29 yıl sonra binlerce kişi sokakta, halka yaşatılanlara karşı öfkesini dile getirdi, “Darbecileri ne unuturuz, ne affederiz” dedi. İstanbul, Ankara, Diyarbakır, Gaziantep, Mersin, Malatya.. Türkiye’nin dört bir yanında, binlerce kişi sağanak yağışa rağmen sokağa çıktı. Binlerce kişi, idamların, işkencede ölümlerin, yargısız infazların, kayıpların, tutuklamaların, sürgünlerin acısının 29 yıla rağmen dinmediğini bir kez daha haykırdı.
İstanbul’da buluşma adresi Kadıköy’dü. Öğle saatlerinde bastıran sağanak yağışa rağmen kalabalık, Tepe Nautilus önündeki bekleyişini sürdürdü. Saat 14.00’te başlayan ve Kadıköy İskele Meydanı’na kadar süren yürüyüşte, darbeci generallerin hala yargılanmamasına duyulan öfke, sloganlarla dile getirildi.
DEMOKRATİK ANAYASA
DİSK ve KESK’e bağlı sendikalar, Emek Partisi, DTP, ÖDP, Sosyalist Parti’nin de aralarında bulunduğu siyasi partiler ve kitle örgütleri, bir daha darbelerin yaşanmaması için Kadıköy’deydi. Toplanan kitle askeri darbelerin bir daha olmaması için eşitlikçi, demokratik ve özgür bir anayasanın olması gerektiğini dile getirdi.
Katılımcıların sloganlarla meydana girdikleri sırada polisler slogan attıkları için topluluğa müdahalede bulunmak istedi. Kısa süreli yaşanan gerginlik miting alanına girilmesiyle son buldu.
Mitinge katılan 35 kurum adına açılış konuşmasını, Tertip Komitesi Başkanı 78’liler Vakfı Sözcüsü Celalettin Can yaptı. 12 Eylül darbesinin bedelinin büyük olduğunu hatırlatan Can, “Sayısız kişi işkence gördü, idam edildi” dedi. Can, “Biz darbecilerin peşindeyiz, yaşatılanların ardını bırakmayacağız” dedi. Daha sonra KESK Genel Başkanı Sami Evren, DTP Milletvekili Gülten Kışanak, Üniversite Öğretim Üyeleri Derneği Başkanı Prof. Dr. Tahsin Yeşildere, Emine Arslan ve Sinter işçileri konuşmacılar arasında yer aldı.
(İstanbul/EVRENSEL)
ANNELERDEN ÇAĞRI
Kaybedenlerin yargılanması için 233’üncü kez Galatasaray Meydanı’nda oturan Cumartesi Anneleri, 12 Eylül darbesinin baş aktörü Kenan Evren’in yargılanmasını istedi. 233’üncü buluşmada, darbenin hemen ardından gözaltında kaybedilen Cemil Kırbayır, Hüseyin Morsümbül, Hayrettin Eren, Mahmut Kaya, Nurettin Yedigöl ve Maksut Tepeli’nin fotoğrafları taşındı, yakınları öykülerini anlattı. Kayıp yakınlarına destek veren Eğitim Sen Genel Başkanı Zübeyde Kılıç, Güney Amerika ülkelerinde yargılanan ve cezalandırılan darbecileri hatırlattı. (İSTANBUL)
‘BEDDUAMIZ SENİNLE!’
