında yüzde 14.8 olan işsizlik oranı yüzde 16.8'e ulaştı. İşsizlik oranının en yüksek olduğu kentler arasında üçüncülüğü yine Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nden Antep, Adıyaman ve Kilis aldı. Üç kentin 2004 yılında yüzde 15.1 olan işsizlik oranı yüzde 16.4'e ulaştı. 84 bin kişilik işsizler ordusu ise 104 bin kişiyi buldu. | |