GATA’da tedavisi süren darbeci Kenan Evren, 12 Eylül’ün 29. yıldönümünde hastane önünde ÖDP üyeleri tarafından protesto edildi. ÖDP’liler darbe sonrası idam edilen 17 devrimci anısına kefen giydiler. 12 Eylül darbesini yöneten Kenan Evren tedavi gördüğü GATA önünde protesto edildi. Darbe sonrası idam edilen 17 devrimcinin fotoğraflarının yer aldığı kefenleri giyerek GATA önünde toplanan ÖDP üyeleri, “Katil Evren hesap verecek” sloganları attılar. Burada konuşan ÖDP Ankara İl Başkanı Cevat Özdemir, Kenan Evren’in “Vatandaşların dualarıyla ayaktayım” sözlerine “Evren bilmelidir ki, onunla olan halkın duaları değil, olsa olsa beddualarıdır” diye yanıt verdi. Açıklamanın ardından Evren ve darbecilerin akıttıkları kanlar için sembolik olarak yere kırmızı boya döküldü. ÖDP’lilerin GATA önüne siyah çelenk bırakmalarına polis “askeri yetkililer istemediği” için izin vermedi. Bunun üzerine ÖDP üyeleri çelengi yaktılar.
AZRAİL KAÇ, KENAN KATİLDİR
Ankara’daki emek ve demokrasi güçleri geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi radyoevi önünden bir kez daha demokrasi bildirgesi okuyarak, darbecilerin yargılanmasını talep ettiler. Darbenin ardından idam edilen, ancak ailesine ve yakınlarına nereye gömüldüğü bile söylenmeyen Veysel Güney anısına yapılan etkinlikte, Güney’in adı mumlarla radyoevi önüne yazıldı. Basın açıklamasında GATA’da tedavisi süren Darbeci General Kenan Evren’e de “Azrail kaç, Kenan katildir” diye seslenildi.
‘BİZİM ÇOCUKLAR BAŞARDI YA’ ÖFKE
Ankara Emek ve Demokrasi Güçleri; 12 Eylül darbesindeki ABD ve emperyalizm ortaklığını, ABD Ankara Büyükelçiliği’ne yürüyüp, elçilik önüne siyah çelenk bırakarak protesto ettiler.Yüksel Caddesi’nden alkış ve sloganlarla ABD Büyükelçiliği’ne yürüyen emek ve demokrasi güçleri, sloganlarla darbeye ve işbirlikçilerine tepkilerini dile getirdiler. Adeta polis kuşatmasındaki elçilik karşısında ortak açıklamayı Devrimci 78’liler Federasyonu Genel Başkanı Ruşen Sümbüloğlu yaptı. Darbenin ilk saatlerinde “Our boys have done it! Bizim çocuklar başardı” diyen ABD’li yetkililerin sevincine dikkat çekti. Sümbüloğlu, darbeyle emperyalizm arasındaki güçlü bağı ve sinsi ortaklığı teşhir etmek için 6. kez “bu lanetli” kapıya geldiklerini söyledi. Şiirlerin de okunduğu açıklamanın ardından hazırlanan siyah çelenk ABD elçilik binası demirlerine bırakıldı.
DEMOKRASİ BİLDİRGESİ
Ankara’daki emek ve demokrasi güçleri 12 Eylül 1980 sabahı darbe bildirgesinin okunduğu TRT Ankara Radyosu (radyoevi) önünde demokrasi bildirgesi okudular. Ankara Radyosu, 12 Eylül darbesinin tüm Türkiye’ye duyurulduğu yer olarak tarihe geçti. Büyük Ankara Oteli’nde hazırlanan bildiri Spiker Mesut Mertcan’ın sesinden gelecek karanlık günlerin habercisi oldu. Darbenin ilan edilmesinin üzerinden 29 yıl geçtikten sonra yine bir 12 Eylül’de saat 03.39’da radyoevi önünden bir bildiri daha okundu.
‘MAĞDURLARI’ DEĞİL ‘ONURLARI’
Mülkiyeliler Birliği, 12 Eylül’de okuldan atılan öğrenciler için Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde (SBF) törenle “Onur Üyeliği Sertifikası” verdi. Mülkiyeliler Birliği Derneği önünde toplanan, 12 Eylül döneminde mezun olamayan SBF öğrencileri, buradan fakülte önüne kadar yürüdü. SBF önünde konuşan Mülkiyeliler Birliği Derneği Genel Sekreteri Yalçın Doğan, SBF’yi o dönemde bitiremeyenlerin de dönemin ‘mağdurları’ değil ‘onurları’ olduğunu dile getirdi. Ardından, aralarında tiyatro sanatçısı Altan Gördüm, Beynelmilel filminin senaristi Sırrı Süreyya Önder’in de bulunduğu, o dönem okuldan atıldıkları için mezun olamayan öğrencilere; Prof. Dr. Cevat Geray ve Prof. Dr. Korkut Boratav tarafından “Onur Üyeliği Sertifikası” verildi.
İL İL EYLEMLER
‘DİYARBAKIR ZİNDANLARI MÜZE OLSUN’
Diyarbakır’dan, 12 Eylül işkencelerinin simgelerinden Diyarbakır Zindanları’nın müze yapılması talebi yükseldi. Diyarbakır E Tipi Cezaevi önünde basın açıklaması yapan Diyarbakır Eğitim Sen Şubesi, cezaevinin kapatılarak okul değil ‘insan hakları ve utanç müzesi’ yapılmasını istedi. Eylemde konuşan DTP Grup Başkan Vekili Selahattin Demirtaş, AKP’nin yapmak istediğinin, geçmişle hesaplaşma değil, geçmişi karanlığa gömmek olduğunu söyledi. Açıklamaya, DTP Diyarbakır Milletvekili Aysel Tuğluk ve Pir Sultan Abdal Kültür Dernekleri Genel Sekreteri Kemal Bülbül de katıldı.
‘BARIŞ İÇİN’
Gaziantep’te bir araya gelen yüzlerce kişi, darbeyi ve darbeci generalleri lanetledi. Yeşilsu önünde toplanan ve Balıklı Parkı’na kadar yürüyen yüzlerce kişi, darbenin baş aktörü Kenan Evren ile ilgili taleplerini, “Evren ölme, halka hesap ver” sloganlarıyla dile getirdi. Ortak açıklamayı yapan Eğitim Sen Gaziantep Şubesi Başkanı Ali Ersönmez, 24 Ocak kararlarını hayata geçirmeyi hedefleyen darbenin, AKP eliyle bugün de devam ettiğini vurguladı. Ayrıca DİSK Gaziantep Bölge Temsilcisi Nihat Bencan yaptığı açıklamada, “12 Eylül’ü ne unuturuz, ne affederiz” dedi.
12 EYLÜL HUKUKU...
Malatya’da siyasi parti, sendika ve kitle örgütlerinden oluşan 12 Eylül Karşıtı Platform, 12 Eylül darbecilerinin yargılanmasını istedi. Nasuhi Caddesi’nden Emeksiz Meydanı’na yürüyen kalabalık, “12 Eylül darbecilerinden hesap sorulsun” tişörtleri giyerek pankart ve dövizlerini taşıdı. Ortak açıklamayı yapan ÖDP İl Başkanı Hasan Kaya, AKP hükümetinin 12 Eylül hukukuyla ülkeyi yönetmeye devam ettiğini vurguladı.
‘YARGILANMADAN ÖLME PAŞA!’
Darbenin 29’uncu yıldönümünde, üzerlerinde idam önlükleri, boğazlarında ilmiklerle yürüyen göstericiler, darbeci Kenan Evren’e “Yargılanmadan ölme paşa” diye seslendi. Mersin Taşbina’ya yapılan yürüyüşte, sloganlarda darbecilerin yargılanması talebi öne çıktı, taşınan pankart ve dövizlerde darbecilerin yargılanmasını içeren taleplere yer verildi. Yürüyüşün ardından yapılan konuşmalarda, 1982 anayasasının darbe anayasası olduğuna vurgu yapılarak, demokratik bir Türkiye için öncelikle halkı bir anayasaya ihtiyaç duyulduğuna dikkat çekildi.
MANİSA’DA EYLEM
Darbenin yıldönümünde Manisa’da çeşitli sendika ve siyasi partilerin katılımıyla bir basın açıklaması yapıldı. Önceki gün Manolya Meydanı’nda öğle saatlerinde bir basın açıklaması yapılarak darbeciler protesto edildi.